Zachowaj Trzeźwy Umysł 2022 w Zabrzu. Kampania profilaktyczna skupiła się na problemach dzieci i młodzieży związanych z izolacją

Jak wyjaśniają organizatorzy akcji, jej celem jest promocja konstruktywnych postaw zdrowego stylu życia, a także aktywności prospołecznych atrakcyjnych dla dzieci i młodzieży. Te postawy i zachowania mają być zdrową alternatywą dla różnych szkodliwych działań, w tym picia alkoholu, zażywania narkotyków oraz stosowania przemocy.

- Kampania jest realizowana w Zabrzu 21. raz. Program jest oparty na tzw. profilaktyce uniwersalnej, to znaczy docieramy do tematów, które mają znaczenie dla rozwoju dzieci i młodzieży. Tegoroczna edycja odbyła się pod tytułem „Nie czas na nudę” – wyjaśnia Urszula Koszutska, dyrektor Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej w Zabrzu.

Dyrektor Koszutska tłumaczy, że tegoroczna edycja była odpowiedzią na zagrożenia rozwojowe wśród dzieci i młodzieży, które pojawiły się w trakcie pandemii i przymusowej izolacji.

- Kampania była nakierowana na poprawę umiejętności społecznych, na kształtowanie nowych relacji, na zrozumienie emocji, które pojawiały się w czasie pandemii – mówi Urszula Koszutska.

Jednym z pytań, na które akcja starała się odpowiedzieć brzmiało „jak nawiązać nowe relacje bez strachu i niepokoju”.

- Chcieliśmy wyposażyć młodych ludzi w umiejętności, które pozwolą im zadziałać na nowo. Ze strony młodzieży w Zabrzu był bardzo duży odzew, to tysiące młodych ludzi, tysiące rodziców i setki nauczycieli, którzy otrzymali pakiet wiedzy na temat poszczególnych zagadnień – wyjaśnia dyrektor poradni.

Dodaje, że izolacja spowodowana pandemią i problemy z nią związane mogą przyczyniać się do częstszego sięgania po alkohol lub narkotyki przez młodzież. Tłumaczy, że poradnia zajmuje się przede wszystkim profilaktyką, by do takich sytuacji nie dochodziło.

- Nie koncentrujemy się tylko na środkach psychoaktywnych, mówimy również o szeroko rozumianym zdrowiu, również psychicznym, mówimy o szeroko rozumianym dobrostanie młodych ludzi. Chcemy, by każdy młody człowiek umiał o siebie zadbać, by wiedział, co dla niego jest zdrowe i ważne – tłumaczy Urszula Koszutska.

Jan Szulik, koordynator ds. rozwiązywania problemów uzależnień w Wydziale Ochrony Zdrowia i Pomocy Społecznej zabrzańskiego Urzędu Miasta, dodaje, że jednym z zadań kampanii zadbanie o uśmiech wśród dzieci i młodzieży. Tłumaczy, że niezwykle ważnym aspektem kampanii, było poprowadzenie jej w sposób, który jest interesujący dla dzieci i młodzieży.

- Gdy można coś zdobyć, coś wygrać, to może być drobiazg, to dzieci bardzo chętnie uczestniczą w rywalizacji nawet nie wiedząc, że robią bardzo wiele dobrego. I nie muszą tego wiedzieć, to my, dorośli, musimy wiedzieć, gdzie są te życiowe pułapki i przed nimi starać się przestrzegać w mądry sposób – wyjaśnia Jan Szulik.

Urszula Koszutska wyjaśnia, że po różnego rodzaju środki takie, jak alkohol, najczęściej sięga się w okresie dorastania. Dodaje, że trudno wskazać jeden określony zestaw zachowań lub objawów, które mogą sugerować, że nasza pociecha ma problem z substancjami psychoaktywnymi.

- Okres dorastania objawia się tym, że młody człowiek bardzo się zmienia. Jego zachowanie jest bardzo odmienne od dotychczasowego. Dlatego każde zachowanie, które zaniepokoi rodzica powinno być bacznie przez niego obserwowane, następnie warto je omówić z młodym człowiekiem – tłumaczy Urszula Koszutska.

Jan Szulik podkreśla, że uzależnienie nie musi koniecznie wiązać się z alkoholem lub narkotykami. Jak wyjaśnia, fachowcy obserwują wśród młodzieży niepokojące zjawisko tzw. uzależnienia behawioralnego. Wymienia tu uzależnienie od określonych czynności i zachowań, a także od komputera bądź telefonu komórkowego i mediów społecznościowych.

- Sam komputer nie jest zły, to tylko narzędzie. Sztuką jest umiejętne korzystanie z niego – wyjaśnia Jan Szulik.

Również podkreśla wagę działań profilaktycznych.

- Ważne jest podejmowanie działań wyprzedzających. Jeszcze nic się nie wydarzyło, a my już dmuchamy na zimne. Jest to bardzo ważne, by nie dopuszczać do niekorzystnych zjawisk – podkreśla Jan Szulik.

Zaznacza, że niezwykle ważne jest, by dawać dzieciom i młodzieży dobre wzorce. Jak tłumaczy, w profilaktyce wyróżnia się dwa pojęcia: abstynencję, czyli całkowitą rezygnację oraz trzeźwość, czyli mądre i rozsądne używanie. Jan Szulik podkreśla, że bardzo ważnym, jeżeli nie najważniejszym elementem w wychowaniu dzieci, jest znalezienie dla nich czasu.

- Niezwykle ważne jest, by rodzic miał czas wysłuchać, gdy jego dziecko ma problemy, a nie tylko krytykował. By co jakiś czas zapytał, co się dzieje w życiu dziecka – podkreśla Jan Szulik.

Dodaje, że w wychowaniu dzieci powinni uczestniczyć wszyscy, nie tylko rodzice. Ten sam obowiązek spoczywa na szkole i innych organach i instytucjach, w których przebywa dziecko. A gdy to wychowanie zawiedzie, rodzice mogą skorzystać z pomocy specjalistów, którzy w pierwszej kolejności pomogą zdiagnozować problem.

Pomocy można szukać w Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej znajdującej się przy ul. 3 Maja 93A w Zabrzu. Z poradnią można kontaktować się:

• telefonicznie – 32 271 19 51, 883 315 363
• mailowo – [email protected], [email protected]

Aktualne informacje na temat pracy poradni są dostępne na stronie internetowej pppzabrze.pl.

Organizatorem kampanii Zachowaj Trzeźwy Umysł jest Stowarzyszenie Producentów i Dziennikarzy Radiowych, które powstało pod koniec 2000 r.

- Kampania Zachowaj Trzeźwy Umysł realizuje cele poprzez ścisłą współpracę z samorządami lokalnymi w całym kraju. Każdego roku do zaangażowanych w akcję miast i gmin trafiają zestawy edukacyjne w postaci różnorodnych wydawnictw informacyjnych, dotyczących profilaktyki zachowań niepożądanych adresowanych do dzieci, rodziców i nauczycieli. Umożliwiają one przeprowadzenie warsztatów tematycznych w placówkach oświatowych oraz inicjują wiele lokalnych inicjatyw związanych z profilaktyką zachowań negatywnych – czytamy na stronie trzezwyumysl.pl.

Organizatorzy akcji mówią, że ważnym elementem podejmowanych działań są konkursy skierowane do dzieci i młodzieży, które dotyczą profilaktyki zachowań ryzykownych, szkolenia dla nauczycieli, konferencje dla specjalistów zajmujących się profilaktyką oraz badania ankietowe wśród dzieci i młodzieży.

W tegorocznej akcji Zachowaj Trzeźwy Umysł w Zabrzu wzięło udział 36 placówek, w tym Dom Kultury, Ognisko Pracy Pozaszkolnej oraz zabrzańskie szkoły podstawowe. Kampania objęła ponad 6,2 tys. uczniów w Zabrzu i niemal 2,5 tys. rodziców.