Nad Olzą archeolodzy poszukają skarbów

- To jedyna i niepowtarzalna szansa, by sprawdzić niezbadane dotąd strefy miasta - mówi Zofia Jagosz-Zarzycka, archeolog Muzeum Śląska Cieszyńskiego. - Zobaczymy, jaką wartość historyczną kryją cieszyńskie ulice - dodaje.

Urzędnicy mają jednak nietęgą minę. Ponieważ układ urbanistyczny Cieszyna został wpisany do rejestru zabytków, przy budowie kanalizacji muszą obowiązkowo zatrudnić archeologa, który... zostanie wyłoniony w przetargu.

- Są plusy i minusy takiego nadzoru - nie ukrywa Adam Swakoń, wiceburmistrz Cieszyna. - Archeolodzy dokonują pewnych odkryć, które są pozostałościami po naszych przodkach, co wzbogaca naszą historię. Jednak kiedy dokonywane są te odkrycia, prace trzeba wstrzymać do czasu badań archeologicznych - przyznaje.

Swakoń zwraca też uwagę na inną sprawę. Jeśli archeolodzy natrafią na coś rozległego, co wyjdzie poza obszar wykopu kanalizacji, wtedy pojawią się dodatkowe koszty. Bo o ile na wykopy związane z kanalizacją miasto otrzymało pieniądze z Unii Europejskiej, o tyle za dodatkowe wykopy będzie musiało zapłacić z własnej kasy.

Na jakie odkrycia może liczyć Cieszyn przy rozkopaniu śródmieścia? Zofia Jagosz-Zarzycka przyznaje, że archeolodzy spodziewają się nawet znalezienia starych murów lub piwnic oraz tzw. zabytków ruchomych, czyli sztuki rzemiosła np. narzędzi czy ceramiki naczyniowej. Podkreśla, że archeolog będzie obecny podczas wykopów otwartych, gdy istnieje duże prawdopodobieństwo natrafienia na historyczne znalezisko. Potwierdza też, że w przypadku odkrycia prace mogą zostać wstrzymane na czas badań. Może to potrwać od kilku godzin do nawet kilku dni.

Odkryte tajemnice Cieszyna:

Do najbardziej spektakularnego odkrycia doszło w 1984 roku przy ul. Szerokiej 4 w trakcie budowy budynku PZU.

W głębokim wykopie odkryto trzy studnie-piwniczki cembrowane z surowych okrąglaków świerkowych. Z ich wnętrza wydobyto ponad 60 naczyń ceramicznych zachowanych w całości, kafel piecowy z herbem, trzy drewniane naczynia toczone na tokarce, trzy miski klepkowe, kopyta szewskie i piękny puchar szklany z guzkami. Najbardziej zaskakującym odkryciem było jednak jajko, zachowane i wydobyte w całości, złożone w naczyniu przed kilkuset laty! Całość datuje się na XIV-XVI wiek.

Z kolei w 2000 roku przy wykonywaniu sieci energetycznej na ul. Fredry w płytkim, zaledwie półmetrowej głębokości wykopie, znaleziono figurkę kobiety wykonaną z kości. Jak ustalono, jest to uchwyt sztućca, a zdobienie szaty oraz zalegająca z figurką ceramika, datują zabytek na XIV wiek.