Mój pierwszy mandat... Z czym musimy się liczyć, jeśli nie przyjmiemy mandatu? [PORADNIK]

Pani Joanna z Bytomia ma prawo jazdy dopiero od roku i jak twierdzi, nieźle sobie radzi za kierownicą. Ale niedawno przytrafił się jej przykry incydent.

- Musiałam zawieźć mamę do przychodni zdrowia, bo ma problemy ze stawem biodrowym. Postanowiłam podjechać jak najbliżej wejścia, bo każdy krok sprawia jej wielki ból - tłumaczy 22-letnia Czytelniczka. - Przyznam zupełnie uczciwie, że nie zauważyłam znaku zakazu zatrzymywania się i postoju w miejscu, w którym na moment zaparkowałam samochód. A poza tym działałam w warunkach wyższej konieczności.

Gdy tylko zaprowadziła utykającą matkę do gabinetu lekarskiego, postanowiła przestawić samochód w inne miejsce. Niestety, przejeżdżający akurat radiowóz policyjny zatrzymał się obok jej samochodu. Funkcjonariusze nie mieli litości i wystawili jej mandat za nieprawidłowe parkowanie.

- Nie przyjęłam mandatu, bo nie zgadzam się z tą karą. Po pierwsze - zatrzymałam się dosłownie na 2-3 minuty z chorą osobą tylko po to, by ograniczyć jej cierpienie. Czy policjanci nie mają żadnych ludzkich uczuć? A po drugie, wiele razy widziałam w tym miejscu parkujące osoby i nie zauważyłam, aby zatrzymywał się przy nich jakiś patrol - wyjaśnia Czytelniczka.

Teraz martwi się, co będzie dalej. - To jest mój pierwszy mandat i nie wiem, czy zrobiłam dobrze nie przyjmując go. Może ktoś mi podpowie - prosi.

Rodzaje mandatów karnych

Uprawnienia policji obejmują wydawanie następujących rodzajów mandatów:
1. gotówkowy, czyli wydawany ukaranemu po uiszczeniu grzywny bezpośrednio funkcjonariuszowi, który ją nałożył (można je stosować jedynie wobec osoby czasowo przebywającej na terytorium Polski lub niemającej stałego miejsca zamieszkania albo pobytu);

2. kredytowany, wydawany ukaranemu za potwierdzeniem odbioru (co ważne, mandat powinien zawierać pouczenie o obowiązku uiszczenia grzywny w terminie 7 dni od daty przyjęcia mandatu oraz o skutkach nieuiszczenia grzywny w terminie. Staje się on prawomocny z chwilą pokwitowania jego odbioru przez ukaranego). Jest to mandat bezgotówkowy. Wprowadzony został kilka lat temu w celu minimalizowania zachowań korupcyjnych, ale także po to, by funkcjonariusze nie musieli nosić przy sobie dużej ilości pieniędzy;

3. zaoczny (w razie stwierdzenia wykroczenia, którego sprawcy nie zastano na miejscu jego popełnienia, gdy nie zachodzi wątpliwość co do osoby tego sprawcy; mandat taki pozostawia się wówczas w takim miejscu, aby sprawca mógł go niezwłocznie odebrać).

Do kiedy trzeba zapłacić mandat:

- mandat kredytowy - w ciągu 7 dni od daty przyjęcia mandatu,
- mandat zaoczny - powinien wskazywać, gdzie w terminie 7 dni od daty jego wystawienia ukarany może zapłacić grzywnę oraz informować o skutkach jej nieuiszczenia w tym terminie. Mandat ten staje się prawomocny z chwilą uiszczenia grzywny we wskazanym miejscu i terminie.

Kiedy mandat się przedawnia i nie trzeba go zapłacić?

Dla osób, które nie zapłaciły mandatu kredytowego, najważniejsza jest informacja, że orzeczona kara lub środek karny nie podlega wykonaniu, jeżeli od daty uprawomocnienia się rozstrzygnięcia upłynęły 3 lata - oznacza to, że na ściągnięcie zaległości mandatowych jest właśnie tyle czasu.

Jeżeli zatem w terminie trzech lat od uprawomocnienia mandatu nie dojdzie do jego przymusowego ściągnięcia - mandat ulegnie przedawnieniu i sprawca wykroczenia nie będzie musiał uiszczać grzywny. (JJ)

Iwona Zapart, prezes Federacji Konsumentów, oddział Katowice:

W podobnej sytuacji jak Czytelniczka jest co dnia wielu kierowców. Otrzymujemy mandaty za złe parkowanie, nadmierną prędkość lub za inne wykroczenia. Na pytanie zawarte w tytule od razu można odpowiedzieć: ukarany za przewinienie kierowca nie musi do razu zapłacić mandatu, ale powinien wiedzieć, jakie są konsekwencje takiej decyzji. Szczególnie dotyczy to młodych kierowców, którzy nie wiedzą, jak prawidłowo zachować się w takich trudnych dla nich sytuacjach. Kto może nam wypisać mandat?

Postępowanie mandatowe może prowadzić nie tylko policja, ale także inne organy, oczywiście tylko wówczas, gdy zezwalają na to przepisy (głównie chodzi o Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia i wielu rozporządzeń - jako przepisy wykonawcze). Jednak najczęściej mandat można odebrać właśnie z rąk policji, która może nałożyć grzywnę w wysokości do 500 zł, a w niektórych przypadkach do 1.000 zł. Czy można odmówić przyjęcia mandatu?

Funkcjonariusz nakładający grzywnę obowiązany jest określić jej wysokość, wykroczenie zarzucane sprawcy oraz poinformować go o prawie odmowy przyjęcia mandatu karnego, a także o skutkach prawnych takiej odmowy.

Trzeba jednak wiedzieć, że odmowa przyjęcia mandatu uruchamia lawinę kolejnych zdarzeń: funkcjonariusz, który wystawił mandat, występuje do sądu z wnioskiem o ukaranie. We wniosku tym powinno być zaznaczone, że obwiniony odmówił przyjęcia mandatu, albo nie uiścił grzywny nałożonej mandatem zaocznym, a także musi być podana przyczyna odmowy. Co ważne, sąd nie ma ograniczeń co do ewentualnej kary za wykroczenie, więc obwiniony może być ukarany surowszą karą - nawet do 5 tys. złotych - niż zaproponowaną w trybie mandatowym. (JJ)

*\

*2500 górników na bruk w Kompanii Węglowej. To tragedia!*Basen Ruda w Rybniku najpiękniejszy w Polsce? ZOBACZ ZDJĘCIA*Elementarz: Bezpłatny podręcznik POBIERZ PDF**