Testament notarialny: KOSZT, CENA Jak sporządzić TESTAMENT NOTARIALNY?

Wiemy, jakie znaczenie ma spisanie testamentu i wyrażenie w nim ostatniej woli. Co jednak zrobić, kiedy są wątpliwości, czy osoba, która go podpisała, była w pełni świadoma? – Moja 90-letnia mama nie radzi sobie z wieloma funkcjami życiowymi – mówi Czytelniczka z Katowic. – Dlatego mam wątpliwości, czy treść dokumentu, jaki podpisała, wyraża jej wolę, czy też mojego brata, z którym jestem skłócona.

– Najlepszym sposobem uniknięcia dyskusji na temat ważności testamentu – z przyczyn zdrowotnych – jest spisanie go w formie aktu notarialnego – mówi mecenas Sławomir Zaremba. – Notariusz, przyjmując oświadczenie od spadkodawcy, ma obowiązek ustalić, czy osoba, która zgłosiła się do niego, ma zachowaną zdolność postrzegania rzeczywistości i składania oświadczeń woli. Na notariuszu spoczywa zatem szczególny obowiązek upewnienia się, że ma do czynienia z człowiekiem w pełni władz umysłowych.

Ile kosztuje sporządzanie 
testamentu w formie aktu 
notarialnego?
Koszt sporządzenia takiego testamentu wynosi 50 złotych. Zostało to ustalone w rozporządzeniu określającym stawki tzw. taksy notarialnej. Przyszły spadkodawca musi podyktować notariuszowi treść oświadczenia woli i wpłaca określoną kwotę. Do tego dochodzi jeszcze opłata za wypis ustalona przez notariusza, jeśli wydania wypisu domaga się testator. Spadkodawca ustala też, komu takie wypisy mogą być wydawane. Testament zostanie otwarty po śmierci testatora, ponieważ z chwilą śmierci następuje otwarcie spadku.

TESTAMENT SPORZĄDZONY WŁASNORĘCZNIE: WARUNKI
Testament sporządzony własnoręcznie, tzw. holograficzny, musi spełniać – dla swej ważności – określone warunki: musi być sporządzony przez jedną osobę własnoręcznym pismem od początku do końca. Nieważny będzie testament sporządzony np. przez obydwoje rodziców w jednym dokumencie bądź testament, którego treść stanowi wydruk komputerowy, a testator jedynie go podpisał. Także testament spisany przez inną osobę lub uzupełniony, a tylko podpisany przez testatora, będzie nieważny.

Czy są jakieś unormowania dotyczące wykonawców 
 testamentu po zmarłym?
W treści testamentu testator może powołać jedną lub kilka osób – jako wykonawców testamentu.
Warunkiem jest to, by wykonawcy posiadali pełną zdolność do czynności prawnych. Wykonawcą testamentu można ustanowić spadkobiercę, ale może nim być również np. adwokat. Jeżeli spadkodawca nie postanowił inaczej, wykonawca testamentu powinien zarządzać majątkiem spadkowym, spłacić długi spadkowe, w szczególności wykonać zapisy zwykłe lub polecenia, a następnie wydać spadkobiercom majątek spadkowy zgodnie z wolą spadkodawcy i z ustawą, a w każdym razie niezwłocznie po dokonaniu działu spadku.

Przyszły spadkodawca może za życia rozrządzić (nie rozporządzić) swoim majątkiem sporządzając testament. Kiedy warto go sporządzić? Jeżeli posiadamy jakikolwiek majątek. Testament służy przede wszystkim zmianie porządku dziedziczenia ustawowego.

To oznacza, że jeśli nie chcemy, by po naszej śmierci majątek dziedziczyli bliscy w porządku ustawowym, a więc nasze dzieci, współmałżonek, ewentualnie – jeżeli nie mamy dzieci i współmałżonka – dalsi krewni, a chcemy, by był to ktoś spoza kręgu spadkobierców ustawowych, to wtedy sporządzamy testament.

TESTAMENT NOTARIALNY: JAK SPORZĄDZIĆ TESTAMENT NOTARIALNY? CZYTAJ DALEJ NA NASTĘPNEJ STRONIE

Powinien to być zarazem taki moment, w którym naprawdę wiemy, komu chcemy przekazać majątek. Jeśli rozważyliśmy to zgodnie z sumieniem i oceniliśmy postawę bliskich w ten sposób, że jednak chcemy zmienić porządek dziedziczenia ustawowego, to możemy zdecydować się na przygotowanie takiego dokumentu.
Ważne, byśmy byli w pełni władz umysłowych, co oznacza, że powinniśmy we właściwy sposób rozeznawać rzeczywistość i posiadać umiejętność kierowania swoim postępowaniem oraz przedstawiania swojej woli w sposób spójny i zrozumiały.

Wiadomo, że starsza osoba inaczej reaguje, często jest schorowana, bywa że zmaga się z poważnymi przypadłościami, jak choroba Alzheimera. Rozpatrując, czy testament może zostać uznany za ważny, należy badać, czy choroba wpłynęła na testatora w sposób wykluczający złożenie ważnego oświadczenia woli, czy też jest w fazie, która pozwala na prawidłowe rozeznanie podejmowanej czynności i pokierowanie swoim postępowaniem.

TESTAMENT NOTARIALNY: AKT NOTARIALNY NAJBEZPIECZNIEJSZY?
Najlepszym sposobem uniknięcia dyskusji na temat ważności, jest spisanie testamentu w formie aktu notarialnego, dlatego że notariusz, przyjmując oświadczenie od spadkodawcy, ma obowiązek ustalić, czy osoba, która się do niego zgłosiła, ma zachowaną zdolność postrzegania rzeczywistości i składania oświadczeń woli. Na notariuszu spoczywa zatem szczególny obowiązek, by upewnić się, że ma do czynienia z człowiekiem w pełni władz umysłowych. Niejednokrotnie zdarza się, że w celu sporządzenia testamentu do kancelarii notarialnej zgłaszają się osoby w bardzo zaawansowanym wieku.

TESTAMENT NOTARIALNY: ZACHOWEK. KTO MA DO NIEGO PRAWO?
Testament zmienia porządek dziedziczenia – spadkobiercy ustawowi zostają pozbawieni całości lub części spadku na rzecz spadkobiercy testamentowego. Aby zrekompensować chociaż w części wyłączenie od dziedziczenia spadkobiercom ustawowym, należącym do kręgu najbliższej rodziny, ustawodawca wprowadził instytucję zachowku. Regulują go przepisy Kodeksu cywilnego od art. 991 do 1011.