Kupujemy mniej, ale wydajemy więcej na owoce i mięso

To nie koniec złych wieści. Upalnym latem płacimy za długą zimę i chłodny maj. Jesień też nie jawi się dla rodzinnych portfeli w złocistych barwach, bo możemy zapłacić za suszę.

Jak lepiej planować wydatki
Jedz jaja, ryż, cukier, mąkę, mleko. Napij się wody, a nie soku, kawy czy herbaty. Wystrzegaj się owoców, drobiu, wieprzowiny, masła, wędlin i miodu. Zapomnij o serach i rybach. Że to niezdrowa i mało smaczna dieta? Ale korzystna dla kieszeni Polaka. Nie liczmy na to, że podreperujemy nadwątlone zdrowie w sanatorium - ich usługi też zdrożały. Wczasy - krajowe podrożały mniej, ale ceny zagranicznych wręcz poszybowały w górę wraz z czarterami odlatującymi do ciepłych krajów.

Potwierdziła się tu zasada, że im szybciej zimą wykupisz wypoczynek pod palmami, tym taniej za niego zapłacisz. Kto się nie załapał na opcję szybciej-taniej, ten poczuje słony smak wakacji nie tylko z racji pobytu nad ciepłym morzem.

Trzeba zaciskać pasa? Sprawdź nasz serwis, który przygotowaliśmy wspólnie z Money.pl

Najlepiej zacząć od życia w abstynencji, bo alkohol i wyroby tytoniowe też nie pieszczą naszych budżetów domowych.

ZOBACZ NASZĄ TABELĘ, W KTÓREJ POKAZUJEMY, CO PODROŻAŁO, A CO POTANIAŁO

Zrezygnować też należy z codziennej jazdy po mieście - a w zamian wybrać raz na jakiś czas dalszy wypad za miasto, bo wówczas benzynę zużywa się wolniej i bak tankujemy rzadziej. To istotne w czasach, kiedy drożeje paliwo - zwłaszcza do diesla. Kto musi dojeżdżać do pracy - ma kłopot. Bilety i taksówki też podrożały w ślad za drożejącym paliwem.

Mimo sezonu drożeją nawet owoce
Jak analitycy tłumaczą wzrost cen? Jedni - kryzysem, inni wzrostem cen energii i paliw. Przede wszystkim mieliśmy długą, a więc kosztowną zimę. Potem przeszły przez kraj dwie powodziowe fale porywające z prądem rzek nie tylko oszczędności, ale też uprawy. Truskawek było tyle, co na lekarstwo, bo wiosna była kapryśna i zimna. W szczycie wyjątkowo krótkiego sezonu kosztowały około 4,5 zł za kilogram, by szybko zakończyć tegoroczny wysyp na 8 zł. Kilogram czereśni za 10 zł - kogo na to stać? Pomidory w czerwcu i lipcu po 6,50 zł - to też tegoroczna anomalia. Powinny być o połowę tańsze - ale rosną w szklarniach, a te dłużej potrzebowały drogiego ciepła. Tymczasem odnotowaliśmy kolejne plagi: rosnące ceny prądu, gazu, ciepła, paliw. Te podwyżki przemysł rolny i spożywczy przerzuca na klientów. Za to płacą głównie gospodarstwa domowe - choć nie musiałyby.

- Każdy przedsiębiorca powinien zastanowić się nad zmianą sprzedawcy i efektywnością energetyczną. To dwa najważniejsze instrumenty obrony na rynku energii elektrycznej - akcentuje Mariusz Swora, prezes Urzędu Regulacji Energetyki.
Niestety, przedsiębiorcy z reguły tego nie robią. Duzi - negocjują ceny prądu, drobni - prowadzący sklepy, bary, zakłady usługowe, hotele, biura podróży, posiadający taksówki i autobusy - przerzucają koszty na klientów. A mają co przerzucać - w tym roku po raz kolejny wzrosła płaca minimalna, a za taką oficjalnie pracuje się w małych firmach.

Gdy do wędlin dodawana jest... soja
Efekt? Ogłoszone wczoraj przez Główny Urząd Statystyczny dane o podwyżkach cen, czyli inflacji mogą przyprawić rodziny o palpitację serca. Jednocześnie wyjaśniają przyczynę naszej powszechnej irytacji: kupujemy mniej, ale za większe pieniądze. W dodatku kupujemy jedzenie gorszej jakości, bo producenci, oszczędzając na kosztach, zamiast mięsa wołowego potrafią dodać do wędlin soję.

Inspekcja Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych uruchomiła właśnie w Kielcach laboratorium wykrywające, ile jest mięsa w mięsie, sera w serze i drobiu w parówkach drobiowych.

- Wśród skontrolowanych przez nas konserw rybnych w co piątej zaniżono zawartość mięsa ryby, białka, masę netto wyrobu, a zawyżono zawartość tłuszczu - mówi Julita Dąbrowska z IJHARS w Warszawie.

To oznacza, że aby się najeść, trzeba wydać więcej. Dlatego GUS prowadzi badania inflacji dla całego rynku i dla różnych grup społecznych, w tym dla gospodarstw domowych. Nasze domowe wydatki to głównie utrzymanie mieszkania i jedzenie. A tu wieści nie są dobre. W 2010 r. ceny żywności i napojów wzrosły dla tej grupy aż o 24,1 proc.! Napoje alkoholowe i tytoniowe - aż o 5,7 proc., a użytkowanie mieszkania i prąd - o 20,1 proc. Tu właśnie tkwi powód naszych coraz chudszych portfeli.

W domu za prąd płacimy więcej niejako z własnego wyboru. Mało która rodzina zdecydowała się na wybór nie tyle innego sprzedawcy (różnica to 200 zł rocznie), co innej taryfy - choć elektroniczne faktury i płatność przez internet jest najtańsza. Wolimy płacić za papier - bojąc się nowinek. A za przywiązanie do tradycji trzeba zapłacić więcej. Pocieszeniem może być jedynie, że zarabiające po kryzysie przedsiębiorstwa zaczną zatrudniać ludzi. Bezrobocie w województwie śląskim już nieco spadło - na co ma wpływ zatrudnienie pracowników sezonowych. Czy firmy utrzymają je także po sezonie, czy też zwolnią ludzi - tnąc koszty?

- Zbyt gwałtowne cięcia wydatków mogą przekreślić próby zmniejszenia bezrobocia do poziomów sprzed kryzysu - ostrzega Łukasz Wróbel, analityk Open Finance.

Nie wszystkie firmy narzekają
Na szczęście, nie wszędzie jest źle. Branża finansowa, energetyka i medycyna obroniły się przed kryzysem - to oznacza, że pracownicy mogą tam liczyć na podwyżki. Z kryzysu cało wyszły także restauracje i firmy cateringowe - zwłaszcza działające w branży weselnej, co analitycy wiążą ze stałym wzrostem liczby zawieranych małżeństw idących dzięki wyżowi demograficznemu w setki tysięcy nowych związków. To dobrze rokuje dla sprzedawców usług i towarów - bo gdzieś trzeba mieszkać, a życie we dwoje lub troje więcej kosztuje.