Ile jest historii Śląska w historii Polski? Na to pytanie, już za dwa lata, odpowie nowe muzeum narodowe, będące - zgodnie z deklaracjami polityków PiS - „projektem priorytetowym” w kształtowaniu polityki historycznej kraju.
- Uważam, że dzieje Śląska, zwłaszcza w XX wieku, są esencją najnowszych dziejów Polski i Europy - mówi DZ Alicja Knast, jedyna reprezentantka regionu w zbierającej się dziś w Warszawie radzie Muzeum Historii Polski.
Wiemy też jednak, że z jakiegoś powodu powstanie warszawskie jest świętem narodowym, a powstania śląskie w tej samej tradycji - ledwie elementem lokalnego folkloru.
Co z rozbieżnościami?
Muzeum Historii Polski jest naszym priorytetem. Chcemy, aby po latach zastoju, było ono ambitnie realizowane, by otwarcie tego muzeum było jednym z najważniejszych wydarzeń 100-lecia niepodległości Polski - zapowiadał przed dziewięcioma miesiącami wiceminister kultury, Jarosław Sellin.Jak w styczniu tego roku ogłosił szef tego resortu, Piotr Gliński, MHP będzie najważniejszym punktem parku muzealnego w warszawskiej Cytadeli. Oprócz Muzeum Katyńskiego i Muzeum X Pawilonu, stworzą go Muzeum Wojska Polskiego i właśnie Muzeum Historii Polski. Otwarcie gmachu MHP planowane jest na 11 listopada 2018 roku. Nie znamy jeszcze założeń scenariusza wystawy głównej, ale już dziś pojawiają się głosy wątpiące, czy będą chęci, by np. pamięć historyczną Polski kongresowej pogodzić z pamięcią takich pogranicznych obszarów jak Śląsk. Wystarczy powiedzieć, że jeszcze nikt spoza regionu nawet nie próbował szerzej objaśnić, na czym polegały i z czego wynikały różnice w odbiorze i znaczeniu takich wydarzeń na Śląsku i w Polsce, jak przyjęcie chrześcijaństwa, rządy śląskich Piastów, rozbicie dzielnicowe, epoka napoleońska, rozbiory czy I wojna światowa.
„W różnych częściach Polski jest różna pamięć i świadomość historyczna. Kiedy ruszysz w Polskę, zajrzysz tu, zajrzysz tam, zrozumiesz, że nie ma jedynej słusznej wizji naszych dziejów. Nie dostajesz odpowiedzi na tacy, jak w dużym muzeum z jedną narracją” - tak koncepcję MHP krytykowali Andrzej Wajda i Krystyna Zachwatowicz. Wajda zaznaczał też, że ekspozycja takiego muzeum będzie produktem polityki historycznej tej czy innej rządzącej akurat partii.
Śląska dynamika zmian
Alicja Knast, dyrektor Muzeum Śląskiego w Katowicach, która dziś będzie uczestniczyć w posiedzeniu rady MHP w Warszawie, zaznacza, że politykom nie wolno ingerować w programy działania instytucji kultury.
- Jeśli takie próby już się zdarzają, są dla wszystkich czytelne i wywołują jednoznaczny sprzeciw. Próby manipulacji zawsze okazują się przeciwskuteczne i szkodliwe dla tych, którzy je podjęli. Dziś bardziej obawiałabym się o wpływ pośredni, ten który związany jest z tonem debaty publicznej - mówi Knast.
A co z tego wyniknie dla Śląska i jego wkładu w narrację Muzeum Historii Polski?
- Jeśli popatrzymy na dynamikę zmian granic, przemian społecznych, ekonomicznych i gospodarczych, to okaże się, że właśnie opowiedzenie historii Śląska jest świetnym sposobem na wprowadzenie w tematy, procesy i zagadnienia, które decydowały o losach Polaków i Europejczyków. To atut, który powinniśmy potrafić dostrzec i odpowiednio wykorzystać - uważa dyrektor Muzeum Śląskiego.
Opowiedzenie historii Śląska jest świetnym sposobem na wprowadzenie w tematy, procesy i zagadnienia, które decydowały o losach Polaków i Europejczyków
To piękna teoria. Choć Knast zaznacza, że nie uczestniczy w pracach nad wystawą, zapowiada, że podpowie MHP kandydatury ze śląskiego środowiska akademickiego do konsultacji scenariusza.
Gmach Muzeum Historii Polski zostanie zaprojektowany przez pracownię WXCA, która wygrała konkurs rozstrzygnięty w 2009 roku. Początkowo miał on być przeznaczony tylko na Muzeum Wojska Polskiego, ale zostanie dostosowany również do potrzeb MHP. Budynek będzie miał ok. 40 tys. metrów kwadratowych powierzchni, z których 28 tys. przeznaczone zostanie dla Muzeum Historii Polski, a 12 tys. zajmie Muzeum Wojska Polskiego. Dla porównania - Muzeum Śląskie dysponuje powierzchnią użytkową 25 tys. m kw. (w tym 6 tys. m kw. powierzchni wystawienniczej). Utworzone w 2006 r. Muzeum Historii Polski do tej pory nie ma stałej siedziby. Pierwotnie jego budowę planowano w pobliżu Zamku Ujazdowskiego, nad Trasą Łazienkowską. Głównie z powodów finansowych projekt przeniesiono do warszawskiej Cytadeli. Wiosną tego roku Muzeum Śląskie w Katowicach zainaugurowało akcję zbierania pamiątek historycznych do kolekcji MHP. Część ofiarowanych przedmiotów trafi na wystawę stałą warszawskiego muzeum. Akcja zakończy się Dniem Darczyńcy w Święto Niepodległości. 11 listopada ma zostać zorganizowana wystawa podarowanych pamiątek.
*Marszałek Saługa: PiS buduje swoją siłę na lęku ludzi ROZMOWA JEDEN NA JEDEN
*Wojewoda Wieczorek: Nie będzie medialnych rozliczeń ROZMOWA JEDEN NA JEDEN
*Katowice: 390 porzuconych psów i kotów w te wakacje ZOBACZ ZDJĘCIA, MOŻE ZECHCESZ ADOPTOWAĆ
*Dzieci zasypiają w każdych warunkach NAJŚMIESZNIEJSZE FOTKI
*Sprawdzony i prosty przepis na leczo SPRÓBUJ I SIĘ PRZEKONAJ
*W pełni wyposażone mieszkanie w centrum Katowic może być Twoje! Dołącz do graczy loterii "Dziennika Zachodniego"
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?