Rzecz o języku: Procent i punkt procentowy

Inna gazeta spadek owego poparcia określiła tradycyjnie jako dziesięcioprocentowy. Nie mogę się w tym połapać i zrozumieć, czym się różnią procenty od przywoływanych od paru lat punktów procentowych. Może Pan mi to wyjaśni?".

Za Panią Stenią S., której serdecznie dziękuję za pouczający list, posłużę się prostymi przykładami. Zacznijmy od przypomnienia, że obliczenia procentowe dotyczą tylko liczb nieujemnych, a procent (z łac. pro centum "na sto") to setna część danej wielkości, obliczana według wzoru: procent liczby x to tenże procent pomnożony przez ową liczbę, a wynik (iloczyn) podzielony przez sto, np. 25 procent liczby 8 to 2, bo 25 x 8 podzielone przez 100 to właśnie 2.

Punkt procentowy to jednostka zmiany wielkości wyrażonej w procentach, np. wzrost z 7 procent do 10 procent to wzrost o 3 punkty procentowe.
A zatem procent i punkt procentowy to dwa różne pojęcia, a tej samej liczbie punktów procentowych może odpowiadać różny procent - zależy to od wartości liczb, które rozpatrujemy.

Jeśli np. poparcie dla jakiejś partii wzrosło z 8 procent do 10 procent, to wzrosło ono o 2 punkty procentowe, ale o 25 procent, bo dwie ósme pomnożone przez sto to 25.
Gdy zaś poparcie dla partii wzrosło z 16 do 18 procent, to wzrosło ono - oczywiście - o 2 punkty procentowe (bo 18 - 16 = 2), ale w procentach to jest: dwie szesnaste razy sto, czyli 12,5 procent.
Przy spadku poparcia z 10 procent do 8 procent mamy do czynienia z 2 punktami procentowymi owego spadku i dwudziestoma procentami, bo dwie dziesiąte razy sto to 20.

Jeżeli natomiast poparcie obniżyło się z 18 procent do 16 procent, odnotowujemy spadek o 2 punkty procentowe i o 11,11 procent, bo dwie osiemnaste razy sto to mniej więcej 11,11.
Na koniec podsumowujące wzory: wzrost z a procent do b procent to wzrost o b minus a punktów procentowych, ale o b minus a podzielone przez a i pomnożone przez 100 procent; spadek z b procent do a procent to obniżenie o b minus a punktów procentowych, ale o b minus a podzielone przez b i pomnożone przez 100 procent.

Nietypowy jest dzisiejszy odcinek, ale zapotrzebowania społeczne na przytoczone wyjaśnienia są od lat tak duże, że postanowiłem im wreszcie wyjść naprzeciw.
Panu K.N. z Legnicy natomiast proponuję teraz, by - dysponując wyjściowymi danymi dotyczącymi stopnia zaufania do Kościoła katolickiego - dokonał właściwych obliczeń według podanych wyżej wzorów.