Chociaż powoli, to jednak w coraz większym stopniu polskie prawo uwzględnia potrzeby pracujących mam. Dobry pracodawca wie, że taka inwestycja w młodą, szczęśliwą i spełniającą się w różnych rolach kobietę, to cywilizacyjna konieczność, a nie jakiś kaprys.
- Pracodawca nie może np. narzucić wyjazdu służbowego osobie zatrudnionej, która opiekuje się dzieckiem, nim nie skończy ono 4. roku życia - mówi Aleksandra Brzezina z Działu Rachunkowości Grupy Gumułka. - Oczywiście, może jeździć w delegacje, lecz trzeba uzyskać od niej na to zgodę.
- Pracownica, ale też pracownik opiekujący się dzieckiem, które nie ma jeszcze 4 lat, musi złożyć oświadczenie o zamiarze korzystania lub nie z uprawnienia do odmowy wyjazdu w delegację - dodaje Barbara Niesz-porek także z Działu Rachunkowości Grupy Gumułka. - Włącza się je do akt osobowych pracownika w części B. Ale taką zgodę podwładny może w każdej chwili odwołać.
Karmienie i ekstraopieka
Karmienie piersią
Według Kodeksu pracy, matka karmiąca piersią ma prawo do:
- dwóch półgodzinnych przerw w pracy - gdy karmione jest jedno dziecko, a czas pracy przekracza 6 godzin,
- dwóch 45-minutowych przerw w pracy - gdy pracownica karmi więcej niż jedno dziecko, a czas pracy przekracza 6 godzin,
- jednej półgodzinnej przerwy w pracy - gdy mama karmi jedno dziecko, a czas pracy wynosi od 4 do 6 godzin,
- jednej 45-minutowej przerwy w pracy - gdy mama karmi więcej niż jedno dziecko, a czas pracy wynosi od 4 do 6 godzin,
- jedynie karta nauczyciela przewiduje tylko jedną, ale za to godzinną przerwę w ciągu dnia - gdy czas pracy przekracza 4 godziny dziennie - niezależnie od liczby karmionych dzieci.
Uwaga! Czas przysługujący matce na karmienie piersią można łączyć, a kumulowanie przerw jest kwestią umowy pomiędzy pracownicą a pracodawcą. Kobieta pracująca 8 godzin dziennie i karmiąca jedno dziecko może zatem skorzystać z jednej godzinnej przerwy zamiast dwóch 30-minutowych. W praktyce kobiety karmiące często korzystają z tej możliwości i łączą przysługujące im przerwy. Dzięki temu mogą przyjść do pracy godzinę później lub wyjść godzinę wcześniej, a "zaoszczędzony" czas spędzić z dzieckiem.
Przerwy przeznaczone na karmienie wliczane są do czasu pracy, a matka karmiąca piersią zachowuje prawo do normalnego, pełnego wynagrodzenia za ten czas.
Pracownicy przysługuje także zwolnienie od pracy w związku ze sprawowaniem opieki nad dzieckiem do lat 14 - w wymiarze 2 dni w każdym roku kalendarzowym. Przepis bazuje na pojęciu pracownika wychowującego co najmniej 1 dziecko. Wskazuje wiec, że wymiar zwolnienia jest stały i nie zależy od liczby wychowywanych potomków. Zatem nawet w rodzinie wielodzietnej zwolnienie to przysługuje obojgu rodzicom lub opiekunom łącznie przez 2 dni w roku. Lecz przepis nie przewiduje prawa do ekwiwalentu za niewykorzystane przez rodzica lub opiekuna dziecka dni zwolnienia; z końcem roku niewykorzystane dni opieki przepadają.
Poznaj te przepisy
Macierzyński, rodzicielski, wychowawczy
Aleksandra Brzezina, Barbara Nieszporek, Dział Rachunkowości Grupy Gumułka:
Po wykorzystaniu podstawowego oraz dodatkowego urlopu macierzyńskiego, pracownica ma prawo do urlopu rodzicielskiego. Jego wymiar wynosi 26 tygodni - niezależnie od liczby dzieci urodzonych podczas porodu. Urlop rodzicielski można wykorzystać od razu w pełnym wymiarze lub maksymalnie w trzech częściach następujących bezpośrednio po sobie. Pracownica przebywająca na urlopie rodzicielskim zachowuje prawo do zasiłku macierzyńskiego.
Po urlopie macierzyńskim i rodzicielskim pracownica może skorzystać z bezpłatnego urlopu wychowawczego, by sprawować osobistą opiekę nad dzieckiem.
Warunkiem, który trzeba spełnić, by móc skorzystać z tego urlopu, jest przynajmniej 6-miesięczny okres zatrudnienia. Ten urlop trwa 3 lata, które mogą być podzielone maksymalnie na 5 części. Nie może on jednak trwać dłużej niż do momentu ukończenia przez dziecko 5. roku życia.
Podczas urlopu wychowawczego pracodawca nie może wypowiedzieć ani rozwiązać umowy o pracę aż do dnia, w którym urlop się skończy. Rozwiązanie umowy w tym czasie jest dopuszczalne tylko w razie ogłoszenia upadłości lub likwidacji firmy, a także gdy zaistnieją przyczyny uzasadniające rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia, np. z winy pracownika.
Podczas urlopu wychowawczego pracownica ma prawo podjąć pracę zarobkową na część etatu u dotychczasowego lub innego pracodawcy albo inną działalność, a także naukę lub szkolenie, jeżeli nie wyklucza to możliwości sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem.
Po zakończeniu urlopu wychowawczego pracodawca ma obowiązek dopuścić pracownicę do pracy na dotychczasowym stanowisku, a jeżeli nie jest to możliwe, na stanowisku równorzędnym z zajmowanym przed rozpoczęciem urlopu, lub też na innym odpowiadającym kwalifikacjom zawodowym tej osoby. Wynagrodzenie nie może być niższe od tego, jakie pracownica otrzymywała w dniu podjęcia pracy na tym stanowisku przed urlopem.
* Grupa Gumułka to jedna z wiodących polskich firm konsultingowych, świadcząca kompleksowe usługi dla biznesu i administracji publicznej. Ma swoje biura w Katowicach, Warszawie i Krakowie.
*Przepisy drogowe od 18 maja 2015: 50 km/h + odebranie prawa jazdy
*Gdzie jest burza? Gwałtowny deszcz i grad [MAPA BURZOWA POLSKI ONLINE, RADAR BURZOWY]
*Matura 2015 bez tajemnic: PYTANIA + ARKUSZE + ODPOWIEDZI
*NA ŻYWO Akcja ratunkowa w KWK Wujek Śląsk trwa. Szukają 2 górników
*Nowe becikowe: 1 tys. zł przez 12 miesięcy ZASADY + DOKUMENTY
*Śląsk Plus. Zobacz nowe wydanie interaktywnego tygodnika o Śląsku
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?