Katowicki szpital geriatryczny, jedyny taki w Polsce, może przestać istnieć

Ustawa o sieci szpitali, forsowana przez rząd, nie uwzględnia oddzielnego finansowania dla geriatrii, czyli specjalności zajmującej się leczeniem najstarszych pacjentów (75 plus). Znajdą się w jednym worku rozliczeniowym z pacjentami oddziałów internistycznych. Nieuchronnie dojdzie do naturalnej selekcji chorych i dyskryminacji ze względu na wiek, bo kogo ratować w pierwszej kolejności: osobę po pięćdziesiątce czy 81-letniego schorowanego człowieka?

W woj. śląskim m.in. dzięki funkcjonowaniu szpitala geriatrycznego spełniamy niemal europejskie standardy dotyczące leczenia seniorów.

– Pozbawienie geriatrii samodzielności cofnie nas o 40 lat – mówi dr Jarosław Derejczyk, dyrektor szpitala geriatrycznego w Katowicach.

Z danych wynika, że leczenie geriatryczne jest ostatecznie o 1,3 tys. zł tańsze od leczenia internistycznego starszych pacjentów.

Rocznie leczy się tu 1700 pacjentów

Wśród pacjentów katowickiej geriatrii jest pani Zofia Pytlik z Czeladzi, która właśnie wczoraj skończyła 90 lat i wcale na swój wiek nie wygląda.

– Wszystko dzięki temu, że w tym właśnie szpitalu znalazłam wspaniałą opiekę. Oni mnie dosłownie postawili na nogi – mówi z uśmiechem pacjentka, gdy jej córka częstuje inne pacjentki urodzinowymi cukierkami.

Pani Zofia, mimo wieku, jest samodzielna. Pójdzie po zakupy, z sąsiadkami spotkać się w parku. Nie byłoby to możliwe, gdyby nie rehabilitacja oraz świetne ustawienie leków. Wiadomo, im
człowiek starszy, tym cierpi na więcej chorób. Szpital geriatryczny w Katowicach to nie tylko dla pani Zofii wyjątkowe miejsce. Został nawet wspomniany w najnowszym podręczniku do geriatrii wydanym w Wielkiej Brytanii jako wizytówka Polski. Rocznie leczy się tu 1700 pacjentów, a... kolejne pół tysiąca czeka w kolejce do przyjęcia. Bo takie są właśnie potrzeby polskich pacjentów.
Na dobre imię geriatrii dyrektor szpitala, dr Jarosław Derejczyk, pracował długi czas. Opłaciło się. Dziś województwo śląskie jest wyjątkiem, jeśli chodzi o leczenie najstarszych pacjentów. Niemal spełniamy europejskie wymogi. W krajach Unii liczba łóżek geriatrycznych wynosi 2 do 4,5 na 10 tysięcy seniorów. W naszym regionie to już 1,9 na 10 tys. takich chorych, gdy w całym kraju to zaledwie 0,2 proc. Ten wielki wysiłek może być niebawem zmarnotrawiony. Od lipca szpitale mają funkcjonować w sieci. Te, które się w niej znajdą, otrzymają stabilne finansowanie. Pozostałe będą musiały walczyć o resztki.

Plan Ministerstwa Zdrowia nie uwzględnia bowiem geriatrii jako oddzielnej dziedziny do znalezienia się w sieci. Zostanie wcielona do interny. Dla najstarszych pacjentów oznacza to naprawdę walkę o życie.

– Dzieje się to w sytuacji, gdy ponad wszelką wątpliwość udowodniono, że specjalistyczne leczenie geriatryczne jest ostatecznie tańsze od leczenia najstarszych chorych na oddziałach internistycznych – mówi dr Jarosław Derejczyk, dyrektor szpitala geriatrycznego w Katowicach. – Bo chociaż pacjenci przebywają na geriatrii kilka dni dłużej, to dzięki kompleksowej opiece odzyskują sprawność i zdrowie na tyle, że nie wracają zaraz na oddział, bo stan ich stabilizacji trwa znacznie dłużej. W Niemczech w co drugim szpitalu powiatowym znajduje się oddział geriatryczny. W Polsce mamy 950 łóżek przeznaczonych na leczenie seniorów, z tego 700 posiadających kontrakt z NFZ oraz 400 geriatrów, co jest wielkim sukcesem. Niestety, w 2016 roku aż sześcioro specjalistów postanowiło szukać pracy za granicą, bo u nas jej nie znaleźli – dodaje dr Derejczyk.

Chorych przybywa. Apel do ministra zdrowia

Liczba Polaków potrzebujących specjalistycznej opieki będzie rosła. Ba, eksperci twierdzą, że statystyki, którymi się dzisiaj posługujemy, są zaniżone. W 2016 roku liczba chorych powyżej 65. roku życia wynosiła 1,5 miliona. W 2050 roku takich pacjentów będzie niemal 5 mln.

– Rocznie przybywać będzie ok. 90 tysięcy pacjentów, którzy powinni być leczeni na oddziałach geriatrycznych – wyjaśnia dr Derejczyk.

Według danych Głównego Urzędu Statystycznego, obecnie osób powyżej 65. roku życia jest w Polsce niemal 15 procent, zaś w 2035 roku liczba ta przekroczy 23 proc. Można się licytować, ale jedno jest pewne: mniej ludzi się rodzi niż umiera.

Dziś jest właściwie ostatni moment, by zaapelować do ministra zdrowia Konstantego Radziwiłła, by jeszcze raz przeanalizował przyszłość geriatrii. Specjalność ta integruje różne dziedziny medycyny i powoduje, że pacjent otrzymuje kompleksową pomoc.

W województwie śląskim od wielu lat promocja opieki geriatrycznej przyniosła wymierne korzyści w postaci choćby największej w kraju zakontraktowanej liczby świadczeń w ramach ambulatoryjnej opieki specjalistycznej. Geriatria stała się dla oddziału NFZ jednym z priorytetów i efekty widać gołym okiem.

– Średnia wieku szpitalnych pacjentów to 81 lat. Z radością patrzymy, jak wychodzą od nas o własnych siłach, by wciąż cieszyć się życiem. Do starzenia się musimy podchodzić zupełnie inaczej niż kilka dekad temu – przekonuje dr Derejczyk.

Jeśli rządowa sieć szpitali nie obejmie geriatrii jako samodzielnej specjalności, szpital nie będzie miał kontraktu, co oznacza, że chorzy stracą bezpłatną opiekę.