W prawie spadkowym zaszły w ostatnim czasie istotne zmiany. W zakresie przyjęcia spadku od 18 października 2015 r. - z mocy prawa - przyjmujemy spadek z dobrodziejstwem inwentarza, czyli odpowiadamy za długi spadkowe jedynie do wysokości aktywów spadku, a nie jak dotąd - poprzez tzw. przyjęcie proste, które łączyło się z odpowiedzialnością za długi spadkowe, rozciągającą się na majątek osobisty spadkobiercy.
Chociaż w szkołach uczą nas wielu pożytecznych rzeczy, nikt nie wyposaża nas w wiedzę, która potrzebna jest każdemu człowiekowi np. w domu. A chodzi o elementarną znajomość prawa przydatną choćby w rodzinnych relacjach.
Nic dziwnego, że Czytelnicy często pytają nas o sprawy testamentowe, spadkowe, dziedziczenia, zachowku itp. Oto jedno z takich pytań. Szczegółowa odpowiedź prawnika, którą zamieszczamy poniżej, może przydać się także innym osobom, które znalazły się w podobnej sytuacji.
- Moja mama zmarła w lutym tego roku. Niedawno byliśmy u notariusza w sprawie postępowania spadkowego - informuje Czytelnik, który prosi o zachowanie anonimowości. - Po śmierci mamy odziedziczyliśmy każdy po 1/4 spadku - ojciec, ja i dwóch moich braci. Mamy już akty notarialne i akty dziedziczenia. Mój brat z ojcem chcą zrzec się swoich części spadku na moją rzecz. Czy możemy wstrzymać się z formalnościami w urzędzie skarbowym do momentu załatwienia u notariusza przekazania darowizny na mnie, czy też najpierw muszą być załatwione formalności w urzędzie skarbowym, a dopiero potem możemy zająć się samą darowizną - pyta Czytelnik.
Beata Sikora-Nowakowska (Okręgowy Inspektorat Pracy) wyjaśnia:
W zakresie rozliczenia spadku z urzędem skarbowym też należy powołać się na przepisy. Na podstawie uregulowania art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn (Dz.U. 2004, nr 142, poz. 1514 z późn. zm.), zwolnieniu od podatku od spadków i darowizn podlega nabycie własności rzeczy jak również innych majątkowych przez współmałżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, czyli najbliższą rodzinę.
Jedynym - i zarazem koniecznym warunkiem uzyskania zwolnienia z podatku - jest zgłoszenie nabycia spadku w urzędzie skarbowym w ok-reślonym ustawowym terminie. Termin zgłoszenia ustalono na 6 miesięcy - od dnia u-prawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku lub zarejestrowania notarialnego aktu poświadczenia dziedziczenia.
Termin ten został wydłużony - z pierwotnie obowiązującego jednego miesiąca - dzięki wyrokowi Trybunału Konstytucyjnego, który uznał, że: „Zakwestionowany przepis gwarantował pozorną ochronę jednostki i stanowił niewykonalną konstrukcję normatywną” oraz naruszał konstytucyjną zasadę zaufania obywateli do państwa i stanowionego prawa. Osoby, które wcześniej musiały zapłacić podatek, mogły dzięki temu wystąpić o jego zwrot.
W przypadku, gdy spadkobiercy udali się do notariusza celem uzyskania poświadczenia dziedziczenia, które jest równoważne z postanowieniem sądu w przedmiocie stwierdzenia nabycia spadku, a dotyczyć może zarówno dziedziczenia ustawowego jak i testamentowego, spadkobiercy, którym w spadku przypadła nieruchomość bądź inne składniki spadku, a z przepisów wynika, że są uprawnieni do zwolnienia z podatku, do końca 2015 r. mogli skorzystać z tego zwolnienia pod warunkiem złożenia stosownej deklaracji w ustawowym terminie.
Doniosłą zmianą, która weszła w życie 1 stycznia 2016 r., jest uzupełnienie zwolnienia od podatku dla najbliższej rodziny (czyli osób wymienionych powyżej) w art. 4a ust. 4 pkt 2 Ustawy o podatku od spadków i darowizn, określającego sytuacje, w których wyłączony został obowiązek zgłoszenia o przypadki, kiedy oświadczenie woli jednej ze stron czynności cywilnoprawnej zostało złożone w formie aktu notarialnego.
Po zmianie przepisów obowiązek składania zgłoszenia nie ma zastosowania wtedy, gdy nabycie następuje na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego, bo obowiązku poinformowania naczelnika urzędu skarbowego dopełnia notariusz poprzez przekazanie aktu notarialnego.
W niektórych przypadkach dla skuteczności czynności wystarczające jest, by w formie aktu notarialnego złożone zostało tylko oświadczenie woli jednej ze stron czynności - umowa darowizny, przy której wystarczające jest złożenie w tej formie jedynie oświadczenia darczyńcy, a przy ustanawianiu nieodpłatnego użytkowania w formie aktu notarialnego, składane jest oświadczenie woli osoby ustanawiającej to prawo.
*EURO 2016: Transmisje, relacje, zdjęcia i filmy wideo
*Reforma edukacji, czyli diabeł tkwi w szczegółach SPRAWDŹ
*Miss Polski 2016 OTO FINALISTKI Zobacz zdjęcia
*Wakacje za granicą: Tych krajów unikaj i nie jedź. MSZ ostrzega. Są zaskoczenia
*Polska ma najpiękniejsze kibicki na Euro 2016 [ZDJĘCIA] Oto dowód
*W pełni wyposażone mieszkanie w centrum Katowic może być Twoje! Dołącz do graczy loterii "Dziennika Zachodniego"
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?