Pierwsza ofiara Tragedii Górnośląskiej idzie do sądu

Za kilka dni, 14 lutego, odbędzie się pierwsza rozprawa w procesie, który Woźniczek wytoczył Polsce. Jest pierwszą z wielu ofiar Tragedii Górnośląskiej, która szuka sprawiedliwości w sądzie. Żąda od Skarbu Państwa 50 tys. zł.

Tamtego dnia milicjanci dali im 10 minut na zabranie najpotrzebniejszych rzeczy. Ojca pana Rudolfa, Jana Woźniczka, bez okazania żadnych dokumentów aresztowano i na półtora roku słuch o nim zaginął.
- Zamieszkaliśmy w malutkiej ogrodowej altanie, w której wcześniej tata hodował króliki i kozę. Przyszło nam dzielić miejsce ze zwierzętami. To była gehenna, bo na dodatek nie mieliśmy pojęcia, co dzieje się z tatą - opowiada pan Rudolf.

Później okazało się, że ojciec trafił do Centralnego Obozu Pracy w Jaworznie, gdzie komunistyczne władze przetrzymywały, często bez orzekania o winie, osoby uznane za wrogów władzy ludowej, w tym Ślązaków, Ukraińców i Niemców. Byli wykorzystywani do morderczej pracy, której wielu nie wytrzymało. - Gdy ojciec wrócił, był wrakiem człowieka - mówi pan Rudolf, którego rodzina należy do tysięcy ofiar Tragedii Górnośląskiej, czyli represji, jakie spotkały mieszkańców Górnego Śląska po II wojnie światowej ze strony nowych władz.

Jedyną winą Jana Woźniczka było to, że znalazł się na volksliście nr 3. Na tej liście Niemcy umieścili rdzennych mieszkańców Górnego Śląska (ponad 60 proc. ludności!). Odmowa wpisania oznaczała często wywózkę do obozu koncentracyjnego. Zaliczeni do tej grupy otrzymywali obywatelstwo niemieckie na 10 lat. Znalezienie się na volksliście było tak naprawdę jednym sposobem, by uniknąć represji. Ówczesne władze kościelne na Górnym Śląsku z biskupem Stanisławem Adamskim namawiały do takiego postępowania.

- Tata pracował na kolei. Był porządnym człowiekiem - wspomina pan Rudolf. Niestety po wojnie wystarczył donos sąsiada, by Ślązacy tracili swoje mieszkania, pracę.

- To był rabunek w majestacie ówczesnego bezprawia i wystarczający powód, by dochodzić swych praw przed sądem - ocenia prof. Zygmunt Woźniczka, historyk z Uniwersytetu Śląskiego - Z wielkim zainteresowaniem będę śledził przebieg tego procesu, bo jego zakończenie może otworzyć puszkę Pandory i sądy zostaną zalane przez podobne wnioski.

Trudna historia

Po wkroczeniu wojsk sowieckich na ziemie Górnego Śląska doszło do wielu aktów terroru. Część z nich to białe plamy naszej najnowszej historii.

Ślązacy nie tylko dla Sowietów, ale i Polaków byli zbyt niemieccy i za mało polscy.

Liczbę ofiar trzeba liczyć w tysiącach. Niestety historycy nie dysponują precyzyjnymi danymi. Szczególne represje spotkały osadzonych w obozach pracy w Jaworznie, czy Świętochłowicach. Ten drugi zorganizowano w barakach po filii obozu Auschwitz. Obozy przeznaczone były dla "zdrajców narodu polskiego", ale przede wszystkim stały się miejscem tortur i śmierci Ślązaków, którzy podczas okupacji znaleźli się na niemieckich listach narodowościowych. Żołnierze radzieccy pacyfikowali całe miejscowości. Dochodziło do egzekucji oraz gwałtów.

Od 20 do 90 tysięcy mieszkańców wywieziono do pracy przymusowej w radzieckich kopalniach. Niekiedy do Donbasu wyjeżdżała cała poranna szychta. AGA