Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Rudzka hałda będzie piękna!

Magdalena Mikrut-Majeranek
Magdalena Mikrut-Majeranek
Tor saneczkowy, pole do gry, ścieżka zdrowia, punkt widokowy, czy hamaki – to tylko niektóre z elementów, które pojawią się już wkrótce na zrewitalizowanej hałdzie przy ul. 1 Maja w Rudzie Śląskiej
Tor saneczkowy, pole do gry, ścieżka zdrowia, punkt widokowy, czy hamaki – to tylko niektóre z elementów, które pojawią się już wkrótce na zrewitalizowanej hałdzie przy ul. 1 Maja w Rudzie Śląskiej mat. UM
Tor saneczkowy, pole do gry, ścieżka zdrowia, punkt widokowy, czy hamaki – to tylko niektóre z elementów, które pojawią się już wkrótce na zrewitalizowanej hałdzie przy ul. 1 Maja w Rudzie Śląskiej. To jedno z czterech zwałowisk pocynkowych w mieście. Co więcej, zajmująca 6,5 ha hałda położona jest w centrum miasta i stanowi pozostałość po działającej w tym rejonie od I połowy XIX wieku do I połowy XIX wieku do 1925 r. hucie cynku Liebe-Hoffnung.

Niebawem hałda przy ul. 1 Maja zostanie poddana metamorfozie. Pojawią się tutaj dęby i jarzębiny, a także ozdobne trawy. Dominować będą brzozy, jako drzewa światłolubne, pionierskie, posiadające małe wymagania pokarmowe i wilgotnościowe. - Brzozy mają to do siebie, że ograniczają wzrost niepożądanych roślin. Pod nimi zazwyczaj nie rośnie nic, poza trawą – wyjaśnia prof. Krzysztof Rostański, autor koncepcji zagospodarowania hałdy.

Koncepcję zagospodarowania terenu hałdy, w której uwzględniono pomysły mieszkańców przedstawiono w czwartek, 23 lutego, podczas spotkania konsultacyjnego, zorganizowanego w świetlicy SP nr 4 w Rudzie Śląskiej. Uczestniczyli w nim mieszkańcy, przedstawiciele władz miasta oraz Instytutu Ekologii Terenów Uprzemysłowionych w Katowicach, który wraz z miastem uczestniczy w międzynarodowym projekcie LUMAT. To właśnie z niego pochodzić będą środki na rewitalizację hałdy. Prace ruszą w drugiej połowie roku.

- Chcemy, żeby było to miejsce unikatowe na skalę kraju. Na terenie hałdy powstanie punkt widokowy, utworzone zostaną oświetlone ścieżki spacerowe, plac zabaw, a także mała architektura, która stylem będzie nawiązywała do dziedzictwa poprzemysłowego - wyliczał wiceprezydent Michał Pierończyk.

Dzięki projektowi przygotowanego przez biuro prof. Krzysztofa Rostańskiego jest taka szansa. Obiektem charakterystycznym, a zarazem wyróżniającym rudzką inwestycję mają być... hamaki!

- To unikalna propozycja dla rudzian. Taki znak charakterystyczny rudzkiej hałdy. Tego nie ma jeszcze jeszcze w żadnym miejscu – zapewniał prof. Krzysztof Rostański.

Przestrzeń będzie miała akcent przemysłowy. Powstaną tu punkty widokowe w postaci betonowych kostek, które zostaną pomalowane farbą chlorokauczukową. Obiekty te będą świeciły w ciemności. Jako, że ustawione zostaną w strefie rekreacyjnej, zostaną wyposażone także w leżaki. Mała architektura będzie nowoczesna i minimalistyczna. Poza kostkami pojawią się także miejsca na hamaki. Każdy będzie mógł zamontować tam własny. Północna część skarpy zostanie ścięta, złagodzona i zabezpieczone przed dalszym osuwaniem. Wycinka czeka także znajdujące się tam drzewa. Tam też zbudowany zostanie tor saneczkowy, który zostanie oświetlony.

– Będzie on zlokalizowany w północnej części hałdy, tak aby jak najdłużej utrzymywał się tam śnieg. Utworzone zostanie także duże „zielone” pole do gry, gdzie będzie można grać w piłkę oraz uprawiać inne sporty – wyjaśniał prof. Krzysztof Rostański. - Ścieżka zdrowia ograniczona została do trzech stanowisk. Jednakże jest miejsce na więcej i wiem, że są na to finanse, w związku z czym jeżeli uznają państwo, że jest taka potrzeba, dostawimy kolejne – dodaje profesor.

Na terenie hałdy pojawi się także miejsce na rodzinne grillowanie. Poszczególne strefy zostaną oddzielone pasami traw, tak aby zapewnić element kameralności. Do tego celu wybrano miskanty, czyli atrakcyjne trawy ozdobne, które stanowią uzupełnienie rabat. Falując na wietrze wprowadzają harmonię oraz plastyczność. Przykładowo odmiana „Silberspinne” bardzo dobrze prezentuje się nie tylko jesienią, ale także zimą. Trawy te osiągają wysokość 2,5 metra i są ekonomiczne, ponieważ wystarczy je skosić raz w roku.

Centrum będzie stanowiła górka widokowa. Plan przewiduje także budowę ścieżek dla dzieci, po których będą mogły biegać oraz piaskownicy z drobnym żwirem bazaltowym.

- To ukłon w stronę górniczej historii i tradycji regionu – podkreśla profesor Rostański.

Jednakże zanim na hałdzie pojawią się elementy małej architektury, zostanie ona zrekultywowana. Teren zostanie poddany remediacji, co oznacza, że gleba, ziemia i wody gruntowe zostaną poddane działaniom mającym na celu usunięcie lub zmniejszenie ilości zanieczyszczeń. Kontrolowane oraz ograniczone zostanie rozprzestrzenianie się substancji powodujących ryzyko.

Gleba zostanie wzbogacona dwoma dodatkami. Będzie to węgiel brunatny oraz wapno nawozowe, które podwyższa ph podłoża, dzięki czemu zanieczyszczenia nie wędrują w glebie i nie przedostają się do rośliny. Powszechnie stosują to rolnicy ze Śląska. Dodatki doglebowe immobilizują, czyli wiążą wszystkie zanieczyszczenia. W przeciwnym wypadku gleba byłaby niebezpieczna dla użytkowników.

- Zanieczyszczenia gromadzą się głównie w strefie korzeniowej. Właśnie tam zastosujemy dodatki doglebowe i zanieczyszczenia nie przedostaną się do części naziemnej. Uprawa nie będzie zawierała zanieczyszczeń – wyjaśnia dr Marta Pogrzeba z Instytutu Ekologii Terenów Uprzemysłowionych w Katowicach. - To niezbędne. Jest to, niestety, hałda pocynkowa, zatem w podłożu znajdują się metale ciężkie, toksyczne. Jednakże hałdę porasta roślinność, a to bardzo dobra wiadomość. Z uwagi na roślinność, hałda nie pyli. W ramach remediacji wyeliminujemy gatunki, które pobierają zanieczyszczenia, czyli metale ciężkie do części naziemnej, a zastąpimy je bezpiecznymi gatunkami – dodaje dr Pogrzeba.

W doborze roślin ważne jest to, że muszą one być odporne na wysokie stężenia metali w podłożu.

- Zazwyczaj wybieramy spośród gatunków trawiastych. To na nich opiera się metoda fitostabilizacji. Wybieramy tzw. mieszanki stadionowe, które nie zwiększają kosztów utrzymania. Trawy tworzą gęsty system korzeniowy – precyzuje dr Pogrzeba.

W pierwszym roku pojawią się jedynie kępki traw, ale ich system korzeniowy będzie na tyle gęsty, że nawet jeżeli nastąpi infiltracja wody w głąb, to system korzeniowy tę wodę wychwyci. Należy podkreślić, że na efekt zielonego trawnika trzeba poczekać do drugiego sezonu. Wśród nasadzanych roślin będą dominowały życica trwała i kostrzewa czerwona.

- Są to odmiany stadionowe, które wytwarzają bardzo niską biomasę, a badania wskazują, że te gatunki roślin nie pobierają, albo z minimalnej niebezpiecznej ilosci do części nadziemnej – wyjaśnia dr Marta Pogrzeba. Roślinność docelowa pojawi się prawdopodobnie dopiero po drugim sezonie. - Naszym celem jest stworzenie miejsca bezpiecznego i atrakcyjnego dla mieszkańców. Zasadzimy tu taką roślinności, która spowoduje, że zanieczyszczenia nie będą migrowały na sąsiednie tereny – dodaje dr Pogrzeba.

CZYTAJCIE DALEJ NA NASTĘPNEJ STRONIE
Uczestniczącym w spotkaniu mieszkańcom wizja rewitalizacji hałdy co prawda spodobała się, ale najbardziej interesowała ich kwestia związana z garażami. Przypomnijmy, że w związku z zagospodarowaniem hałdy przeniesionych zostanie kilkadziesiąt pobliskich garaży.

- Chcemy zaproponować nową lokalizację, przy ul. Tołstoja, niedaleko od tej dotychczasowej. Docelowo ma powstać tam około 80 garaży. Mieszkańcy nie poniosą żadnych kosztów związanych z ich budową - uspokaja Michał Pierończyk.

Umowy z użytkownikami garaży wygasną pod koniec maja.

- Przymierzamy się już do przygotowania wskazanego terenu pod budowę nowych garaży. Środki na ten cel zabezpieczono w tegorocznym budżecie – wyjaśnił wiceprezydent. Podczas spotkania podkreślono także, że 1 marca nastąpi przejęcie terenu, na którym znajdują się garaże od Kompanii Węglowej. Natomiast prace ruszą na przełomie maja i czerwca. Dokumentacja związana z budową nowych garaży zostanie ukończona w czerwcu, natomiast finalizacja inwestycji nastąpi we wrześniu. Mieszkańcy obawiają się również, że będą musieli brać udział w przetargu, aby otrzymać nowy garaż. Wątpliwości rozwiał wiceprezydent Michał Pierończyk. - Wszyscy, którzy obecnie są właścicielami garaży, nie będą musieli brać udziału w przetargu. Dostaną nowe automatycznie. Natomiast, jeżeli zostaną wolne garaże, wtedy pozostali rudzianie będą mogli wziąć udział w przetargu – doprecyzował.

Rudzianie zgłosili także, że teren wybrany pod budowę garaży jest często zalewany.

- To teren mokry. Mieszkam tutaj od 1934 roku i widziałem wielokrotnie, jak teren był zalewany podczas ulewy. Izba Wytrzeźwień zalewana była wielokrotnie od strony wschodniej. Woda sięgała ok. 60 cm. Czy bierzecie to pod uwagę? - zapytał jeden z mieszkańców osiedla.

- Teren zostanie odwodniony i zabezpieczony – zapewnił wiceprezydent.

Mieszkańcy obawiają się o bezpieczeństwo oraz o trwałość elementów, które pojawią się na zrekultywowanej hałdzie.

- Koncepcja jest piękna, ale my jesteśmy bardziej zainteresowani losem garaży, które znajdują się przy ul. 1 Maja i Tołstoja. Mieszkam tu 40 lat i obawiam się o żywotność tego, bo wiem, jacy ludzie zamieszkują okolicę – mówiła zaniepokojona mieszkanka.

- Jeżeli nie będziemy podejmować żadnych działań, nic się tutaj nie zmieni. Z doświadczenie wiem, że kiedy podobne projekty były realizowane w innych dzielnicach mieszkańcy przyjęli to z entuzjazmem i zaczęli o nie dbać – skomentował wiceprezydent Michał Pierończyk.

Przypomnijmy, że pierwsze rozmowy z mieszkańcami na temat zagospodarowania hałdy przy ul. 1 Maja były podjęto trzy lata temu, podczas prac nad Lokalnym Programem Rewitalizacji w ramach programu Miasto3. Już wtedy mieszkańcy zwrócili uwagę na to, aby hałdzie nadać funkcje rekreacyjne. Kolejne spotkanie miało miejsce jesienią 2016 r. I wtedy rudzianie mieli możliwość zgłaszania własnych propozycji związanych z zagospodarowaniem hałdy. Czwartkowe spotkanie miało charakter informacyjny. Twórcy koncepcji zrelacjonowali mieszkańcom przebieg prac oraz opowiedzieli o propozycjach, które będą sukcesywnie wdrażane. Podkreślono także, że do końca maja opracowana zostanie dokumentacja, dzięki której już w drugiej połowie roku miasto rozpocznie prace w terenie.

Warto też dodać, że projekt LUMAT realizowany będzie do 2019 roku w ramach Programu INTERREG Central Europe. Jego całkowita wartość to ok. 10 mln zł, z czego dofinansowanie do rudzkiej „części” wyniesie ponad 1 mln zł. Jego partnerami obok Rudy Śląskiej są inne europejskie miasta oraz instytuty badawcze, m.in. Turyn, słowacka Trnava, słoweński Kranj, czy czeska Ostrawa.

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Jak działają oszuści - fałszywe SMS "od najbliższych"

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera

Materiał oryginalny: Rudzka hałda będzie piękna! - Dziennik Zachodni