Przesilenie zimowe 2023. Astrologiczne rozpoczęcie zimy - jaki wpływ ma na nasz organizm i jakie tradycje są z nim powiązane?

Przesilenie zimowe znajduje swoje astronomiczne uzasadnienie w chwili, gdy Słońce osiąga najdalej wysunięty punkt na południe ponad Zwrotnikiem Koziorożca, będąc wówczas najbliżej Bieguna Południowego. Oznacza to dla nas najkrótszy dzień w roku na półkuli północnej. Przesilenie zimowe wypada co roku 21 lub 22 grudnia. W roku 2023 przesilenie zimowe występuje 22 grudnia o godzinie 4:28. Ciekawostką jest, że długość najkrótszego dnia mierzy się od wschodu do zachodu Słońca i może nieco różnić się w zależności od regionu Polski, choć te różnice nie są znaczne. Najkrótszy dzień w roku potrwa jedynie 7 godzin i 39 minut, po czym dni zaczną stopniowo wydłużać się - każdego dnia o około dwie do trzech minuty. Ten proces będzie trwał aż do 20 czerwca 2024 roku, kiedy to nastąpi przesilenie letnie.

Z ciekawostek... Kiedy my na półkuli północnej przechodzimy przez przesilenie zimowe, na półkuli południowej mieszkańcy doświadczają przesilenia letniego, czyli najdłuższego dnia i jednocześnie najkrótszej nocy w roku, czyli astronomicznego lata.

Wielu z nas może doświadczać skutków przesilenia zimowego, takich jak obniżenie nastroju, nadmierna senność, spadek odporności, bóle głowy czy brak chęci do aktywności. Te objawy są głównie spowodowane krótkimi dniami, niedoborem światła słonecznego i niskimi temperaturami, które skłaniają nas do zmiany trybu życia. Aby skutecznie przeciwdziałać tym negatywnym wpływom, ważne jest, aby nie ulegać chandrze i znaleźć działania poprawiające nastrój, takie jak czytanie ulubionej książki czy oglądanie ulubionego serialu, krótkie spacery czy delektowanie się ulubionym jedzeniem. To drobne przyjemności mogą znacząco wpłynąć na poprawę samopoczucia w okresie przesilenia zimowego.

Jak czytamy na portalu Historia zapomniana i mniej znana przed chrystianizacją, u Słowian obchodzone były Szczodre Gody, znane również jako Święto Zimowego Staniasłońca. Według dawnych tradycji, to święto trwało od kilku do nawet kilkunastu dni, oznaczając początek nowego słonecznego okresu wegetacyjnego. Wierzenia zakładały, że w okresie przesilenia zimowego światło zwycięża ciemność nad ciemnością, a dni zaczynają się wydłużać, niosąc nadzieję, radość i optymizm.

W trakcie Szczodrych Godów przerwano wszelką pracę fizyczną, a ludzie spędzali czas na wzajemnych odwiedzinach, przyjmowaniu gości, obdarowywaniu się prezentami i śpiewaniu tradycyjnych, starych pieśni. Dla Słowian przesilenie zimowe było także czasem związania z duszami zmarłych przodków. Wierzyli, że w tym dniu dusze odwiedzają ziemię, aby się ogrzać. Palono ogniska na cmentarzach i organizowano rytualne uczty, które później przeniesiono do domów. Początkowo, zwyczajem było rozdawanie prezentów jedynie dzieciom i krewnym, wraz z tradycyjnymi pierogami zw. "Szczodrakami". Z biegiem czasu, ten zwyczaj przekształcił się w tradycję obdarowywania prezentami bliskich podczas Wigilii. Szczodry wieczór kończył okres "świętych wieczorów".

W niektórych regionach, głównie na Śląsku, praktykowano zwyczaj stawiania w kącie izby ostatniego zżętego snopa żyta. Zwykle ozdabiano go suszonymi owocami, najczęściej jabłkami oraz orzechami, a po święcie starannie przechowywano aż do wiosny. Z nasion tegoż snopa rozpoczynano przyszłoroczny siew.