Uwaga, żółtaczka w natarciu. Co trzeba o tej chorobie wiedzieć?

ŻÓŁTACZKA POKARMOWA ROZPRZESTRZENIA SIĘ W SZYBKIM TEMPIE

CZYTAJ KONIECZNIE
ŻÓŁTACZKA POKARMOWA W WOJ. ŚLĄSKIM TO WŁAŚCIWIE JUŻ EPIDEMIA

Wirusowe zapalenie wątroby typu A (WZW A, czyli tzw. żółtaczka pokarmowa lub choroba brudnych rąk) wywołuje wirus A zapalenia wątroby (HAV).

W województwie śląskim były na koniec września br. 142 przypadki zachorowań na taką żółtaczkę (w całym 2016 r. były 3). Najwięcej przypadków odnotowano do tej pory w Sosnowcu: 70 (w 2016 r były 2), Dąbrowie Górniczej, Rudzie Śląskiej i Bytomiu (stan na 30 września br.).

Natomiast z ostatnich danych (15 października br.) wynika, że w Sosnowcu jest co prawda 70 potwierdzonych laboratoryjnie zachorowań (od czerwca), ale kolejnych 100 przypadków jest w trakcie badań. W sumie to 170 przypadków związanych z WZW A w tym roku, wobec dwóch zachorowań w całym 2016 r.

- Prowadzimy bardzo szczegółowe dochodzenie epidemiologiczne. Szukamy ognisk zapalnych – mówi Zbigniew Cebo, dyrektor Państwowego Powiatowego Inspektoratu Sanitarnego w Sosnowcu. - Wykluczyliśmy wodę, bo ta jest pod stałą kontrolą i to trzystopniową (GPW, wodociągi miejskie i Sanepid). Zresztą te zachorowania nie mają wspólnego źródła. Tylko dwie pary chorych są powiązane. Zdecydowana większość to pojedyncze przypadki z różnych rejonów Sosnowca – dodaje doktor Cebo.

Problem jest też inny: w całym Zagłębiu, w którym zachorowań jest najwięcej, nie ma ani jednego szpitalnego oddziału chorób zakaźnych. Najbliższe są w Chorzowie i Bytomiu (inne są w Raciborzu i Częstochowie). Ale wszędzie robi się tłok. Brakuje miejsc. Chorzy czekają w kolejce. Czekają i... zarażają.

- Możemy już mówić o początkach epidemii. Ale chodzi tu nie tylko o województwo śląskie, a o całą Polskę - mówi Renata Cieślik-Tarkota, kierownik Oddziału Epidemiologii Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Katowicach.

CZYTAJCIE TEŻ:
Żółtaczka atakuje! Gwałtowny wzrost zachorowań w Sosnowcu

Czy będzie ogłoszony stan epidemii?
Stan zagrożenia epidemicznego lub stan epidemii na obszarze województwa lub jego części ogłasza i odwołuje wojewoda na wniosek państwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego.

Jeżeli zagrożenie epidemiczne lub epidemia występuje na obszarze więcej niż jednego województwa, stan zagrożenia epidemicznego lub stan epidemii ogłasza i odwołuje minister zdrowia w porozumieniu z ministrem administracji publicznej na wniosek Głównego Inspektora Sanitarnego.

Taki stan może być w Polsce ogłoszony. A to może oznaczać m.in. czasowe ograniczenia np. określonego sposobu przemieszczania się, obrotu i używania określonych przedmiotów lub produktów spożywczych, funkcjonowania określonych instytucji lub zakładów pracy czy zakaz organizowania widowisk i innych zgromadzeń ludności.

Dlaczego żółtaczka jest groźna?
Bo WZW A (wirusowe zapalenie wątroby typu A) może prowadzić do bardzo poważnych powikłań. Należą do nich cholestaza (zastój żółci, anemia aplastyczna (aplazja szpiku), żółtaczka cholestatyczna), ostra niedokrwistość hemolityczna czy nadostre zapalenie wątroby. Niektóre z nich mogą prowadzić do śmierci chorego.

Po czym poznać żółtaczkę pokarmową?
Osoby dorosłe mają pierwsze objawy podobne do grypy: złe samopoczucie, gorączka, nudności, brak apetytu, bóle stawów, senność, itp. Ale mogą się zdarzyć też: ciemniejsze zabarwienie moczu czy odbarwiony stolec. Pojawiają się późno, bo do 7 tygodni od zakażenia. Potem można się spodziewać bardziej widocznych objawów żółtaczki: zażółknięcie skóry i twardówek oczu czy powiększenie wątroby.

U dzieci żółtaczka typu A często przebiega bezobjawowo przez kilka tygodni.

W przypadku podejrzenia WZW A należy wykonać badanie krwi. Przy zakażeniu WZW A, stwierdza się zwiększenie w osoczu aktywności enzymów wskaźnikowych wątroby - aminotransferazy asparaginianowej i alaninowej oraz stężenia bilirubiny. Rozstrzygające znaczenie mają wyniki badania serologicznego, wykrywającego przeciwciała anty-HAV.

Jak się zarażamy?
Do zakażenia zwykle dochodzi poprzez:

• skażone jedzenie (np. nieumyte owoce i warzywa),
• skażoną wodę,
• bezpośredni kontakt z chorym (np. poprzez nieumyte ręce po wyjściu ze wspólnej toalety, po kontakakcie z powierzchniami, na których znajduje się wirus - poręcze w autobusach, pieniądze itp.),
• kontakty seksualne z osobą zarażoną.

ZOBACZCIE:
Żółtaczka atakuje z wielką siłą. Wirusowe zapalenie wątroby typu A to choroba brudnych rąk

Jak się bronić?

Przestrzegać zasad higieny, a w okresach zagrożenia przestrzegać jej rygorystycznie:

• jeść potrawy tylko po obróbce termicznej (smażone, gotowane, pieczone: tatar czy skorupiaki niewskazane);
• pić wyłącznie wodę przegotowaną lub butelkowaną;
• chronić żywność przed owadami;

Poza stałym dbaniem o higienę, pozostają tylko szczepionki. Szczepionka przeciwko żółtaczce typu A jest tylko tzw. szczepionką zalecaną, a więc jest odpłatna. Koszt jednej sięga od 150 do 190 zł. Drogo?

Pierwsza dawka szczepionki działa już po 7-10 dniach. Zawiera unieszkodliwione wirusy. Podaje się ją w dwóch dawkach w odstępach od pół roku do roku. Tak dawka uodpornia na 20 lat.

- Taki koszt nie jest wielki w porównaniu z konsekwencjami zachorowania - tłumaczy Renata Cieślik-Tarkota. - Przede wszystkim powinny się szczepić osoby bezpośrednio narażone na zachorowanie.

Kto powinien się zaszczepić?

• personel medyczny, narażony na wirusy WZW A,
• dzieci chodzące do przedszkola i uczniowie, którzy nie chorowali na WZW typu A,
• osoby z rodziny osób zakażonych,
• osoby, które pracują przy usuwaniu odpadów komunalnych,
• osoby związane z produkcją i dystrybucją żywności,
• osoby wyjeżdżające do krajów, w których jest wysoki wskaźnik zachorowań na żółtaczkę,
• osoby z innych grup ryzyka (homoseksualiści, chorzy poddawani transfuzjom krwi, narkomani).

W 2016 roku w województwie śląskim przeciwko żółtaczce typu A zaszczepiło się 4 tysiące 205 osób. To ułamek – zaledwie 0,09 proc. populacji, biorąc pod uwagę liczbę mieszkańców województwa, sięgającą czterech milionów.

Leczenie
Leczenie wirusowego zapalenia wątroby typu A jest uciążliwe i długotrwałe. To głównie leżenie i picie dużej ilości płynów. Przyjmowanie leków zwykle bywa ograniczone, by nie obciążać dodatkowo wątroby. Ważna jest też lekkostrawna dieta. I tak co najmniej przez pół roku.

Osoby z ciężkimi postaciami WZW typu A wymagają leczenia szpitalnego ze względu na możliwość fatalnych powikłań.

Jak tłumaczy Andrzej Trybusz, dyrektor Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Poznaniu, choroba rozprzestrzenia się na trzy różne sposoby.

- Przede wszystkim drogą pokarmową. Żółtaczka jest określana mianem choroby brudnych rąk. Dość istotna w tych zachorowaniach jest droga kontaktów seksualnych i to, co obserwujemy w ostatnich dniach, czyli zachorowania o charakterze rodzinnym – ocenił.

POLECAMY:

Znasz język śląski? Przetłumacz te zdania QUIZ JĘZYKOWY II

Czy dostałbys się do policji? PRAWDZIWE PYTANIA TESTU MULTISELECT

Ile zarabiają prostytutki na Śląsku i za co RAPORT