Niska cena i cuda w środku? Nie zawsze. Skład białej kiełbasy potrafi zaskoczyć. Sprawdź, co kupujesz na Wielkanoc

Im bliżej do świąt wielkanocnych, tym większy wybór białej kiełbasy (surowej lub parzonej) w sklepowych lodówkach. Różni producenci, różne opakowania i różne ceny. Zanim skusi nas promocja, warto porównać nie tylko cenę w przeliczeniu na kilogram, ale i skład wędliny, która ma trafić na świąteczny stół.

Zaglądamy do lodówek marketów, sprawdzamy ceny i skład kiełbasy białej wieprzowej parzonej i surowej. Poniżej przykłady cen z 19 marca 2024 r.:

• marka własna jednej z sieci marketów, 14,99 zł za 1 kg, przed promocją 23,99 zł, surowa kiełbasa, wieprzowa średnio rozdrobniona w osłonce jadalnej, do spożycia po obróbce cieplnej, składniki: mięso wieprzowe 94%, sól, czosnek suszony granulowany, pieprz, majeranek, jelito wieprzowe,
• znana marka, 19,59 zł/520 g, 37,67 zł/kg, biała parzona, średnio rozdrobniona, składniki: mięso wieprzowe 94%, sól, przyprawy, osłonka naturalna: jelito wieprzowe,
• marka własna marketu, kiełbasa białą parzona, 11,99 zł/400 g, 29,98 zł/kg, składniki: mięso wieprzowe, mięso wołowe, sól, czosnek, pieprz, majeranek, aromaty, osłonka jadalna: jelito wieprzowe. Według deklaracji producenta do wyprodukowania 100 g produktu użyto 99 g mięsa wieprzowego i 2 g mięsa wołowego,

• znany producent, 14,99 zł/360 g, 41,64 zł/kg, biała parzona, składniki: mięso wieprzowe 87%, woda, sól, błonnik pszenny bezglutenowy, glukoza, przyprawy, ekstrakt drożdżowy, aromaty, stabilizatory: cytryniany sodu, Produkt w jelicie wieprzowym,
• biała parzona ze świń rasy puławskiej, 18,99 zł/400 g, 47,48 zł/kg, składniki: mięso wieprzowe 96%, woda, sól, przyprawy,
• biała parzona, 11,79 zł/400 g, 29,48 zł/kg, składniki: mięso 72% (w tym mięso wieprzowe-62%, mięso z kurczaka-10%), woda, tłuszcz wieprzowy, skrobia ziemniaczana, sól, błonnik pszenny bezglutenowy, substancja zagęszczająca e407, izolat białka sojowego, stabilizatory e450, e451, białko wieprzowe kolagenowe, aromat, przeciwutleniacze e301, glukoza, przyprawy, ekstrakt drożdżowy, naturalne substancje aromatyczne, regulatory kwasowości: e261, e326, substancja konserwująca e250, osłonka jadalna – jelito wieprzowe.

Dobrą wiadomością jest to, że większość białych kiełbas, których skład przejrzeliśmy, ma krótką listę i naturalne składniki. Wyraźnie widać jednak zróżnicowaną zawartość mięsa w wędlinie charakterystycznej dla Wielkanocy. Podobnie będzie w przypadku innych kiełbas, szynek czy pasztetów.

Jako konsumenci jesteśmy bardziej świadomi i częściej skłonni zapłacić więcej za produkt lepszej jakości. Długi skład produktu budzi nasz niepokój, podczas zakupów wspieramy się aplikacjami, które wskazują np. w skali punktowej od 1 do 100 wartość produktu.

Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej zwraca uwagę, że wiele przetworów mięsnych charakteryzuje się dużą zawartością:

• soli kuchennej,
• fosforanów,
• azotynów,
• wody,
• barwników,
• aromatów,
• wzmacniaczy smaku,
• cukru,
• skrobi,
• białka sojowego

i innych dodatków przy stosunkowo niskim udziale mięsa.

Czy każdy dodatek do mięsa w wędlinach jest zły? Oczywiście, że nie. Dodatki mają swoją rolę w produkcie, niektóre są niezbędne, by szynka czy kiełbasa były bezpieczne pod względem zdrowotnym.

Ale są też takie, których głównym zadaniem jest zwiększenie atrakcyjności wyglądu oraz wydajności i jednocześnie obniżenie kosztów produkcji. Zatrzymajmy się jeszcze na chwilę przy składnikach, które w jednym z artykułów omawia Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej:

• Mieszanki soli peklujących zawierające azotany i azotyny - hamują rozwój chorobotwórczych bakterii, kształtują aromat i smak, służą również do utrwalenia w wyrobach mięsnych różowoczerwonej barwy.
• Glutaminian sodu - wzmocnienia smak i zapach. Podobnie preparaty dymu wędzarniczego, które nadają barwę i zastępują naturalny aromat powstający w procesie tradycyjnego wędzenia mięsa.
• Fosforany - przedłużają okres przydatności do spożycia, ograniczając rozwój bakterii, wiążą także wodę, zwiększając wagę końcowego produktu.
• Karageny, białka sojowe, kasza manna, błonnik roślinny - zagęstniki poprawiające konsystencję przetworów mięsnych typu parówki, pasztety, mielonki czy mortadele, zawierających mało mięsa i dużą ilość – mięsa oddzielonego mechanicznie (masa mięsno-tłuszczowa powstała m.in. z kości, chrząstek, skóry).

Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów w jednym ze swoich wciąż aktualnych poradników dotyczących oznakowania wędlin zwraca uwagę, jakich informacji mamy prawo oczekiwać na opakowaniu wędlin. Jest to: nazwa rodzajowa produktu (np. kiełbasa suszona), wykaz składników łącznie z danymi dotyczącymi obecności wody, dodanych substancji dozwolonych (np. konserwantów), termin przydatności do spożycia, warunki przechowywania, zawartość netto, nazwa producenta.

Wymienione informacje muszą być umieszczone w widocznym miejscu. Jeśli produkt jest zapakowany — na etykiecie, a gdy kupujemy na wagę — na wywieszce zawierającej nazwę wędliny i jej skład.

UOKiK zwraca uwagę na jeszcze jedną ważną kwestię, o której warto pamiętać podczas zakupów:

„Jakość wędlin o tej samej nazwie, ale pochodzących od innych producentów może się różnić. Dla wędlin standardy określa za każdym razem producent. Oznacza to, że sam ustala ich skład i deklaruje go na opakowaniu. Każdy konsument, kupując mięso i jego przetwory, powinien za każdym razem dokładnie zapoznać się z etykietą”.