Twaróg o akcji Karny kopciuch: Terenowe badania mentalu Polaków dyskutujących o smogu

W tym tygodniu - jako Dziennik Zachodni oraz nasze serwisy internetowe dziennikzachodni.pl i rybnik.naszemiasto.pl - weszliśmy w akcję „Karny kopciuch”. Akcje wymyślili nasi koledzy - konkurenci na medialnym rynku rybnickim z portalu rybnik.com.pl. Uznaliśmy jednak, że tam, gdzie w grę wchodzi zdrowie mieszkańców, nie może być rozważań o konkurencji biznesowej. Robimy coś razem, bo sprawa jest bardzo poważna. Od kilku dni uczestniczę więc - trochę przy okazji - w wielkim publicznym eksperymencie socjologicznym. Dostaję mejle z poparciem i złorzeczeniami, anonimowe i nieanonimowe, ludzie dzwonią do redakcji, Czytelnicy zgłaszają swoje uwagi na Fejsbuku. Ta wielka publiczna debata wokół tej akcji wiele mówi o stanie ducha Polaków.

By uprościć sprawę, moje amatorskie badanie mentalności Polaków przeprowadzam na podstawie komentarzy z FB. I tu zaznaczyć należy, że sposób komentowania na Fejsbuku naturalnie odsiewa chamów i barbarzyńców, którzy czerpią radość z wulgarnego obrażania kogoś i poniżania. To jest jakiś problem dla wyników moich „wielkich amatorskich badań…”, bo to gdzieś 20 procent naszego społeczeństwa. No dobrze, a dalej mamy:

• 10 procent ignorantów. To ci, którzy mają zdanie na każdy temat, ale niespecjalnie wiedzą, o czym piszą. Oni zabierają głos mniej więcej w takim stylu: „Ogrzewam dom gazem i jeśli ktoś przyklei mi naklejkę na płot z czystej złośliwości, oddam sprawę do sądu”. No tak... Oczywiście, jeśli ktoś ogrzewa gazem, powinniśmy go nosić na rękach, z niedoczytania jednak pojawiają się w debacie publicznej takie przekłamania.
• 10 procent impertynentów. To ci, którzy piszą na forum: „Niech ktoś spróbuje nakleić mi jakąś naklejkę, to albo dostanie w mordę na miejscu, albo zgłaszam sprawę za niszczenie mienia. Debilna akcja. Tak, kopcę i to nawet bardzo, ale nikt mnie nie zmusi do wymiany pieca.”
• 10 procent egoistów. Osobniki antyspołeczne. Tylko ja, ja, ja. Przykład: jak wyżej.
• 20 procent maruderów. To osobnicy pasywni, ci, którzy już widzą problem, ale szukają wymówki, by nie zacząć działać. Piszą w stylu: „Nie każdego stać, by piec wymienić... Durna akcja”. Zaznaczmy tu więc zaraz, że kwestia braku pieniędzy jest zrozumiała i przypadków prawdziwego „ubóstwa energetycznego” w ogóle nie rozpatrujemy, chyba że pod kątem socjalnej akcji pomocowej.
• 20 procent spiskowców. A właściwie wyznawców teorii spiskowych, którzy w zwalczaniu smogu widzą tajny interes wielkiego biznesu ciepłowniczego lub ewentualnie tropią „macki mafii farmaceutycznej, która wmawia nam zagrożenie”. Oni piszą na ogół w stylu: „Bo o to w tym chodzi, żeby kazać każdemu kupić nowy piec na nowy opał ekologiczny. A co ma piec wspólnego z kopceniem?”
• 10 procent sceptyków. To amatorzy wątpliwości. To ci, którzy przed jakimkolwiek działaniem potrzebują analiz. Cenni, jeśli tylko nie zostaną na etapie wiecznego hamletyzowania. Prawdziwy wpis: „Teraz każą wymieniać piece, a za chwilę w ogóle zakażą palenia węglem i drewnem. Ciekawe, co wtedy zrobią ci z nowymi piecami na ekogroszek.”
• 20 procent społeczników, osobników społecznych. To ci, którzy zrozumieli problem, widzą rozwiązanie w imię dobra ogólnego (i własnego) i nie boją się działać. Znów autentyczny wpis: „Dobry pomysł. Zamiast co roku jeździć na wczasy niech pomyślą o swoim ogrzewaniu. A wczasy później i nowe auta też”.

Moje wielkie amatorskie badania terenowe mentalności Polaków trwają. Ostatnia grupa - ludzi społecznie wrażliwych - rośnie. A agresja maleje. Zobaczymy, co dalej. Proszę trzymać kciuki. Na poprawę naszego zdrowia nie ma już szans, lata życia w truciźnie zrobiły swoje. Ale pomyślmy wszyscy o naszych dzieciach i o tym, jaki Śląsk im szykujemy.
Marek Twaróg

Zasady akcji Karny kopciuch
Przyjmujemy na karnykopciuch.pl zgłoszenia dotyczące domów, które zatruwają okolicę.
Podejmujemy - niepublicznie - następujące kroki.
1. krok. Edukujemy
Przesyłamy materiały o wpływie smogu na zdrowie i życie, zachęcamy do wymiany źródła ciepła i przedstawiamy możliwości dofinansowania wymiany.
2. krok. Kontrolujemy
Jeśli działania podjęte w pierwszym kroku nie przyniosą żadnych efektówinformujemy o uciążliwej działalność obywatela organy kontrolne (urząd gminy, straż miejska) i weryfikujemy efekty kontroli.
3. krok. Piętnujemy
Jeśli działania podjęte w kroku drugim nie przyniosą efektów, w ostatecznych sytuacjach piętnujemy- adres posesji umieszczamy na mapie kopciuchów i wszczynamy zgodną z prawem procedurę administracyjną wymuszającą wymianę źródła ciepła.