„Zapal znicz pamięci”: XIII edycja akcji medialno-edukacyjnej – 24 października 2021

Zrób zdjęcie dokumentujące akcję i prześlij je na adres: [email protected] .

To kompleks leśny znajdujący się na granicy Rudy Śląskiej, Katowic i Mikołowa, w którym w 1939 r. Niemcy dokonywali tajnych egzekucji polskich obywateli pochodzących z terenu Górnego Śląska. Tajemnica tych zbrodni nie została wyjaśniona do dnia dzisiejszego, mimo przeprowadzonej po zakończeniu II wojny światowej ekshumacji ofiar oraz prowadzonego śledztwa.

Zbrodnie dokonane przez Niemców na terenie Górnego Śląska w pierwszych miesiącach II wojny światowej, miały swoją specyfikę i różniły się intensywnością od stosowanych przez Niemców represji w innych regionach Polski. Dużą rolę w tych zbrodniach oprócz regularnych jednostek Wehrmachtu, a także późniejszych działań Einsatzgruppen, odegrały zorganizowane oddziały niemieckich formacji dywersyjnych znanych pod nazwą Freikorps Ebbinghaus. W dużej mierze to członkowie tych grup byli odpowiedzialni za publiczne egzekucje i samosądy na Polakach na początku września m. in. w Katowicach.

Po wkroczeniu na teren Górnego Śląska policyjnych grup operacyjnych (Einsatzgruppen), Niemcy przeprowadzali masowe rozstrzeliwania Polaków. Jednym z takich miejsc straceń były właśnie Lasy Panewnickie. Bezpośrednim świadkiem tej zbrodni był miejscowy gajowy Franciszek Kuźnik, który po zakończeniu II wojny światowej wskazał to miejsce polskim śledczym, którzy siłami katowickiego oddziału Polskiego Czerwonego Krzyża przeprowadzili tam ekshumację. Niestety, odsłonięto wówczas tylko trzy duże groby, zawierające łącznie 46 zwłok, z których zidentyfikowano zaledwie cztery osoby. Na tym dalsze prace wstrzymano. Bliższe szczegóły tej zbrodni, a także liczba osób zamordowanych w Lasach Panewnickich nie są znane.​

Kampania jest wspólnym przedsięwzięciem Oddziałowych Biur Edukacji Narodowej IPN w Poznaniu, Gdańsku, Katowicach, Łodzi, Bydgoszczy oraz Radia Poznań i regionalnych rozgłośni Polskiego Radia. Akcja odbywa się pod Patronatem Honorowym Marszałka Województwa Wielkopolskiego. Patronem medialnym jest portal dzieje.pl. Partnerem akcji jest Muzeum Martyrologii Wielkopolan Fort VII w Poznaniu.