Węgla dla gospodarstw domowych nie zabraknie tej zimy

Z kotłów węglowych ciągle korzysta się w mniej więcej co trzecim domu, a całkiem świeże jest wspomnienie sytuacji po inwazji Rosji na Ukrainę w lutym 2022 r., gdy w szczycie tona węgla kosztowała 3,6 tys. zł a nawet więcej. Interweniował wówczas rząd uruchamiając program importu i preferencyjnej dystrybucji węgla przez gminy oraz wypłatę dodatków węglowych.

- Od początku mieliśmy świadomość, że to na nas spoczywa obowiązek zabezpieczenia węgla na zimę, bo jesteśmy państwem, które nie pozostawia obywateli samych sobie. Zwłaszcza w sytuacjach kryzysowych – mówił minister aktywów państwowych Jacek Sasin, podsumowując wiosną tego roku działania rządu i sześciu spółek skarbu państwa (PGE Paliwa, Węglokoks, Polska Grupa Górnicza, Węglokoks Kraj, Tauron Wydobycie i LW Bogdanka). Prowadzony na gigantyczną skalę program objął 2450 gmin, które nabywały węgiel po preferencyjnej cenie 1500 zł/t, sprzedając mieszkańcom za maksymalnie 2000 zł/t.
Przez porty polskie, łotewskie, holenderskie ARA (Amsterdam-Rotterdam-Antwerpia) i Rostock zaimportowano z odległych kierunków, jak Australia Kolumbia, Indonezja, czy RPA ponad 12,4 mln ton węgla. Do gmin i gospodarstw domowych trafiło ok. 5 mln ton, z czego ok. 2 mln ton odsianego paliwa pochodziło z importu, a 3 mln ton z kopalń krajowych. Z systemu dystrybucji skorzystało około 3,8 mln gospodarstw domowych.
Udało się uniezależnić Polskę od dostaw z Rosji i wypracować sprawny system dystrybucji, który w razie potrzeby może być użyty w przyszłości, ukrócono też spekulację cenową na węglu w okresie największego od lat kryzysu energetycznego.
Już na początku 2023 r. ceny węgla zaczęły się stabilizować i wróciły do poziomów sprzed wojny. Wiceminister Marek Wesoły uspokaja, że w najbliższym sezonie nie grozi nam już ponownie deficyt węgla na polskim rynku.

- Sytuacja nie jest może idealna, bo wciąż trwamy w niepewności wywołanej agresją Rosji na Ukrainę. Jednak o ile w ubiegłym roku o tej porze martwiliśmy się o to, że zabraknie nam węgla na zimę, to teraz sytuacja jest opanowana. Tej zimy węgla nie zabraknie – mówi minister Marek Wesoły.
Według aktualnych szacunków polskie kopalnie zapewnią prawie 5 mln t węgla opałowego, z czego 3 mln ton dostarczy sama Polska Grupa Górnicza S.A. Dwa miliony będzie uzupełniał import. Nie grozi nam także drożyzna.
- Latem zachęcaliśmy Polaków, żeby zaopatrywali się w okresach mniejszego popytu poprzez sklep internetowy PGG S.A. w węgiel doskonałej jakości w bardzo dobrych cenach. W tej chwili sprzedaż jest bardzo duża, choć nie ma jeszcze pory jesiennej. Zarówno jakość węgla jak i ceny, które kreuje państwowa spółka PGG S.A., stały się swego rodzaju wzorcem i punktem odniesienia dla innych dostawców na rynku w kraju. Rynek prywatny dostosował się cenowo do sytuacji, którą wytworzyliśmy. Mając własny dobry węgiel możemy dbać o ceny – ocenił minister Marek Wesoły.
Zapewnia też, że ostatecznie uregulowano problem nadwyżek importowych, których zalew na rynku mógłby paraliżować rytmiczną produkcję polskich kopalń.
- Ograniczyliśmy wszystkie kierunki związane z importem. Jestem także przekonany, że spółki energetyczne te wszystkie wolumeny, które zakontraktowały w polskich kopalniach, odbiorą – ocenia wiceminister Marek Wesoły.
- Zależy nam na tym, aby polscy odbiorcy korzystali w pierwszej kolejności z polskiego węgla wysokiej jakości – podkreśla.

Za zaopatrzenie znacznej części (około 40 proc.) krajowego sektora komunalno-bytowego w kraju w opał do ogrzewania domów i mieszkań dla indywidualnych odbiorców odpowiada Polska Grupa Górnicza S.A. Jaki jest stan przygotowań do sezonu grzewczego w tej największej w UE spółce węglowej? Swego rodzaju rękojmią, że sprosta ona oczekiwaniom, są doświadczenia z 2022 r., ponieważ to właśnie PGG S.A. była prekursorem i pomysłodawcą najistotniejszych zmian na krajowym rynku węgla.
Od ponad ćwierć wieku rynek węgla dla odbiorców indywidualnych polegał na archaicznych zasadach i bazował na dystrybucji bezpośredniej w kopalnianych punktach sprzedaży drobnicowej. Z niszowego, lokalnego sposobu zaopatrzenia w kopalni korzystali w zasadzie tylko mieszkańcy Górnego Śląska. Natomiast transport z kopalń do składów i sprzedaż detaliczną na terenie całego kraju zdominowali liczni i rozdrobnieni prywatni pośrednicy, dorzucający swoje prowizje i marże na kolejnych etapach łańcucha dostaw.
- Nasza decyzja sprzed ponad roku, gdy ceny w składach sięgnęły drastycznie wysokich poziomów, aby na masową skalę udostępniać ofertę śląskich kopalń wszystkim zainteresowanym, w trybie 24/7, przez powszechnie dostępny portal internetowy, okazała się strzałem w dziesiątkę - przypomina Tomasz Rogala, prezes PGG S.A. - Strategia PGG radykalnie przemodelowała rynek w Polsce, a zmiany są oczywiście korzystne dla klientów. Poszukiwany polski węgiel czeka na półkach w cenie producenta, a dzięki zbudowaniu firmowej sieci KDW (Kwalifikowanych Dostawców Węgla) koszty transportu do najróżniejszych zakątków kraju we wszystkich województwach są najniższe z możliwych lub nawet zerowe, jak w ostatnich promocjach. Rzeczywiście nasza oferta i pomysł na dystrybucję stały się wyznacznikiem na rynku. Zewnętrzne rankingi cenowe przekonują, że jeśli można dziś kupić detalicznie węgiel znacznie tańszy niż w e-sklepie PGG, to będzie on też paliwem wyraźnie słabszej jakości, o dużo niższej wartości opałowej - wyjaśnia Tomasz Rogala.

Cała bieżąca produkcja węgla opałowego z kopalń trafia na półki e-sklepu PGG S.A. Wydobycie tego rodzaju węgla prowadzone jest bez przerwy w kopalniach i utrzymuje się na stałym, nie zmniejszonym poziomie ok. 270-300 tys. ton na miesiąc. Spółka zapewnia, że zaopatrzenie w opał tzw. finalnych nabywców węglowych zużywających węgiel do ogrzewania gospodarstw domowych pozostaje niezmiennie priorytetem PGG S.A.
Po roku intensywnych prac programistów i informatyków sklep internetowy działa sprawnie i bezpiecznie, uporał się z próbami oszustw i atakami hakerskimi, wyrósł z „chorób wieku dziecięcego”, został pomyślnie dostosowany do ogromnego zainteresowania klientów. Wystarczy przypomnieć, że w 2022 r. sprzedaż e-sklepu wyniosła około 1,5 mln t węgla dla prawie pół miliona nabywców. A jeszcze rok wcześniej było to zaledwie kilkanaście tysięcy ton (wyłącznie ekogroszków workowanych, a teraz też węgla luzem). Obecnie zarejestrowanych jest około miliona użytkowników, gdy w 2021 r. było ich tylko 800. W 2023 r. tylko w ramach promocji cenowych latem udało się sprzedać w e-sklepie ponad 520 tys. ton opału. Spółka zapewnia, że będzie on dostępny jak dotąd w stałej sprzedaży dla klientów e-sklepu także we wrześniu, jesienią oraz w kolejnych miesiącach.
Niemal do dwustu składów rozsianych na terenie całego kraju rozrosła się firmowa sieć KDW (Kwalifikowanych Dostawców Węgla), którzy aktualnie zapewniają całkowicie darmową dostawę kupionego w e-sklepie paliwa z kopalni do punktu odbioru położonego jak najbliższej domu klienta. W ostatnich dniach, aby pozwolić kupującym na elastyczniejsze zaplanowanie zakupów z myślą o sezonie grzewczym, e-sklep wydłużył do dwóch miesięcy (60 dni) okres, w którym trzeba dokonać odbioru węgla ze składu licząc od dnia transakcji internetowej.