Ruiny Zamku w Dankowie znajdują się zaledwie 20 km od domu Kuby Błaszczykowskiego. Kiedyś gościli tu królowie i biskupi. Zobaczcie ZDJĘCIA

W średniowieczu, przy przeprawie przez rzekę Liswartę na drodze z Wielkopolski do Małopolski, powstała osada Danków, która była miejscem spotkań i zjazdów monarchów Polski.

W 1217 roku odbyło się tu spotkanie Leszka Białego, Henryka Brodatego i Władysława Laskonogiego, które miało na celu zawarcie sojuszu przeciwko Władysławowi Odonicowi.

Kolejne spotkania miały miejsce w 1234 roku, gdy Henryk Brodaty wystawił dokumenty nadania dla wojewody krakowskiego Teodora, oraz w 1236 roku, gdzie miały odbyć się zaręczyny córek Henryka Brodatego z synami Konrada Mazowieckiego.

W 1262 roku odbyły się kolejne spotkania Piastów, w których negocjowano wsparcie dla Bolesława Pobożnego przeciwko Kazimierzowi Mazowieckiemu. W 1267 roku książę Bolesław Pobożny zatrzymał się w Dankowie, a także odbył się tam synod prowincjonalny z udziałem biskupów.

W 1283 roku Danków został wymieniony w dokumencie księcia Przemysła II jako jedno z miast. Jednak rozwój ośrodka miejskiego został zahamowany przez wojny i najazdy. Podczas wojny z królem węgierskim Maciejem Korwinem w 1474 roku król Kazimierz Jagiellończyk obozował przez pewien czas pod Dankowem.

W Dankowie istniała również parafia, której pierwsza wzmianka pochodzi z 1419 roku. W XIV wieku miejscowość przeszła w ręce rycerskie, a w latach 1478-1565 była własnością rodu Kobylańskich, a później poety renesansowego Krzysztofa Kobylańskiego.

Dotychczas uważano, że w Dankowie istniał w XIII wieku obronny gród, który miał być przekazany biskupowi wrocławskiemu Tomaszowi. Jednak najnowsze badania wskazują, że takie wydarzenie nie miało miejsca, a w zapisach historycznych nie ma żadnej wzmianki o istnieniu tego grodziska.

Encyklopedie i pamiętniki z XIX wieku podają informacje o zamku w Dankowie istniejącym już od średniowiecza, jednak brakuje na to dowodów. Przypuszcza się natomiast, że w XV-XVI wieku na terenie zamku mogła znajdować się niewielka obronna siedziba rycerska, być może w postaci murowanej wieży lub renesansowej kamienicy.

W 1581 roku Danków przeszedł na własność rodu Warszyckich. W 1609 roku podczas Rokoszu Zebrzydowskiego podskarbi koronny Stanisław Warszycki przez trzy miesiące gościł w Dankowie króla Zygmunta III Wazę wraz z dworem. Jednak te informacje nie są potwierdzone i możliwe, że wieś wówczas należała do brata podskarbiego, Andrzeja Warszyckiego.

Kolejny przedstawiciel rodu, Stanisław (III) Warszycki, według niepotwierdzonych informacji z XIX wieku, miał zakończyć budowę nowoczesnych fortyfikacji zamku w 1632 roku. Zbudował on nowoczesną twierdzę otoczoną bastionami, zgodnie z zasadami szkoły staroholenderskiej i francuskiej.

Zamek był całkowicie niedostępny od strony wschodniej, ponieważ otaczało go duże sztuczne jezioro. Na zamku nie było murowanej rezydencji, a główny budynek mieszkalny właścicieli został wzniesiony z drewna. Prawdopodobnie drewniany pałac lub dwór powstał przed wzniesieniem fortyfikacji bastionowych i być może był dziełem ojca lub wuja kasztelana krakowskiego.

W roku 1655 zamek w Dankowie prawdopodobnie uniknął ataku ze strony Szwedów i był jednym z niewielu miejsc w Polsce, które nie zostały zajęte podczas Potopu. Obok Łańcuta, Gdańska, Jasnej Góry i Zamościa, zamek ten pozostał niezdobyty.

Możliwym powodem tego było ewentualne negocjowanie przez kasztelana krakowskiego Stanisława (III) Warszyckiego z okupantem. Warto jednak zauważyć, że twierdza była wówczas silnie ufortyfikowana, nowoczesna i dobrze zaopatrzona, przez co była nieosiągalna dla niewielkich oddziałów szwedzkich w regionie.

W 1657 roku Warszycki przyjął na zamku w Dankowie powracającego do kraju króla Jana Kazimierza, królową Marię Ludwikę, Stefana Czarnieckiego i senatorów. Zamek przez kilka miesięcy pełnił funkcję centrum polityczno-administracyjnego Rzeczypospolitej Obojga Narodów. To tutaj odbywały się negocjacje polityczne z udziałem przedstawicieli cesarza, a także znajdowała się generalicja.

Zamek był miejscem przyjmowania zagranicznych poselstw, wydawania królewskich rozkazów i wysyłania listów. Według tradycji związanej z Jasną Górą, kasztelan krakowski wspomógł zakonników podczas słynnego oblężenia klasztoru, dostarczając im 12 ciężkich dział z Dankowa oraz stado wołów. Podobne wsparcie otrzymał klasztor z zamku dankowskiego na początku XVIII wieku podczas III Wojny Północnej (Wielkiej Wojny Północnej).

Kolejnym właścicielem zamku był miecznik łęczycki Michał Warszycki, a po nim Stanisław (IV) Warszycki, miecznik koronny. Zamek przeszedł następnie w ręce Ludwika Konstantego Pocieja, hetmana litewskiego, jako posag dla jego żony Emercjanny, córki Stanisława Warszyckiego. Po śmierci Pocieja zamek został sprzedany rodzinie Ponińskich herbu Łodzia. Kolejnymi właścicielami była rodzina Wesslów.

W 1768 roku inwentarz opisał zamek jako zrujnowany lub porzucony i nieużytkowany. Oprócz imponującego murowanego kościoła wewnątrz fortyfikacji znajdowała się kuchnia, zniszczony lamus oraz murowane piwnice.

W 1767 roku pozostała część budynków uległa zniszczeniu w wyniku pożaru wywołanego piorunem. W XIX wieku zadłużone dobra zostały przejęte przez Joachima Kempnera. W 1823 roku zamek był już opisywany jako ruina.

Dziś możemy jeszcze podziwiać w Dankowie dobrze zachowane wały fortyfikacji bastionowych, które zostały wykonane w postaci wałów ziemnych, otoczonych murem.

Ruiny głównej bramy zamkowej, znanej jako Brama Krzepicka, również przetrwały w dość dobrym stanie. Istnieje także tylne wejście do zamku w formie tunelu przez wał, nazywane poterną, oraz pojedyncza kamienna ściana, pozostałość dawnego lamusa, znana jako "Dom kasztelanowej". Widoczne są również fragmenty szerokich fos.

Najbardziej imponującą ocalałą budowlą zamkową jest duży kościół św. Stanisława, który prawdopodobnie został wzniesiony przez kasztelana krakowskiego Stanisława Warszyckiego w drugiej połowie XVII wieku. Według legendy, w murach kościoła zachowały się szczątki średniowiecznego zamku, jednak dotychczasowe badania nie potwierdzają tej teorii.

W kościele znajduje się również imponujący nagrobek Andrzeja Warszyckiego (zm. 1615), ojca budowniczego nowożytnego zamku, oraz kasztelana krakowskiego Stanisława Warszyckiego.

W latach 70. XX wieku częściowo odrestaurowano najbardziej zniszczone ceglane elewacje bastionów. Wtedy także zlikwidowano sztuczne jezioro, które istniało w Dankowie od XV wieku. Niemniej jednak, nadal nie znamy dokładnej lokalizacji wcześniejszego zamku w stylu gotycko-renesansowym. Brakuje wiarygodnych pisemnych źródeł wskazujących na jego istnienie. Jedynie w literaturze XIX wieku wspomniano, że zamek istniał w Dankowie od czasów średniowiecza.

W roku 2014 przeprowadzono badania archeologiczne na terenie zamku, podczas których odkryto m.in. ślady użytkowania terenu sprzed budowy twierdzy bastionowej.