Sejm Rzeczypospolitej Polskiej o powołaniu autonomicznego województwa śląskiego postanowił dwa lata wcześniej. Było to rozwiązanie nowatorskie, które stało się w skali Europy ewenementem. W województwie śląskim obowiązywał statut organiczny, który nadawał regionowi, traktowanemu w II RP jak gospodarcze eldorado, sporą autonomię. Korzystano z niej bardzo aktywnie, o czym świadczy m.in. fakt, że Sejm Śląski w latach 1922-1939 uchwalił aż 500 ustaw, które regulowały wiele bardzo szczegółowych spraw, nawet z ustawowym zakazem zamążpójścia dla nauczycielek (tzw. ustawa celibatowa) ! Z drugiej jednak strony przyjmowano rozwiązania świadczące o... śląskim nacjonalizmie gospodarczym.
Statut organiczny dla województwa śląskiego w artykule 33 mówił: jeśli do pracy bedą przyjmowani urzędnicy państwowi to przy równych kwalifikacjach mają być wybierani Ślązacy.
- O kształcie tego artykułu decydowały względy polityczne. Polskie państwo musiało zaoferować Ślązakom jakieś wyjątkowe korzyści, by opowiedzieli sie za Polską - ocenia dr Maciej Fic z Instytutu Historii Uniwersytetu Śląskiego. Jednak zwłaszcza po 1926 roku (po przewrocie majowym), gdy z nadania Józefa Piłsudskiego wojewodą został Michał Grażyński drogi awansu były znacznie szerzej otwarte dla przybyszów z innych regionów Polski.
Śląsk był znacznie bogatszy od innych ziem polskich, o czym świadczy choćby fakt, że oficerowie polscy mieszkający w Katowicach otrzymywali tzw. dodatek drożyźniany, który rekompensował im różnicę w zarobkach i dostosowywał ich pensje do miejscowych warunków ekonomicznych!?
Warto dodać, że wyłącznie z funduszu Sejmu Śląskiego za 12,5 mln zł. zbudowano monumentalną siedzibę Sejmu, w której obecnie rezydują wojewoda i marszałek śląski. Ba, autonomiczne województwo mogło sobie pozwolić na zaciągnięcie wysokiej pożyczki w amerykańskim banku! Zawsze region był transportową potęgą. W okresie 17-lecia autonomii województwo miało najlepszą sieć dróg w Polsce. W ciągu pierwszych 12 lat przybyło aż 250 km nowych dróg. Powstały Śląskie Linie Autobusowe, które posiadały zarówno pojazdy polskie, jak i włoskie marki Lancia.
Wskutek podziału ziem śląskich między Polskę i Niemcy wiele dotychczasowych więzi gospodarczych zostało zerwanych. Po stronie polskiej znalazło się m.in. kilkadziesiąt kopalń węgla kamiennego i od tamtej chwili Polska na węglu stoi, a jak wskazują obecne prognozy gospodarcze długo jeszcze stać będzie.
Świętując 90. rocznicę przyłączenia części Śląska do Polski mamy świadomość wyników ostatniego spisu powszechnego, w którym w Polsce śląską tożsamość zadeklarowało 809 tys. osób. Ponad połowa (418 tys) wpisała narodowość śląską na pierwszym miejscu. W okresie istnienia województwa autonomicznego dylematy związane z samoidentyfikacją narodowościową też wzbudzały spore emocje. Z danych Spisu Powszechnego z 1931 r wynika, że liczba ludności w województwie wynosiła 1 mln295 tys. z czego ok. 12,6 proc. stanowili Niemcy. Istniał też ruch separatystyczny np. w postaci Związku Obrony Górnoślązaków, ale nurt ten nigdy nie zdobył masowego poparcia.
*Euro 2012 w DZ: eksperci typują wyniki meczów, wywiady z gwiazdami, strefa kibica
*Nowy podział Śląska: koniec woj. opolskiego i śląskiego, wspólne górnośląskie
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?