Nowa wystawa w Śląskim Centrum Wolności i Solidarności w Katowicach. Pokazuje mroczne strony PRL i próbę łamania działaczy Solidarności

Wystawę przygotował Instytut Dziedzictwa Solidarności w Gdańsku w 40. rocznicę utworzenia wojskowych obozów internowania. Prezentacja obejmuje 10 wielkoformatowych, podświetlanych plansz, które w formie komiksowej opowiadają o ważnym, ale zapomnianym aspekcie stanu wojennego, jakim było powoływanie przez władze PRL do wojska działaczy „Solidarności” i umieszczanie ich w wojskowych obozach.

Wystawa, mimo jej historycznego charakteru, nie prezentuje fotografii, bo jak wiadomo w PRL nie wolno było fotografować obiektów wojskowych. Trudno też byłoby, ze względu na notoryczne rewizje, przechować taki sprzęt w miejscach zakwaterowania „żołnierzy”. Dlatego twórcy wystawy postanowili wystawę narysować ręką uznanego grafika Andrzeja Graniaka. Na planszach przedstawiono organizację i funkcjonowanie w wojskowych obozach internowania.

Wykorzystanie wojska do izolacji działaczy „Solidarności” jest tematem mało znanym. Rzadko też słyszymy o wojskowych obozach internowania. Tą formą represji zostało objętych nieco ponad 1700 osób. Pobór trwał od 5 listopada 1982 roku do 3 lutego 1983 roku.

Być może właśnie skala tego procederu spowodowała, że nie zapisał się on w powszechnej pamięci. Co ważne, już w wolnej Polsce wykorzystywani w ten sposób „rezerwiści” musieli czekać ponad 20 lat na uznanie ich za osoby represjonowane.

„Ćwiczenia wojskowe”, które dla nich organizowano, miały być karą za przynależność do „Solidarności”, nie miały na celu podniesienia zdolności bojowej żołnierza, ale miały go złamać i upodlić. Wiele osób straciło zdrowie, jedna osoba poniosła śmierć. Kiedy twórcy wystawy rozmawiali z jej bohaterami, ci nie potrafili mówić o tych wydarzeniach spokojnie, bez emocji, pojawiały się łzy. Ekspozycję w Śląskim Centrum Wolności i Solidarności w Katowicach będzie można oglądać do 6 marca.