Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Mapa Śląskiego Działania: Oni walczą o śląskie sprawy [LISTA NAZWISK + MAPA]

Agata Pustułka, Marek Twaróg
Mapa Śląskich Dzialań
Mapa Śląskich Dzialań
Przedstawiamy Mapę Śląskiego Działania. Działacze śląscy to przebogata grupa. Z jednej strony są w niej autonomiści, wśród których dominuje Ruch Autonomii Śląska, a z drugiej strony - jest grupa działaczy z dużym doświadczeniem i z dużym autorytetem, którzy z RAŚ nie chcą mieć nic wspólnego. A kto pośrodku? ZOBACZCIE Przedstawiamy także listę uwzględnionych na mapie działaczy śląskich. Nazwiska uzupełniamy na bieżąco.

Przedstawiamy Mapę Śląskiego Działania. W obliczu głupot, które ostatnio przetoczyły się w mediach na temat tzw. środowiska śląskiego, postanowiliśmy usystematyzować wiedzę i pokazać ludzi, którzy działają na rzecz regionu. Dobrze działają albo źle.

Pominęliśmy w zasadzie polityków, chyba że są oni bardziej znani z działalności społecznej. Generalnie, spojrzeliśmy na członków struktur organizacji, które odgrywają jakąś rolę na Śląsku.

Na razie na boku zostawiliśmy też persony znane z działalności publicystycznej lub szefów ważnych instytucji, którzy zabierają głos, ale nie działają w ruchach. Mapa do dyskusji i do uzupełnień. Będziemy ją publikować także po uaktualnieniach. Jak Państwo widzą się w tym gronie? Obok kogo?

Przyjmujemy uwagi i nazwiska do uzupełnienia:
Agata Pustułka
[email protected]
Marek Twaróg
[email protected]

MAPA ŚLĄSKIEGO DZIAŁANIA

Lista działaczy śląskich uwzględniona na Mapie Śląskich Działań

  • Rafał Adamus - prezes Pro Loquela Silesiana Towarzystwa Kultywowania i Promowania Śląskiej Mowy, działa w zarządzie Ruchu Autonomii Śląska
  • Jerzy Bogacki – członek koła Ruchu Autonomii Śląska w Chorzowie. Zasiada w komisji rewizyjnej koła w Chorzowie
  • Dietmar Brehmer - działacz regionalny i charytatywny związany z Górnym Śląskiem, wieloletni przewodniczący Niemieckiej Wspólnoty Roboczej "Pojednanie i Przyszłość"
  • Michał Buchta - były członek Zarządu Ruchu Autonomii Śląska
  • Józef Buszman – były wiceprezydent Katowic, były prezes Związku Górnośląskiego
  • Jerzy Ciurlok - felietonista i prezenter radiowy, satyryk i humorysta, poeta, kolekcjoner i bibliofil, miłośnik przekazywania i propagowania wiedzy o Śląsku, działa w Stowarzyszeniu Osób Narodowości Śląskiej
  • Wojciech Czech - architekt, działacz regionalny, członek Związku Górnośląskiego
  • Mirella Dąbek - działaczka Ślonskiej Ferajny, organizacji współpracującej z Ruchem Autonomii Śląska
  • Piotr Długosz - prezes Stowarzyszenia Osób Narodowości Śląskiej
  • Janusz Dubiel - wicedyrektor Akademickiego Zespołu Szkół Ogólnokształcących, nauczyciel ekonomii w I LO im. Juliusza Słowackiego w Chorzowie
  • Dariusz Dyrda - redaktor naczelny miesięcznika Ślůnski Cajtung. Autor podręcznika mowy „Rychtig gryfno godka”. Przewodniczący koła bieruńsko-lędzińskiego RAŚ
  • Grzegorz Franki – prezes Związku Górnośląskiego
  • Krystian Gałuszka - dyrektor Miejskiej Biblioteki Publicznej w Rudzie Śląskiej, pisarz i poeta piszący o Śląsku i po śląsku. Organizator śląskich targów książki w Rudzie Śląskiej
  • Marcin Germanek - działacz społeczny, radny gminy Miedźna oraz założyciel Fundacji Rozwoju Społeczeństwa Przedsiębiorczego
  • Wojciech Glensk – opolanin, działacz Stowarzyszenia Osób Narodowości Śląskiej
  • Jerzy Gorzelik – przewodniczący Ruchu Autonomii Śląska, od 2010 do 2013 członek zarządu województwa śląskiego. W wyborach w 2014 po raz drugi został wybrany do sejmiku śląskiego
  • Mirosław Górka – działacz społeczny i kulturalny z Rybnika, wiceprezes Demokratycznej Unii Regionalistów Śląskich
  • Martin Grabowski - politolog, inicjator akcji Śląski Facebook
  • Aniela Jany – radna Sejmiku Wojewódzkiego. Działaczka Ruchu Autonomii Śląska
  • Dariusz Jerczyński - publicysta, autor prac o historii Śląska. Członek drugiego Komitetu Założycielskiego Związku Ludności Narodowości Śląskiej. Sekretarz główny Śląskiego Ruchu Separatystycznego.

Ciąg dalszy na str. 2.
Lista działaczy śląskich uwzględniona na Mapie Śląskich Działań

  • Leszek Jodliński - dyrektor Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu, były dyrektor Muzeum Śląskiego w Katowicach
  • Zbigniew Kadłubek - kierownik Katedry Literatury Porównawczej, filolog klasyczny, komparatysta, eseista, tłumacz, pisarz
  • Bogdan Kallus - dyrektor Domu Kultury Katowice Południe, członek Zarządu Stowarzyszenia Pro Loquela Silesiana, autor wydanego niedawno "Słownika Górnośląskiej godki”
  • Tomasz Kamusella - regionalista, socjolingwista, historyk, wykładowca Uniwersytetu w St. Andrews w Szkocji
  • Monika Kassner – redaktor naczelny czasopisma ”Jaskółka Śląska'', wydawanego przez Ruch Autonomii Śląska. Zasiada w Radzie Naczelnej RAŚ. Koło Świętochłowice
  • Michał Kieś – katowickie koło Ruchu Autonomii Śląska
  • Tadeusz Kijonka - wieloletni redaktor naczelny miesięcznika „Śląsk”
  • Ingemar Klos - z Żernicy, członek Ruchu Autonomii Śląska
  • Krzysztof Kluczniok - były przewodniczący Ruchu Autonomii Śląska, samorządowiec w powiecie rybnickim
  • Łukasz Kohut - śląski działacz i fotograf, działa w zarządzie Demokratycznej Unii Regionalistów Śląskich
  • Józef Kulisz - prezes Tôwarzistwa Piastowaniô Ślónskij Môwy „Danga”, nauczyciel akademicki Politechniki Śląskiej
  • Dariusz Krajan - przewodniczący piekarskiego koła RAŚ
  • Roman Kubica - od 2007 roku przewodniczący koła RAŚ Ruda Śląska i członek Rady Naczelnej Ruchu Autonomii Śląskiej
  • Kazimierz Kutz - reżyser filmowy, były senator i poseł. Nakręcił m.in. śląską trylogię "Sól ziemi czarnej", "Perła w koronie" i "Paciorki jednego różańca".
  • Peter Langer - jeden z założycieli i liderów Ślonskij Ferajny, zarejestrowanego w Mysłowicach stowarzyszenia propagującego ślonską godkę i domagającego się uznania narodowości ślonskiej
  • Jan Lubos - rybniczanin, członek RAŚ, kandydat RAŚ na prezydenta Rybnika
  • Alojzy Lysko - samorządowiec, polityk, były poseł, działacz społeczny z Bojszów
  • Marian Makula – satyryk estradowy, twórca Tyjatru Górnośląskiego w Bytomiu
  • Marcin Melon - działacz społeczny, założyciel i przewodniczący Stowarzyszenia na rzecz edukacji regionalnej „Silesia Schola”, twórca autorskich programów nauczania o Śląsku oraz pomocy dydaktycznych dla nauczycieli
  • Henryk Mercik - członek zarządu województwa śląskiego, wiceprzewodniczący Ruchu Autonomii Śląska, który wcześniej przewodniczył klubowi radnych RAŚ i pełnił funkcję wiceprzewodniczącego sejmiku
  • Józef Musioł – prezes Towarzystwa Przyjaciół Śląska w Warszawie
  • Janusz Muzyczyszyn – członek Stowarzyszenia Osób Narodowości Śląskiej, RAŚ i Stowarzyszenia Pro Loquela Silesiana
  • Izabela Nowak – członek zarządu koła Ruchu Autonomii Śląska w Chorzowie. Radny miasta Chorzów. Koło Chorzów
  • Marek Nowara – przewodniczący katowickiego koła Ruchu Autonomii Śląska. Jest w radzie naczelnej RAŚ. Koło Katowice
  • Joachim Otte – były wiceprezydent Chorzowa, były prezes Związku Górnośląskiego
  • Maria Pańczyk-Pozdziej – posłanka Platformy Obywatelskiej, twórczyni „Po naszymu, czyli po śląsku”
  • Natalia Pińkowska – sekretarz Ruchu Autonomii Śląska. Asystentka Henryka Mercika w Gabinecie Marszałka Urzędu Marszałkowskiego Województwa Śląskiego. Koło Katowice
  • Marek Plura - europoseł, polityk, działacz społeczny. Aktywnie działa w Stowarzyszeniu Osób Narodowości Śląskiej oraz w Związku Górnośląskim
  • Paweł Polok – przedsiębiorca z Rybnika
  • Józef Porwoł - prezes Demokratycznej Unii Regionalistów Śląskich

Ciąg dalszy na str. 3.
Lista działaczy śląskich uwzględniona na Mapie Śląskich Działań

  • Andrzej Roczniok – działacz opozycyjny w PRL, działa na rzecz uznania narodowości śląskiej. Był radnym i członkiem zarządu w Zabrzu. Od 2002 przewodniczący Związku Ludności Narodowości Śląskiej
  • Anna Ronin - radna Raciborza, działaczka Mniejszości Niemieckiej
  • Jan Rzymełka – były poseł Platformy Obywatelskiej, jeden z założycieli Związku Górnośląskiego
  • Ryszard Sadłoń - były radny Chorzowa, założyciel kół "Wielkie Hajduki" i "Pnioki" Związku Górnośląskiego
  • Marian Salwiczek – działacz Związku Górnośląskiego w Chorzowie
  • Piotr Spyra – były wicewojewoda śląski, działacz „Polskiego Śląska”
  • Łucja Staniczek – wiceprezes Związku Górnośląskiego
  • Leon Swaczyna – prezes koła rudzkiego Stowarzyszenia Osób Narodowości Śląskiej
  • Krystian Szulc – Stowarzyszenie Powstania Śląskie 90
  • Krzysztof Szulc – członek zarządu koła Ruchu Autonomii Śląska w Chorzowie. Zasiada w Radzie Naczelnej RAŚ. Koło Chorzów
  • Tomasz Świdergał – działacz Ruchu Autonomii Śląska. Sędzia sądu koleżeńskiego RAŚ. Koło Katowice Południe
  • Jacek Tomaszewski – działacz RAŚ, asystent europosła Marka Plury
  • Aleksander Uszok - radny kadencji 2014-2018 w Katowicach, członek RAŚ, prezes Rowerowych Katowic
  • Bronisław Wątroba – animator kultury Rudy Śląskiej, twórca, związany ze Związkiem Górnośląskim i Pro Loquela Silesiana
  • Zbigniew Widera – naukowiec, kandydował na prezesa Związku Górnośląskiego
  • Janusz Wita - radny kadencji 2014-2018 w Katowicach
  • Alojzy Zimończyk - regionalista z Demokratycznej Unii Regionalistów Śląskich

Działacze śląscy to przebogata grupa. Z jednej strony są w niej autonomiści, wśród których dominuje Ruch Autonomii Śląska, a z drugiej strony - jest grupa działaczy z dużym doświadczeniem i z dużym autorytetem, którzy z RAŚ nie chcą mieć nic wspólnego. A kto pośrodku?

MAPA ŚLĄSKIEGO DZIAŁANIA

Do niedawna polskie dzieci straszono Herbertem Hupką, niemieckim rewizjonistą. Wielu w tej roli chce obsadzić lidera śląskich autonomistów Jerzego Gorzelika. Czy słusznie? Sprawdźmy, jaka jest siła śląskich organizacji. Największym, jak dotąd, sukcesem śląskich regionalistów, spod znaku Ruchu Autonomii Śląska, było wprowadzenie czwórki radnych do sejmiku wojewódzkiego oraz dwukrotne wejście do koalicji kierującej sejmikiem, co wiązało się z otrzymaniem miejsca w zarządzie województwa. Daje to realny wpływ na władzę.

Świetne wyniki w dwóch wyborach samorządowych pod rząd były komentowane w Polsce - zwykle ze strachem i niezrozumieniem. Na Śląsku, gdzie RAŚ krok po kroku zdobywa sobie coraz więcej miejsca w przestrzeni publicznej, był to spodziewany rezultat. Od przełomu 1989 roku ruchy regionalne raz bardziej, raz mniej wybijały się „na niepodległość”. Najpierw pierwsze skrzypce grał Związek Górnośląski, który obsadzał najważniejsze stanowiska.

Niemal natychmiast uaktywnili się zwolennicy autonomii i uznania narodowości śląskiej. Przez całe lata o rejestrację Związku Ludności Narodowości Śląskiej walczył Andrzej Roczniok, który rozpoczął też kolejny nurt śląski, związany z kodyfikacją języka śląskiego oraz wydawaniem literatury po śląsku. Przełomem miało być zarejestrowanie w Opolu Stowarzyszenia Osób Narodowości Śląskiej.

Ostatecznie jednak sąd okręgowy na wniosek prokuratury uchylił wniosek o rejestrację. Do osiągnięć regionalistów należy zebranie ponad 140 tysięcy podpisów po projektem ustawy, która miała uznać Ślązaków za grupę etniczną. Jednak głosami partii PiS i Kukiz’15 przepadła w czasie głosowania już na poziomie komisji. Fiaskiem zakończyła się natomiast próba wejścia do warszawskiej polityki. Wprawdzie RAŚ z mniejszością niemiecką zarejestrował komitet „Zjednoczeni dla Śląska”, ale wybory zakończyły się klapą.

Wśród śląskich regionalistów dominującym ugrupowaniem jest RAŚ, którym kieruje Jerzy Gorzelik. Wszedł nawet w spór z byłym prezydentem RP Bronisławem Komorowskim. Wartością autonomistów jest zaangażowanie w działalność ruchu młodych, dobrze wykształconych Ślązaków. Są oni widoczni także jako radni miast w lokalnej polityce. Bardzo prężnie działają stowarzyszenia językowe, jak Danga czy Pro Loquela Silesiana. Stowarzyszenie nauczycieli regionalistów Silesia Schola ma duże zasługi we wprowadzaniu do szkół regionalnej edukacji. Zrodziła się moda na Śląsk, na śląską godkę. „Ojcem” duchowym Ślązaków jest Kazimierz Kutz. Choć wycofał się z bieżącej polityki, to jego słowa wysłuchiwane są uważnie.

Brukselskim łącznikiem jest europoseł Marek Plura, który śląskie postulaty przedstawia na forum Parlamentu Europejskiego. Związek Górnośląski z Grzegorzem Frankim na czele sytuuje się w regionalnym centrum. Autonomiści spod znaku RAŚ budzą skrajne emocje. Przeciwwagą dla nich miał być ruch Polski Śląsk. Organizacja pozostaje jednak „na kanapie”. Adwersarzy RAŚ nie brakuje bowiem wśród przedstawicieli parlamentarnych ugrupowań. Osią sporu są trzy kwestie: z jednej strony dążenie do autonomii, z drugiej Śląsk jako samorządowe województwo, uznanie Ślązaków za mniejszość etniczną lub narodową - Ślązacy to Polacy, uznanie języka śląskiego za regionalny - śląszczyzna to tylko gwara. Duchowym przewodnikiem „polskiego Śląska” jest senator Maria Pańczyk-Pozdziej, niezwykle zasłużona dla kultywowania regionalnej godki.

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!