„Smutni Bracia” z Sosnowca - stare buki, które są symbolem Cmentarza Wielowyznaniowego. Zobacz ZDJĘCIA

Świąteczne spacery mogą być inspirujące, wolny czas wraz ze sprzyjającą pogodą skłaniają do eksplorowania (nie)codziennych miejsc takich jak np. Cmentarz Wielowyznaniowy w Sosnowcu przy ul. Smutnej 5.

Na cmentarzu znajdują m.in. grobowce rodzin przemysłowych przedsiębiorców: Dietla i Meyerholdów, a w ich pobliżu rosną wyjątkowe, wiekowe drzewa. Wśród nich natrafić można na dwa buki zwyczajne posiadające status pomników przyrody, które powszechnie są znane jako „Smutni Bracia”.

Szacunkowy wiek drzewnego „rodzeństwa” to blisko dwieście lat. Zostało to oszacowane po pomiarze obwodu pni na wysokości 130 cm. Przypuszcza się, że są one okazami starszymi niż cmentarz ewangelicki, który został założony w 1894 r. - buki mogły pojawić się między 1823 a 1832 r.

Bogata symbolika buków naturalnie współgra ze specyfiką cmentarza. W świadomości sosnowiczan „Smutni Bracia” stali się symbolem zgody i kompromisu, ze względu na niespotykany, wielowyznaniowy charakter nekropolii, na której spoczywają ewangelicy, katolicy, wyznawcy prawosławia i żydzi.

Według mitologii rzymskiej w koronach buków rosnących na Olimpie mieszkały sowy Ateny. W celtyckich słowiańskich wierzeniach drzewa te posiadały funkcję ochronną przed złymi mocami i piorunami. „Płacząca” sylwetka wraz z gęstym ulistnieniem stanowi estetyczne dopełnienie całości, zwłaszcza gdy drzewa przybierają jesienną szatę.

Długowieczność buków sprawia, że były świadkami wielu kluczowych dla historii wydarzeń, takich jak: zabory, otrzymanie przez Sosnowiec praw miejskich w 1902 r., dwie wojny światowe czy transformacja ustrojowa.

W Polsce nie występuje wiele tak dużych okazów w odmianie „Pendula”, najczęściej są to niezbyt duże przydomowe drzewa.

- Od 2001 roku "Smutni Bracia" posiadają status pomnika przyrody i są prawnie chronionymi drzewami, szczególnie cennymi ze względów naukowych, zabytkowych, kulturowych.