Nikt nie mówi prawdy o górnictwie, a tu są potrzebne męskie decyzje

Górnicze związki zawodowe nie uwierzyły w zapewnienia Andrzeja Czerwińskiego (ministra skarbu), który kilka dni temu przed kamerami telewizji obwieścił, że rząd zrealizował zawarte 17 stycznia porozumienie z górnikami. Zapewnienia, że sposobem na wyjście z sytuacji jest przejęcie 11 kopalń Kompanii Węglowej przez Towarzystwo Finansowe Silesia, które następnie w porozumieniu z firmami energetycznymi stanie się zalążkiem „silnego koncernu paliwowo-energetycznego”, uznali za typową „kiełbasę wyborczą”. Nie ma więc mowy ani o wycofaniu się z decyzji o odwieszeniu czynnej akcji protestacyjnej w kopalniach i zakładach górniczych, ani o powrocie do rozmów ze stroną rządową, ani też o rezygnacji z zaplanowanej akcji protestacyjnej w Warszawie. Dopóki jednak będą pieniądze na wypłaty dla górników, to nie ma też mowy o strajku, który sparaliżowałby branżę. 

ROZMOWA Z MARSZAŁKIEM ŚLĄSKIM WOJCIECHEM SAŁUGĄ

W górnictwie znów jest gorąco. Za 20 dni wybory, a związkowcy grożą protestami?
Sytuacja jest napięta i niestety rozgrywana wyborczo. Tych napięć nie możemy odrywać od polityki, skoro lider największego związku zawodowego nie ukrywa, że robi wszystko, by odsunąć Platformę Obywatelską od władzy. Dzień po wyborach, bez względu na to, kto je wygra, kopalnie nagle nie okażą się rentowne, nagle nie wzrośnie zapotrzebowanie na węgiel i nie wzrośnie jego cena. Ubolewam, że dla doraźnych korzyści politycznych wykorzystuje się górnictwo, które wymaga przede wszystkim rozsądnych decyzji, a nie wrzucania go w sam środek politycznej walki.  

PiS również nie ma  recepty na cud, bo trzeba się zmierzyć z faktami i ekonomią, a fakty są takie, że cena węgla spadła, mamy światowy kryzys branży. Dziś bardziej opłaca się sprowadzać węgiel statkami z dalekiej Australii niż wydobywać go u nas, na miejscu, na Śląsku.
Jeśli jeszcze kilka miesięcy temu mówiliśmy o problemach tylko Kompanii Węglowej, niestety dziś problemy mają pozostałe spółki węglowe w naszym regionie: Katowicki Holding Węglowy i Jastrzębska Spółka Węglowa. 

Ponieważ zmieniła się ustawa, to pan, jako marszałek województwa, będzie organizował pracę Wojewódzkiej Rady Dialogu Społecznego. Pierwszy temat spotkania chyba się sam narzuca... 
Bardzo chciałbym  doprowadzić do spotkania z osobami odpowiedzialnymi za górnictwo jeszcze przed wyborami. Także dlatego, by uspokoić nastroje. Nie chodzi mi przy tym o jakąś rozgrywkę polityczną, ale spokojną, merytoryczną dyskusję. 
Myślę, że wszyscy zdają sobie sprawę z tego - i Platforma, i PiS, i związkowcy - że protesty pogorszą jeszcze stan polskiego górnictwa. To są tysiące miejsc pracy i one są ważne.  Dziś tak naprawdę nikt nie mówi prawdy o branży.

Prawda jest taka, że trwa dramatyczna pogoń za pieniędzmi na wypłaty w Kompanii.
Pieniądze na wypłaty są. Mnie chodzi o to, że nie można mamić górników jakimiś cudownymi receptami na błyskawiczne zmiany. Tymczasem słyszę: państwo do końca świata będzie dokładać do węgla i nikt nie straci pracy. Górnictwo podobnie jak ochrona zdrowia to dwie dziedziny, przy których reformowaniu musi obowiązywać ponadpartyjny konsensus. Tu nie można bawić się zapałkami i podkładać konkurentowi politycznemu nogi.

Czyli powinien powstać  taki  POPiS dla górnictwa?
Naturalnie, że tak, plus związkowcy. Przyszłość branży to przyszłość całego regionu i tej sprawy nie należy rozgrywać, patrząc na korzyści wyborcze swoich ugrupowań. W ten sposób nigdy do niczego nie dojdziemy.

Łatwo powiedzieć...
Mimo wszystko jestem optymistą. Do niedawna wszyscy mówili np. o upadłych polskich stoczniach. Jasne, przez lata rynek był fatalny, ale dziś Polska jest potentatem, jeśli chodzi o budowę średnich i małych jednostek. 

Mamy jednak pogotowie strajkowe w kopalniach, dziś w Brzeszczach manifestację. Nie  wydaje mi się, żeby związkowcy odpuścili, zwłaszcza że mają jeden istotny argument: miała powstać nowa Kompania Węglowa i nie powstała. PO rządziła osiem lat i nie  zreformowała górnictwa. Ba, na długo oddała pieczę nad nim PSL.
Z pewnością przejęcie kopalń Kompanii Węglowej przez Towarzystwo Finansowe Silesia to krok w dobrą stronę. Jestem  też przekonany, że górnicy i związkowcy są w stanie podjąć decyzje ograniczające ich przywileje, by ratować zakłady pracy. Stało się tak niedawno w Jastrzębskiej Spółce Węglowej. Gdyby ten krok wykonano kilka miesięcy wcześniej, to obecnie spółka miałaby się znacznie lepiej. 
Oczywiście można mówić o zmarnowanym czasie, o tym, że zbyt wolno decydowano o zmianach, ale osiem lat temu nie było takiego kryzysu w górnictwie, jaki jest teraz.  Niestety, ówczesne zyski przejedzono. Jestem w stałym kontakcie z Ministerstwem Skarbu, wciąż spotykam się z różnymi ekspertami, by zgłębić temat i teraz nie mam wątpliwości, że potrzebna jest kolejna reforma całego sektora, całościowa, jak za rządów premiera Jerzego Buzka, ale oczywiście przy minimalizacji kosztów społecznych. To jest możliwe, bo po raz pierwszy na górnictwo patrzy się przez pryzmat rozwoju całego regionu, czego przykładem jest przyjęty przez rząd kompleksowy program „Śląsk  2.0”.  

Rozmawiała Agata Pustułka