W Częstochowie jest pierwszy akt oskarżenia związany z konfiskatą pojazdu

Pierwszy w Częstochowie akt oskarżenia związany z konfiskatą pojazdu został skierowany do sądu pod koniec marca. Chodzi o zdarzenie, do którego doszło w miejscowości Garnek (powiat częstochowski).

- Zarzuty w tej sprawie przedstawiono 67-letniemu emerytowi, który prowadził pojazd marki volvo s60 znajdując się w stanie nietrzeźwości przy stężeniu 0,79 miligrama na litr alkoholu w wydychanym powietrzu - mówi prokurator Tomasz Ozimek, rzecznik Prokuratury Okręgowej w Częstochowie. - Józef S. przyznał się do popełnienia przestępstwa, ale odmówił złożenia jakichkolwiek wyjaśnień w tej sprawie - dodaje.

Po dokonaniu badania na zawartość alkoholu w wydychanym powietrzu, policja - zgodnie z nowymi przepisami - tymczasowo zajęła samochód, który prowadził oskarżony. Następnie prokurator - po kilku dniach - wydał postanowienie o zabezpieczeniu majątkowym na tym pojeździe, a później został on przekazany do dyspozycji sądu.

Co ciekawe, to nie jedyny przypadek, w którym policjanci z Częstochowy musieli zabezpieczyć i odholować na parking samochód prowadzony przez pijanego kierowcę. Kilka dni temu w ich ręce wpadła 33-letnia mieszkanka powiatu bełchatowskiego, która mając w organizmie ponad 1.5 promila alkoholu, wsiadła za kierownicę. Na dodatek kobieta przewoziła dwójkę swoich dzieci i ich pijaną babcię.

Przepisy wprowadzające obligatoryjny przepadek pojazdu weszły w życie 14 marca 2024 roku. Jednak już wcześniej sąd mógł orzec przepadek pojazdu - działo się tak np. gdy służył on do popełnienia przestępstwa.

Za sprawą nowych przepisów, konfiskata jest orzekana przez sąd obligatoryjnie (obowiązkowo), jeśli sprawca:

• spowodował katastrofę, jej bezpośrednie niebezpieczeństwo lub wypadek, a stężenie alkoholu we krwi przekraczało 1 promil;
• prowadził pojazd w stanie nietrzeźwości, a stężenie alkoholu we krwi przekraczało 1,5 promila;
• prowadził pojazd w stanie nietrzeźwości (stężenie alkoholu we krwi przekraczało 0,5 promila) w okresie obowiązywania zakazu prowadzenia pojazdów, albo gdy sprawca był wcześniej prawomocnie skazany za prowadzenie pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego albo za przestępstwo komunikacyjne popełnione w stanie nietrzeźwości.

Sąd może również (fakultatywnie) orzec konfiskatę pojazdu, jeśli sprawca spowodował katastrofę, jej bezpośrednie niebezpieczeństwo lub wypadek, a stężenie alkoholu we krwi przekraczało 0,5 promila, ale nie było wyższe niż 1 promil.

Za przestępstwo, za które obligatoryjnie orzeka się przepadek pojazdu, policja dokonuje jego tymczasowego zajęcia. Może ono trwać maksymalnie 7 dni. W tym czasie prokurator powinien postanowić o dokonaniu zabezpieczenia majątkowego na tym pojeździe. Jeśli tego nie zrobi tymczasowe, zajęcie upada i pojazd zostaje zwrócony właścicielowi.

Co istotne jednak, jeśli nawet tymczasowe zajęcie upadnie, prokurator nadal może wydać postanowienie o zabezpieczeniu. Poza tym, nawet gdy policja nie dokona tymczasowego zajęcia, to prokurator też ma możliwość zastosowania zabezpieczenia majątkowego. Zgodnie z przepisami, brak zabezpieczenia majątkowego nie oznacza też, że w ewentualnym wyroku skazującym sąd nie będzie mógł orzec przepadku.

Co z samochodem, którego sprawca nie jest właścicielem?

W sytuacji, gdy pojazd nie stanowił wyłącznej własności sprawcy albo po popełnieniu przestępstwa sprawca zbył, darował lub ukrył podlegający przepadkowi pojazd, sąd orzeka jego równowartość. Ta jest określona w polisie ubezpieczeniowej.

Sytuacja jest bardziej skompilowana, jeśli pojazd nie ma polisy. Wówczas za równowartość przyjmuje się średnią wartość rynkową pojazdu odpowiadającego pojazdowi prowadzonemu przez sprawcę.

- Jeżeli sprawca prowadził pojazd mechaniczny niestanowiący jego własności wykonując czynności zawodowe lub służbowe, nie orzeka się przepadku pojazdu mechanicznego ani przepadku równowartości pojazdu. W takim wypadku sąd orzeka nawiązkę w wysokości od 5000 do 100 000 złotych na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej - informuje resort sprawiedliwości.

Sąd niezwłocznie po uprawomocnieniu się wyroku zawierającego orzeczenie o przepadku pojazdu, przesyła jego odpis lub wyciąg naczelnikowi urzędu skarbowego, by wykonał orzeczenie. Egzekucję prowadzi naczelnik urzędu skarbowego na podstawie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.

Następnie nnczelnik urzędu skarbowego dokonuje sprzedaży:

• w drodze licytacji publicznej;
• po cenie oszacowania podmiotom prowadzącym działalność handlową;
• przekazując do sprzedaży podmiotom prowadzącym sprzedaż komisową tego rodzaju ruchomości;
• w drodze przetargu ofert;
• z wolnej ręki.

Przy tej okazji warto wspomnieć, że resort w nowych przepisach zrezygnuje z obligatoryjnego przepadku pojazdu mechanicznego prowadzonego przez sprawcę pod wpływem alkoholu. Sąd będzie mógł orzec przepadek pojazdu, ale nie będzie miał takiego obowiązku.