Gimnazja do likwidacji, patroni... do zapomnienia? Cieślik, Szklarski, Kukuczka pójdą w niepamięć

Maria Dulcissima-Hoffmann, Stanisław Szymański, ks. Gustaw Klapuch ale także Jerzy Kukuczka, Alfred Szklarski, Gerard Cieślik czy Antoni Halor to tylko kilkoro z kilkudziesięciu naszych lokalnych patronów gimnazjów, którzy przestaną nimi być wraz z likwidacją tych szkół.

O ile Kukuczka czy Szklarski pozostaną w naszej pamięci nawet kiedy przestaną być patronami, bo nazwano ich imieniem wiele szkół, ulic czy skwerów, o tyle wielu nazwiska takie jak Emilia Zawidzka, Helena Prażmowska z Dąbrowy Górniczej czy Andrzej Kubicki z Mstowa albo ks. Bonawentura Metler z Parzymiechów znane są tylko w swoich małych ojczyznach, bo właśnie w nich postacie te stały się bohaterami zbiorowej świadomości.

Samorządy mają dwa lata by uratować ich od niepamięci. Nie wszędzie jednak dostrzeżono fakt, że likwidacja gimnazjów, to nie tylko zwykła decyzja administracyjna.

Kiedy pod koniec czerwca szefowa MEN, minister Anna Zalewska, ogłosiła plany reformy szkolnictwa, w tym likwidację gimnazjów, publiczna dyskusja skupiła się niemal wyłącznie na problemie miejsc pracy dla nauczycieli. Drugim tematem były sukcesy i porażki pedagogiczne odchodzących do historii gimnazjów. Nikt nie zwrócił uwagi, że dla wielu małych społeczności powstanie tych szkół stało się okazją do uhonorowania lokalnych bohaterów i wybitnych postaci. Byli szkolnymi patronami.

Anna Ostrowska, rzeczniczka MEN, mówi, że nie sygnalizowano ministerstwu problemu znikania lokalnych patronów. - Powodem może być fakt, że nadawanie imion szkołom leży w kompetencjach samorządów. To one muszą, jeśli powstała trudna sytuacja, ją rozwiązać - mówi.

Patronem Gimnazjum w Parzymiechach w powiecie kłobuckim jest ks. Bonawentura Metler, przed II wojną światową miejscowy proboszcz. Jolanta Węzik, dyrektorka gimnazjum jego imienia, mówi, że powołanie proboszcza na patrona to inicjatywa oddolna.

- Powstał komitet poparcia. Zaangażowali się w niego parafianie, poprali tę inicjatywę radni i udało się - tłumaczy.
Starosta powiatu kłobuckiego Henryk Kiepura przypomina, że w ostatnim czasie zmieniono nazwę jednej z ulic na ulicę Ks. Bonawentury, więc pamięć o nim nie umrze.

- Jednak ten przykład zwrócił moją uwagę na problem. Sprawdzimy, czy w innych gminach nie ma podobnej sytuacji i postaram się do końca kadencji właściwie uhonorować wybitnych mieszkańców naszej ziemi, którzy są patronami wygaszanych gimnazjów twierdzi starosta Kiepura.

W Chorzowie z mapy zniknie m.in. gimnazjum im. Gerarda Cieślika - jedyna szkoła jego imienia w regionie. Sekretarz miasta Krzysztof Karaś mówi, że na szczęście w ramach zespołu szkół istnieje podstawówka, która nadal będzie nosić imię wybitnego piłkarza Ruchu Chorzów.

Prawdziwy problem mają jednak władze Dąbrowy Górniczej. W Zespole Szkół nr 7 patronem podstawówki jest gen. Jerzy Ziętek, a gimnazjum Emilia Zawidzka. Emilia Zawidzka, była wybitną postacią w szkolnictwie, ale znaną tylko w Dąbrowie Górniczej.

Jeśli gminy nie znajdą sposobu na właściwe upamiętnienie lokalnych bohaterów-patronów likwidowanych szkół, z pewnością powrócą społeczne komitety z propozycjami zmiany nazw skwerów czy parków -tym bardziej, że przyjęta w kwietniu tego roku ustawa dekomunizacyjna doprowadzi do sporej liczby wakatów w miejskich spisach ulic.

Najtrudniej będzie znaleźć właściwy sposób na upamiętnienie patronów w małych ośrodkach. Na przykład w Mstowie w powiecie Częstochowskim patronem gimnazjum jest Andrzej Kubicki - przedwojenny kierownik miejscowej szkoły, a w gminie ulic do dekomunizacji nie ma.
- W małych miejscowościach postawienie głazu i ufundowanie tablicy pamiątkowej z pewnością jest do udźwignięcia przez lokalną społeczność i nie wymaga skomplikowanej procedury - tłumaczy nam Anna Ostrowska, rzeczniczka Ministerstwa Edukacji Narodowej.

Andrzeja Kubicki (Mstów, powiat częstochowski). W latach 1922-1948 był kierownikiem mstowskiej szkoły. Z wykształcenia polonista, z zamiłowania historyk. Zbierał okoliczne legendy, oraz informacje dotyczące dziejów Mstowa.

Stanisław Szymański (Gimnazjum nr 2 w Zawierciu) - generalny dyrektor fabryki Towarzystwa Akcyjnego „Zawiercie”, przemysłowiec, działacz społeczny i oświatowo-kulturalny, filantrop.

Ks. Gustaw Klapuch (Czyżowice gm. Gorzyce, pow. wodzisławski) - duchowny z Ziemi Wodzisławskiej (ur. w Wodzisławiu Śl.). Był jednym z inicjatorów ruchu oazowego w Polsce i animatorem pierwszych polskich kościelnych grup nieformalnych skupionych później w Ruchu Wspólnej Drogi. W latach sześćdziesiątych wysunął tezę, że prawa człowieka, zawarte w Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka, są integralną częścią moralności chrześcijańskiej, wyrazem naturalnego prawa moralnego i obowiązują także w Kościele.

Emilia Zawidzka (Gimnazjum nr 3 Dąbrowa Górnicza) Emilia Zawidzka wraz z Heleną Prażmowską założyły pierwszą w Dąbrowie Górniczej prywatną szkołę ogólnokształcącą, czyli Gimnazjum Żeńskie. Szkoła mieściła się w domu przy ulicy Klubowej 10 (obecnie 3 Maja).

Maria Dulcissima Hoffmann czyli Helena Hoffmann (Gimnazjum nr 5, Świętochłowice). Urodziła się w 1910 roku w Zgodzie. Pracowała w przedszkolu w Zgodzie, potem w szpitalu w Szopienicach. Wstąpiła do zgromadzenia Sióstr Maryi Niepokalanej w 1927 roku. Od dnia jej śmierci, 18 maja 1936 r., do klasztoru wciąż napływają świadectwa łask, przypisywanych wstawiennictwu s. Dulcissimy. W 1999 roku rozpoczął się jej proces beatyfikacji.

Ks. Bonawentura Metler (Gimnazjum w Parzymiechach pow. Kłobucki). W 1928r. doprowadził do otwarcia Obserwatorium Astronomicznego u stóp Jasnej Góry. W 1934 r. został proboszczem parafii Parzymiechy. 2 września 1939 r. został aresztowany przez Niemców, a następnie rozstrzelany przy cmentarzu w Jaworznie koło Wielunia. Zginął wraz ze swoimi współpracownikami śmiercią męczeńską.

*Drastyczna podwyżka cen wody na Śląsku od stycznia. Ile?
*Najpiękniejszy ogród w woj. śląskim należy Karoliny Drzymały z Lublińca! [ZDJĘCIA]
*Tragiczny wypadek w Koziegłowach. 2 osoby zginęły w zderzeniu fiata z ciężarówką ZDJĘCIA
* Zaginęły: 17-letnia Małgorzata Marzec i 15-letnia Angelika Kaczor. Gdzie są?
*Sprawdzony i prosty przepis na leczo SPRÓBUJ I SIĘ PRZEKONAJ
*W pełni wyposażone mieszkanie w centrum Katowic może być Twoje! Dołącz do graczy loterii "Dziennika Zachodniego"