Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Cmentarz Hutniczy w Gliwicach. Spoczywa tu m.in. John Baildon. Zobaczcie żeliwne krzyże i poznajcie jego historię

Danuta Pałęga
Danuta Pałęga
Cmentarz Hutniczy w Gliwicach
Cmentarz Hutniczy w Gliwicach Fot Arkadiusz Gola
Cmentarz Hutniczy w Gliwicach, założony przez zarząd huty w 1808 roku, miał służyć jako miejsce spoczynku dla pracowników i ich rodzin. Stał się on miejscem wiecznego spoczynku dla wielu wybitnych postaci związanymi z przemysłem Górnego Śląska. Wśród nich znaleźli się m.in. John Baildon, przedsiębiorca, Theodor Erdmann Kalide, rzeźbiarz, oraz Johann Schulze, dyrektor i współtwórca odlewni. Nagrobki bogato zdobiono żeliwnymi krzyżami i płotami, które przypominać miały o kunszcie tamtejszej odlewni. Jak dziś wygląda? Zobaczcie zdjęcia Arkadiusza Goli.

Cmentarz Hutniczy w Gliwicach. Gdzie się mieści?

Charakter tego cmentarza i jego wygląd były mocno ukształtowane przez pobliską hutę (późniejszy GZUT). Nagrobki często ozdabiano pięknymi żeliwnymi krzyżami oraz grodzono płotami, które stanowiły przykład doskonałego rzemiosła odlewniczego.

Cmentarz Hutniczy został założony na planie prostokąta, z głównym wejściem od strony ulicy Robotniczej. W centrum głównej alei znajdował się żeliwny krzyż, a po jego obu stronach ustawiono rzeźby strzegących lwów.

Za krzyżem znajdował się majestatyczny grobowiec Ferdynanda von Einsiedela, starosty górniczego, zbudowany w 1833 roku w stylu klasycystycznym.

Historia Cmentarza Hutniczego w Gliwicach. Wielka zasadzka i śmierć dziesiątek żołnierzy

9 kwietnia 1922 roku francuscy żołnierze stacjonujący w Gliwicach otrzymali informację, że w mauzoleum na cmentarzu hutniczym przechowywana jest broń niemieckich bojówek.

Okazało się to pułapką, gdy bomba została zdetonowana za pomocą mechanizmu zegarowego, podczas przeszukiwań jednego z grobowców. Mauzoleum zostało zniszczone, a życie straciło 10 żołnierzy. Kolejni ranni zmarli w szpitalu.

W 1925 roku grobowiec został odbudowany jako kaplica cmentarna.

Cmentarz Hutniczy po II wojnie światowej

Po II wojnie światowej na cmentarzu chowano zmarłych sporadycznie, a w 1948 roku zdecydowano o jego zamknięciu, z ostatnim pochówkiem rok później.

Nekropolia została poddana procesowi "odniemczania" w latach 50. XX wieku. W jego wyniku niemieckie napisy na grobach były usuwane.

Przez kolejne lata cmentarz popadał w zapomnienie i podlegał dewastacji. Wiele nagrobków i elementów żeliwnych zostało skradzionych i zezłomowanych.

Od 2002 roku cmentarzem opiekowało się stowarzyszenie Gliwickie Metamorfozy. Wspólnie podejmowano tu prace porządkowe i rewitalizacyjne, starając się przywrócić zniszczone nagrobki do dawnej świetności.

Udało się odbudować ogrodzenie cmentarza, a w 2012 roku grób Johna Baildona powrócił na to historyczne miejsce. Dzięki takim staraniom cmentarz odzyskuje swoje znaczenie jako miejsce pamięci i kultury.

Jak dziś wygląda Cmentarz Hutniczy w Gliwicach? Zobaczcie to niezwykłe miejsce na naszych fotografiach!

Nie przeocz

Musisz to wiedzieć

od 7 lat
Wideo

Polskie skarby UNESCO: Odkryj 5 wyjątkowych miejsc

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty