Był jednym z najbardziej błyskotliwych wynalazców świata. I jest również jednym z najbardziej zapomnianych.
Jan Szczepanik stworzył między innymi kamizelkę kuloodporną i system transmisji obrazu na odległość, opatentował nową technikę tkania gobelinów, zaprojektował karabin elektryczny, który w ciągu minuty mógł oddać kilkanaście strzałów, pracował nad systemem fotografii kolorowej (z jego rozwiązań korzystały firmy Agfa i Kodak w latach 30.), łodzią podwodną, samolotem z ruchomymi skrzydłami, sterowcem (jeszcze przed Zeppelinem). Kto wie, co jeszcze by opatentował, gdyby nie zmarł w pełni sił twórczych w wieku 54 lat.
W najnowszej, kwietniowej „Naszej Historii” przypominamy tę wybitną, choć zapomnianą postać. Zapomnianą, ale na szczęście nie wszędzie - w Tarnowie, gdzie spędził ponad dwadzieścia lat życia ma plac swojego imienia, pomnik, a kilka lat temu miasto przygotowało specjalną trasę turystyczną „Śladami Jana Szczepanika”. Prowadzi obok domu w którym mieszkał, pomnika, laboratorium w którym pracował m.in. nad barwną fotografią, szkołą z izbą pamięci poświęconą „polskiemu Edisonowi”, aż na zabytkowy cmentarz, gdzie go pochowano w rodzinnym grobowcu Dzikowskich i Szczepaników
Kiedy Szczepanik mieszkał w Tarnowie, był tu osobą znaną i popularną. Zuzanna Wierus, autorka tekstu o wynalazcy w „Naszej Historii” pisze, że kiedy żenił się w roku 1902 z Wandą Dzikowską, była to tak duża sensacja, że wszystkie urzędy i sklepy pozamykano. Ci, którzy przyjechali tego dnia z jakimiś interesami z prowincji do Tarnowa i chcieli coś załatwić, nie mogli się nigdzie dostać, bo wszyscy byli na ślubie u Szczepanika. O wielkiej popularności wśród sąsiadów z okolic Tarnowa może świadczyć także to, że w tamtym czasie w podkarpackich cukierniach sprzedawano ciastka o nazwie szczepaniki.
Po śmierci wynalazcy w roku 1926 jego rodzina przeniosła się do Krakowa, a potem do Warszawy. Syn Jana, Zbigniew miał wszystkie pamiątki po ojcu - dokumenty, patenty, szczegółowe opisy wynalazków. Niestety, wszystko przepadło podczas powstania warszawskiego.
Zuzanna Wierus w miesięczniku „Nasza Historia” przypomina nie tylko o wynalazkach Szczepanika, ale także o jego nieoczywistej drodze do sukcesu. Nieoczywistej, bo słynny konstruktor nie skończył studiów technicznych.
Musiał opuścić gimnazjum w Jaśle (jedynej wtedy przepustki na studia), bo podpadł nauczycielom greki i przyrody (ten drugi podobno nie mógł wybaczyć uczniowi, że szybciej od niego rozwiązuje zadania z fizyki).
Trafił do seminarium nauczycielskiego, a potem tułał się po galicyjskich szkołach jako nauczyciel-dziwak, który bardziej niż swoimi uczniami interesował się prowadzonymi przez siebie badaniami. Podobno z ich powodu znikał na całe dni z pracy bez wcześniejszej zapowiedzi.
Polecam tekst o Szczepaniku w najnowszej „Naszej Historii” - warto poznać bliżej tę postać. Miesięcznik jest do kupienia w kioskach woj. śląskiego.
Kwietniowa „Nasza Historia” pełna ciekawych tekstów:
- Kosmiczni celebryci, czyli Gagarin, Tierieszkowa, Herma-szewski i inni kosmonauci na Śląsku. Jak ich tu przyjmowano?
- Kiedy powstawał Giszowiec, ostatni przedstawiciel rodu Giesche nie żył już od półtora wieku . Ale jego majątek ciągle miał się dobrze...
- Tomczykówna zadziwiała współczesnych swoimi magicznymi sztuczkami. Jak udało jej się udawać medium?
- Kogo bał się Wehrmacht?
*WNIOSKI I DOKUMENTY na 500 zł na dziecko w ramach Programu Rodzina 500 PLUS
*Koniec papierowych biletów KZK GOP. A gdzie są czytniki kart ŚKUP?
*1000 zł na dziecko: JAK DOSTAĆ BECIKOWE? ZOBACZ KROK PO KROKU
*Mechanik płakał jak naprawiał ZOBACZ, JAK NIE NALEŻY NAPRAWIAĆ AUT
*Jesteś Ślązakiem, czy Zagłębiakiem? Rozwiąż quiz
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?