Mandat to nie kara, a drogowy haracz MAPA PATROLI

Według danych MSWiA, w 2006 r. do centralnego budżetu wpłynęło 524,3 mln zł, a w 2009 r. już 746,4 mln zł. Z naszych szacunków wynika, że tylko w miniony weekend w woj. śląskim kierowcy zapłacili policjantom i strażnikom miejskim mandaty za grubo ponad milion zł.

Czy to znaczy, że jeździmy coraz mniej bezpiecznie? Niekoniecznie. - Normy nakładania mandatów są coraz bardziej wyśrubowane - przyznaje w nieoficjalnej rozmowie jeden ze śląskich policjantów. - Przełożeni żądają coraz lepszych wyników, bo sami czują ciśnienie z góry. Robimy więc wszystko, żeby sprzedać bloczki. Nieważne gdzie i jak, byle się ich pozbyć.

Pomóż zaktualizować miejsca, gdzie najczęściej stoją policyjne patrole i wlepiają mandaty drogowe. Napisz na [email protected]

Czy pieniądze z naszych mandatów idą na poprawę bezpieczeństwa na drogach np. w Rybniku czy Katowicach? Nie ma mechanizmu, który by to gwarantował. Trafiają do wspólnego worka i łatają budżety i gmin, i państwa.

- Mogę potwierdzić: wpłaty zasilają konto ratusza i nie mają konkretnego przeznaczenia - mówi Dariusz Czapla z UM w Katowicach. W stolicy regionu, z tytułu mandatów i grzywien kierowców wpłynęło do budżetu na koniec września ponad 900 tys. zł w Bielsku-Białej 400 tys., a w Rybniku ponad milion.

Andrzej Sadowski, ekonomista z Centrum im. Adama Smitha, mówi wprost: - Tępe karanie kierowców jest wynikiem fiskalizmu państwa i na pewno bezpieczeństwa nie poprawi. Zamiast łupić kierowców, trzeba inwestować w drogi.
MSWiA pochwaliło się danymi, z których wynika, że z roku na rok rośnie liczba mandatów wystawianych na polskich drogach przez policję. Rosną też kwoty, jakie z mandatów wpływają do budżetu państwa. W 2006 r. wystawiono w Polsce mandaty na ponad pół miliarda złotych, ale rok temu już na prawie 750 mln zł. Dziesięć procent tej kwoty to kary z naszego województwa. Mandat średnio kosztuje kierowcę 200 zł - tak przynajmniej oceniają policjanci z KWP w Katowicach. Kierowcy się zżymają.

- Kwoty rosną, bo misie z suszarkami zrobią wszystko, by skasować kierowcę. Stoją w szczerym polu za ograniczeniem do 50 km, albo za miastem przed tablicą informującą o końcu terenu zabudowanego - wylicza Zbigniew Krzysztoń, kierowca zawodowy. Ostatnio zapłacił 200 zł w Miechowie. - Puściłem nogę z gazu i z górki na rogatkach miasta wyskoczyło 70 km. Przecież ten mandat to zwykłe draństwo w świetle prawa - żali się.

- Piraci drogowi zawsze uważają, że są niewinni, ciekawe skąd tyle wypadków na drogach - ripostują policjanci, ale przyznają, że bloczki mandatów sprzedać trzeba, a terminy gonią. Podczas weekendowej akcji "Znicz" w naszym regionie wystawili ich 3806. Nie wszystkie dotyczyły kierowców. Ukarano też pieszych.

- Najbardziej boli, że pieniądze z mandatów nie wpłyną na poprawę bezpieczeństwa na drogach - dodaje Krzysztoń.

Przykłady patologii jednak są, np. w Pszczynie i Mykanowie. Przeprowadzona wiosną tego roku kontrola wykazała, że w 2009 r. wystawiono w Pszczynie 9052 mandaty kierowcom złapanym na fotoradar. Za inne wykroczenia w tym samym czasie wypisano zaledwie 22 mandaty. Rekord Polski padł w Mykanowie - od marca do czerwca radar zrobił tam 15 tys. zdjęć! Po protestach kierowców, mandatów nie wystawiono.

Bielsko-Biała: ul. Wyzwolenia, nowy wiadukt nad ulicą Piwkarską. Otworzony kilka miesięcy temu nie ma świateł, bezkolizyjne wjazdy ograniczenie do 70 km. Każdy jedzie 90-tką. Prosta ulica, brak miejsc kolizyjnych i po co oni tam stoją? Blee
Żywiec: ul. Wesoła, teren zabudowany. Może potrzebnie tam są, ale radiowóz stoi w zatoce autobusowej i w rejonie skrzyżowania. W dodatku nieoświetlony. Tam nie wolno nikomu stawać, prócz autobusów podjeżdżających na przystanek. Żywieckie radiowozy stoją tam nawet po kilka godzin wieczorami. Żywczak
Katowice-Giszowiec: w stronę Murcek od chyba 2 lat jest sfrezowana jezdnia i ograniczenie do 40 km, nikt tego nie naprawia, a niebiescy często tam poprawiają bezpieczeństwo - fotoradarem. Mimik
Milówka: droga S69 odcinek Cisiec-Milówka przed PSB nieoznakowany patrol z radarem. Na prostej po 500 m odcinka niezabudowanego, zrobionego chyba po to, by się rozpędzić i dać złapać. Patrol stoi tam codziennie. Zbyszek

Rozmowa z ekonomistą Andrzejem Sadowskim, wiceprezydentem Centrum im. A. Smitha

Co roku o niemal 100 mln zł wzrastają wpływy do budżetu państwa dzięki mandatom. W 2009 roku tylko policja ukarała kierowców na niemal 750 mln zł. Drugie tyle zebrały straże miejskie. O czym to świadczy?
Kiedy tylko samorządy zobaczyły, że na fotoradarach można zarobić, natychmiast przerobiły je na maszynki do robienia pieniędzy. Takie tępe karanie mandatami jest wynikiem fiskalizmu państwa i bezpieczeństwa nie poprawi.

W skali roku wpływy z mandatów to prawie 1,5 mld zł. Jak taką sumę pożytecznie wykorzystać?
Trzeba zainwestować w sieć bezpiecznych dróg. Kolejne rządy, na których ten obowiązek spoczywa, nie wywiązują się z niego. Warto także zająć się mądrą profilaktyką.

Mądrą, to znaczy jaką?
Świetną kampanię zrobili Belgowie. Pokazali w sposób przemawiający do wyobraźni, co może spowodować rozmowa przez telefon podczas jazdy.

Mandaty nałożone w naszym regionie przez policję, według danych Urzędu Wojewódzkiego
2008 rok: 519 978 na kwotę 69,8 mln zł,
2009 rok: 537 288 na kwotę 76,7 mln zł,
2010 rok (do 30 września): 398 805 sztuk na 56,6 mln zł

Policyjni liderzy w nakładaniu mandatów w 2010 r.
1. Komenda Miejska Policji w Częstochowie: 4,5 mln zł
2. Komenda Miejska Policji w Katowicach: 3,9 mln zł
3. Komenda Miejska Policji w Gliwicach: 3,5 mln zł