Chcą wpisać koronkę koniakowską na krajową listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego UNESCO

- Prace przygotowawcze, badania, rozmowy z koronczarkami trwały rok - mówi Lucyna Ligocka – Kohut z z Gminnego Ośrodka Kultury w Istebnej, która opracowała wniosek.

Niedawno odbyło się spotkanie, podczas którego koronczarki wyraziły zgodę i chęć wpisania "tradycji wytwarzania koronki koniakowskiej" na krajową listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego UNESCO. Zostało ono zorganizowane przez Gminny Ośrodek Kultury w Istebnej.

- Finalnie, by wniosek mógł zostać złożony do Narodowego Instytutu Dziedzictwa środowisko koronczarek musiało wybrać swego reprezentanta. Propozycje były różne, gdyż zasłużonych artystek w tej dziedzinie jest wiele. Ostatecznie zaproponowano Zuzannę Ptak, wybitną koronczarkę, laureatkę nagrody im. Oskara Kolberga w 2015, tegoroczną stypendystkę MKiDN, która pielęgnuje warsztat koronki koniakowskiej od 10 roku życia, jest inicjatorką wielu spotkań, wydarzeń, ale przede wszystkim jest nauczycielką tej techniki. Przekazuje ją we własnym domu swoim córkom, wnuczkom, ale także z chęcią służy radą i pomocą sąsiadkom, ich dzieciom i znajomym - tłumaczyLucyna Ligocka - Kohut.

W myśl Konwencji UNESCO niematerialne dziedzictwo kulturowe „oznacza praktyki, wyobrażenia, przekazy, wiedzę i umiejętności – jak również związane z nimi instrumenty, przedmioty, artefakty i przestrzeń kulturową – które wspólnoty, grupy i, w niektórych przypadkach, jednostki uznają za część własnego dziedzictwa kulturowego. To niematerialne dziedzictwo kulturowe, przekazywane z pokolenia na pokolenie, jest stale odtwarzane przez wspólnoty i grupy w relacji z ich otoczeniem, oddziaływaniem przyrody i ich historią oraz zapewnia im poczucie tożsamości i ciągłości, przyczyniając się w ten sposób do wzrostu poszanowania dla różnorodności kulturowej oraz ludzkiej kreatywności (...)".

- Zgłaszany element jest zgodny z definicją niematerialnego dziedzictwa kulturowego konwencji UNESCO w sprawie ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego, ponieważ: tradycje wytwarzania koronki koniakowskiej to od ponad stu lat ciągle żyjące praktyki w Koniakowie, które stanowią dla mieszkańców element tożsamości kulturowej. Wiedza i umiejętności dotyczące sztuki koronkarstwa w Koniakowie, Istebnej i Jaworzynce przekazywana z pokolenia na pokolenie w sposób werbalny i ustny historycznie ukształtowała tę społeczność, sprawiając iż sztuka ta ją identyfikuje, łączy i zapewnia swoistą ciągłość - mówi autorka opracowania wniosku.

Przypomnijmy, że w przeszłości koronki koniakowskie otrzymali m.in. papież Jan Paweł II oraz królowa brytyjska Elżbieta II. Kilka lat temu mieszkanki Koniakowa stworzyło największą koronkę na świecie. Serweta ma średnicę 5 m, waży 5 kg i zużyto na nią 50 km nici.