W Dniu Flagi Rzeczypospolitej Polskiej, który przypada 2 maja, Polacy manifestują swoje przywiązanie do barw i symboli narodowych

W dniu 2 maja obchodzimy Dzień Flagi Rzeczypospolitej Polskiej, który został oficjalnie ustanowiony w 2004 roku, a także Dzień Polonii i Polaków za Granicą. W przeddzień Święta Konstytucji 3 Maja nie tylko Polacy w kraju, ale i poza jego granicami manifestują swoje przywiązanie do barw i symboli narodowych. Flagi wciągnięte na maszty czy powiewające przy budynkach instytucji publicznych to nie jedyny widok w tym dniu. Polacy dbają też o obecność flagi oraz barw narodowych niemal w każdym miejscu oraz przestrzeni – począwszy od zamieszczania ich przy prywatnych domach i mieszkaniach przez przymocowywanie chorągiewek do samochodów, rowerów aż po prezentowanie flag na górskich szczytach. Popularnym stało się też przypinanie do ubrań biało-czerwonych wstążek oraz kokard, a także manifestowanie przywiązania do barw narodowych poprzez noszenie nawiązujących do nich elementów odzieży oraz gadżetów.

Dodatkowo, w całym kraju pojawia się również wiele inicjatyw jak chociażby pikniki rodzinne, podczas których grane są tylko polskie utwory, a podczas warsztatów uczestnicy wykonują własnoręcznie biało-czerwone kokardy. W niektórych miejscach odbywają się nawet pokazy lotnicze, w czasie których na niebie można zobaczyć pasy w kolorach białym i czerwonym. Ponadto, w przestrzeni internetowej Polacy włączają się w akcję #mojaflaga, dotyczącą aktywności w mediach społecznościowych. Celem tej inicjatywy jest propagowanie symboli narodowych oraz postaw patriotycznych wśród internautów, również na skalę międzynarodową. Każdy, kto zechce przyłączyć się do akcji ma za zadanie wywiesić flagę i zrobić sobie z nią zdjęcie, a następnie opublikować je w kanałach społecznościowych z oznaczeniem hasztagami #mojaflaga i #niepodległa. Kreatywność Polaków jest tu bardzo duża i nie ograniczają się oni jedynie do flagi, ale załączają fotografie również z wieloma innymi motywami, nawiązującymi do barw narodowych.

W Dniu Flagi Rzeczypospolitej Polskiej w sposób szczególny Polacy upamiętniają historię polskich barw narodowych, symboli, a także tradycji patriotycznych. Warto przypomnieć, że samą flagę należy odróżnić od barw narodowych, które ustalono już w osiemnastym wieku i należą do nich kolory biały oraz czerwony, ułożone zazwyczaj w dwóch poziomych lub pionowych, równoległych pasach o tej samej szerokości. Stanowią one zatem element flagi państwowej, chorągiewek, wstążek i kokard, ale również nawiązywać do nich mogą także inne elementy, jak chociażby części odzieży czy gadżety. Biel i czerwień jest obecnie bardzo szeroko wykorzystywana w celu zamanifestowania przynależności do narodu polskiego i kolory te można zobaczyć na przykład na strojach sportowców, przedstawicieli różnych środowisk, którzy reprezentują Polskę na arenie międzynarodowej, a także kibiców sportowych, wyposażonych bardzo często w biało-czerwone szaliki.

Warto też dodać, że polskie barwy narodowe wywodzą się z tych, jakie znajdowały się w herbach Królestwa Polskiego oraz Wielkiego Księstwa Litewskiego i jako jedne z nielicznych na świecie mają pochodzenie heraldyczne. W symbolice polskiej flagi kolor biały pochodzi od bieli orła, będącego godłem Polski oraz Pogoni – rycerza, galopującego na koniu, będącego elementem godła Litwy. Tło natomiast, w przypadku obu z nich jest koloru czerwonego. Nie bez znaczenia jest także kolejność ułożenia barw na fladze Polski – biel umieszcza się w jej górnej części, ponieważ w polskiej heraldyce ważniejszy jest kolor godła niż tła.

Sama flaga Rzeczypospolitej Polskiej jest jednym z trzech głównych symboli narodowych – obok polskiego godła i hymnu. Składa się z biało-czerwonych barw narodowych, ale ma konkretny kształt oraz określone wymiary. Prawidłowo uszyta polska flaga to prostokąt o stosunkach boków 5:8. Warto też przypomnieć, że jej kolory i kształt uchwalono – po raz pierwszy po odzyskaniu przez Polskę niepodległości – w ustawie z dnia 1 sierpnia 1919 roku. Jak można nieraz zauważyć, na polskiej fladze widnieje czasem dodatkowo godło państwowe, jednak taka jej wersja jest zarezerwowana jedynie dla przedstawicielstw dyplomatycznych, urzędów konsularnych i misji za granicą, a także cywilnych lotnisk czy lądowisk, cywilnych samolotów komunikacyjnych podczas lotów za granicą, kapitanatów (bosmanatów) portów i polskich statków morskich jako bandera. Co ważne – flaga z godłem nie powinna być używana w domach prywatnych.

Najstarszym symbolem państwowym w Polsce jest Godło Rzeczypospolitej Polskiej, przedstawiające wizerunek orła białego ze złotą koroną na głowie, która zwrócona jest w prawo. Orzeł ten, z rozpostartymi skrzydłami, złotymi szponami i dziobem widnieje na czerwonym tle. Warto dodać, że obecna wersja godła została ostatecznie zaakceptowana w lutym 1990 roku, zaś już wcześniej, bo dokładnie 29 grudnia 1989 roku sejm Rzeczypospolitej Polskiej przywrócił orłu koronę według wzoru z 1927 roku, której pozbawiły go władze komunistyczne. Godło Rzeczypospolitej Polskiej towarzyszy Polakom przede wszystkim w budynkach publicznych, takich jak między innymi: urzędy, szkoły, sądy, obiekty wojskowe oraz miejscach, należących do innych służb mundurowych, czyli Policji, Straży Granicznej czy Państwowej Straży Pożarnej. Ten najstarszy symbol państwowy jest również nieodłącznym elementem strojów sportowej reprezentacji kraju, co widać podczas różnych międzynarodowych wydarzeń, w tym o charakterze olimpijskim czy paraolimpijskim.

Jednym z trzech najważniejszych polskich symboli państwowych jest również hymn, zwany „Mazurkiem Dąbrowskiego”, ustanowiony w dniu 26 lutego 1927 roku na podstawie rozporządzenia ministra spraw wewnętrznych. Jak podaje encyklopedia PWN, hymn jest to: „ustalona przez tradycję pieśń patriotyczna, stanowiąca wyraz jedności narodowej i będąca oficjalną formą społecznej manifestacji uczuć narodowych”. Utwór ten zatem miał jednoczyć Polaków, którzy mimo utraty przez swoją ojczyznę niepodległości wciąż mieli nadzieję, że odzyskają utraconą wolność. Pieśń dodawała im wiary, żołnierzy zagrzewała do walki, a jej wykonywanie było manifestacją przynależności do narodu, który trwał – nawet w czasach niewoli, kiedy Polska nie istniała na mapie Europy.

Sam tekst „Pieśni Legionów Polskich we Włoszech”, którego autorem jest Józef Wybicki, powstał latem 1797 roku do melodii ludowego mazurka. Po raz pierwszy utwór ten wykonano w lipcu tego samego roku podczas uroczystego pożegnania legionistów, którzy opuszczali wówczas miejsce stacjonowania w Reggio Emilia. Tekst „Mazurka Dąbrowskiego” ukazał się drukiem w roku 1899 w polskim piśmie, wydawanym we Włoszech. Obecnie, hymn Polski podlega ochronie przez zapis w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz ustawę o symbolach narodowych.

Dzień Flagi Rzeczypospolitej Polskiej, obchodzony w Polsce od 2004 roku ma również przypominać o poszanowaniu flagi oraz innych symboli państwowych, którym należy się szacunek. Jak wiadomo, hymn Polski śpiewany jest podczas uroczystych i podniosłych chwil, przeważnie przy okazji świąt narodowych, a także w ramach obchodów rocznic, upamiętniających ważne w historii Polski oraz narodu polskiego wydarzenia. „Mazurek Dąbrowskiego” można też usłyszeć w czasie międzynarodowych imprez sportowych czy na przykład w placówkach oświatowych –w ramach akademii oraz różnych akcji o wymiarze patriotycznym. Podczas wykonywania hymnu należy przyjąć postawę stojącą na znak szacunku, a ponadto zachować powagę i spokój.

Warto też przypomnieć, że data Dnia Flagi Rzeczypospolitej Polskiej została wybrana nieprzypadkowo, bowiem 2 maja jest także Dniem Polonii i Polaków za Granicą, którzy mimo tego, iż są rozproszeni po świecie, zawsze potrafią zjednoczyć się wokół biało-czerwonych barw, a aktywne manifestowanie przynależności do narodu polskiego staje się ich widoczną w świecie postawą – szczególnie podczas świąt, uroczystości patriotycznych czy zawodów sportowych.

Ponadto, 2 maja wielu osobom – które pamiętają czasy Polski Ludowej – kojarzy się z dniem, kiedy tuż przed rocznicą uchwalenia Konstytucji 3 Maja z przestrzeni publicznej musiały zostać usunięte polskie flagi, wywieszone z okazji pierwszomajowego Święta Pracy. Dzień 3 maja był natomiast zwykłym dniem roboczym, a widok biało-czerwonych flag na budynkach nie mógł przypominać Polakom o przypadającej wtedy rocznicy wydarzenia, niezwykle ważnego dla ich narodu. Obecnie – dzięki panującej w Polsce oraz w gronie Polonii w różnych zakątkach świata, patriotycznej atmosferze – Dzień Flagi Rzeczypospolitej Polskiej stał również wstępem do obchodów rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 Maja.