Zacznijmy od tego, że w szkole podstawowej byłem mocno jąkającą się osobą. Wtedy miałem swój świat, zamykałem się w pokoju i grałem na pianinie. Nie byłem wyśmiewany, ale ciężko było mi złapać kontakt z otoczeniem. Wówczas oglądałem festiwal w Opolu i marzyłem, żeby w taki sposób móc wyjść do ludzi. I udało się to dzięki ogłoszeniu w waszej gazecie, Dzienniku Zachodnim. Po latach zdałem sobie sprawę, że od was się zaczęło - wspomina Henryk Czich z zespołu Universe, urodzony w Rudzie Śląskiej, a obecnie mieszkający w Mikołowie.
W 1981 r. w Dzienniku Zachodnim pojawiło się ogłoszenie o powstającym w Katowicach Studio Piosenki. Czich, wtedy jeszcze młody chłopak z Halemby, który pracował w Zakładach Mechanicznych „Zamet” w Rudzie Śląskiej, pamięta dokładnie jego treść.
- Pamiętam ten dzień, jakby to było wczoraj, 13 października 1981 roku, godz. 18 w Klubie Spółdzielca w Katowicach na ul. Pocztowej 10. Pracowałem wtedy na drugą zmianę, więc musiałem znaleźć sposób, żeby wyrwać się z pracy. Od kilku dni bolał mnie ząb, dlatego zwolniłem się z pracy i poszedłem do dentysty. Wyrwał mi zęba, ja szybko wziąłem od niego zwolnienie lekarskie i... pojechałem na przesłuchanie - opowiada. Przed wejściem do klubu, Czich dosłownie wpadł na innego chłopaka z gitarą. Jak się później okazało, był to Mirosław Breguła, późniejszy lider ich wspólnego zespołu Universe. Urodził się w Świętochłowicach, ale mieszkał w Chorzowie.
Każdy z nich grał osobno, każdy z nich w nieco innym stylu, ale coś tego dnia ich połączyło. Od razu znaleźli wspólny język.
Klucz do sławy oraz wielka miłość
Po raz pierwszy na scenie wystąpili 9 maja 1982 r. przed klubem Kuźnik w Chorzowie. Na kilka minut przed występem konferansjer zapytał, jak się nazywają. Po chwili zgodnie stwierdzili, że Universe.
- To Mirek zaproponował nazwę Universe od utworu „Across the Universe” Beatlesów. To był strzał w dziesiątkę - wspomina Czich. Pierwszy sukces przyszedł szybko. Na pierwszym przeglądzie, na którym wystąpili dostali wyróżnienie i symboliczny „Klucz do sławy”. Odebrali to jako dobry znak.
- Po tym przeglądzie pojechaliśmy na warsztaty artystyczne Wilkasy’82, gdzie m.in. miały odbyć się zajęcia z Katarzyną Gärtner. Twórczyni „Pozłacanego warkocza” nie dojechała, ale my zagraliśmy tam swój minikoncert i ogłoszono nas objawieniem warsztatów. Dla mnie osobiście ważniejsze było poznanie dziewczyny w pociągu. Miała na imię Irena. Dzisiaj jest moją żoną - dodaje Henryk.
Później duet Universe wystartował w eliminacjach do OMPP, gdzie w finale otrzymał zaproszenie na festiwal w Opolu. Zaśpiewali tam „Mr. Lennona” i zdobyli drugie miejsce w koncercie „Promocje”, a dwa miesiące później byli już na szczycie Telewizyjnej Listy Przebojów. Po sukcesie w Opolu dwóch chłopaków ze Śląska ruszyło w Polskę. W 1984 roku w Warszawie nagrali pierwsze single . Później wyjechali w pierwsze trasy koncertowe po Polsce. Utwory „Blues na wpół do piątej rano”, „Wołanie przez ciszę”, czy „Ty masz to, czego nie mam ja”, zapewniły im popularność, jednak realia i układy w wytwórniach muzycznych, nie pozwoliły nam na zaistnienie na rodzimym rynku fonograficznym. Zrezygnowali ze współpracy z warszawskim ZPR i zostali sami.
Ich piosenki zrobiły furorę w drugim obiegu
Zbliżał się 1989 rok, a Universe zawiesił swoją działalność. Mirosław Breguła zszedł ze sceny. Ale nadzieja na powrót pojawiła się szybko, wraz z powstaniem „piosenki chodnikowej”. Najpopularniejszym zespołem drugiego obiegu, którego utwory królowały na czarnym rynku był właśnie Universe. Jedna z firm, chcąc uciec przed podatkami postanowiła szybko zainwestować w Universe i wydać ich dwie płyty - „The Best of Universe” i „Magnes serc”. Tym samym w 1992 r. Breguła i Czich wrócili do gry i rozpoczął się drugi okres działalności zespołu.
W 1992 r. odnieśli sukces w Opolu, gdzie utwór „Daj mi wreszcie święty spokój” wygrał konkurs premier, a „Nie wiem, czy to miłość” została uznana w Sopocie za najlepszą piosenkę o miłości. - Ponadto udało nam się wtedy polecieć w trasę do Niemiec, Stanów i Kanady - mówi Czich. W połowie lat 90. kiedy nastąpiła transformacja rynku muzycznego w Polsce, Universe odszedł nieco w cień. Zespół był wciąż aktywny, wydawała kolejne albumy, ale ich utwory znikały z anteny.
- To był właściwie nasz schyłek. Pod koniec lat 90. razem z Mirkiem byliśmy już po prostu zmęczeni - podkreśla Czich. Pomiędzy koncertami zdecydował się na terapię w Kołobrzegu, która pomogła mu zwalczyć jąkanie. Przez dwa lata prowadził tam nawet zajęcia, a następnie założył Centrum Terapii Jąkania w Mikołowie. Muzyka odeszła na drugi plan. Mirek próbował swoich sił w karierze solowej, ale stan jego zdrowia nie pozwalał mu na dalszą działalność.
Mirek wciąż wspiera mnie z drugiej strony
W latach 2003-2007 Mirosław Breguła zmagał się z bardzo poważnymi problemami z gardłem. Do tego dochodziła choroba alkoholowa, depresja i poważna kontuzja kolana. 2 listopada 2007 r. popełnił samobójstwo. - To był szok. Kilka dni wcześniej rozmawiałem z nim o koncercie w Bartoszycach. Wiedziałem o jego problemie z kolanem, ale stwierdził, że weźmie leki i pojedzie. To był zdolny kompozytor i dobry przyjaciel. Czuję, że wciąż mnie wspiera z tamtej drugiej strony - mówi Czich.
W tym roku w 35. rocznicę zespołu Universe, Henryk Czich zamierza przypomnieć Polsce o dwóch chłopakach ze Śląska. Wydany został kalendarz na 2017 r. przedstawiający historię zespołu. W planach jest też trasa koncertowa i wydanie nowej płyty.
Dzieci śpiewają kolędy. Kliknij i posłuchaj
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?