Żywiec pamięta o Marii Krystynie Habsburg. Dzisiaj mieszkańcy świętują 100-lecie urodzin księżnej. WIDEO+ZDJĘCIA

Maria Krystyna Habsburg urodziła się 8 grudnia 1923 r. w Żywcu jako Maria Krystyna Immaculata Elżbieta Renata Alicja Gabriela Habsburg-Lotaryńska. Księżniczka Maria Krystyna spędziła dzieciństwo w Żywcu. Po II wojnie światowej razem z najbliższą rodziną została zmuszona przez władze komunistyczne do wyjazdu z Polski. Kilka lat mieszkała w Szwecji (ojczyźnie matki), później zaś w Szwajcarii.

O księżnej Marii Krystynie Habsburg pisaliśmy m.in. TUTAJ

W 1993 r. Maria Krystyna Habsburg odzyskała polskie obywatelstwo (wcześniej była bezpaństwowcem) i dzięki staraniom obecnego burmistrza Żywca Antoniego Szlagora wróciła na stałe do Polski. Zamieszkała w wydzielonym dla niej przez władze Żywca mieszkaniu w Nowym Zamku (dawnej własności rodziny), gdzie mieszkała przez kilka lat. Rano 2 października 2012 roku źle się poczuła. Jej osobisty lekarz oraz opiekunki wezwali pogotowie. Jednak o godz. 7.35 arcyksiężna zmarła. Miała 88 lat.

Rok 2023 ogłoszony Rokiem Marii Krystyny Habsburg. Pisaliśmy o tym TUTAJ

Maria Krystyna w kadrze zatrzymana

Dzisiaj od samego rana mieszkańcy Żywca obchodzą 100. urodziny księżnej. Rano przedstawiciele władz miasta odwiedzili przedszkole nr 8 im. Marii Krystyny Habsburg, gdzie dzieci przygotowały program artystyczny, a w przedszkolu nr 11 został rozstrzygnięty konkurs na temat księżnej. Z kolei w samo południe w Żywieckiej Bibliotece Samorządowej odbył się wernisaż zdjęć Lucjusza Cykarskiego poświęconych Marii Krystynie Habsburg.

- Pan Lucjusz Cykarski, jak tylko rozpoczęły się rozmowy, że księżna Maria Krystyna Habsburg chce wrócić do Polski, od samego początku towarzyszył ze swoim aparatem różnego rodzaju spotkaniom i uroczystościom z udziałem księżnej - wspominał na wernisażu burmistrz Żywca Antoni Szlagor, który doprowadził do powroty księżnej do Żywca, opiekował się nią do końca i od lat dba o pamięć o księżnej i Habsburgach. Z arystokratyczną rodziną jest związany emocjonalnie, gdyż jego ojciec był kamerdynerem u Habsburgów. Burmistrz zawsze podkreśla, że księżna była wielką patriotką, kochała tą ziemię.

- Wspaniała wystawa, która przypomina nam albo pozwala zawsze dobrze pamiętać Krysię. Dla rodziny i tych, który zawsze byli blisko niej, to zawsze była Krysia - stwierdził obecny na wernisażu mecenas reprezentujący Habsburgów Krzysztof Góralczyk, który przywiózł ze sobą kilka zdjęć z prywatnego archiwum rodziny. Wśród fotek można było zobaczyć m.in księżną zajadającą się ciastkami czy na nartach w Davos.

Autor zdjęć Marii Krystyny Habsburg prezentowanych w bibliotece Lucjusz Cykarski, który w przeszłości był fotoreporterem w różnych gazetach, m.in. „Trybunie Śląskiej" i „Dzienniku Zachodnim", zwrócił uwagę, że przed laty - robiąc zdjęcia księżnej do prasy - nawet nie przypuszczał, że z czasem staną się one historią.

Lucjusz Cykarski o robieniu zdjęć. Więcej TUTAJ

- Zapamiętam Marię Krystynę jako osobę dumną, odpowiedzialną, ale z takim poczuciem służby Habsburgom, ale także Polsce. Mającej świadomość związku Habsburgów z Polakami. I zapamiętam także słowa, które zawsze wypowiadała: „Jestem córką pułkownika Wojska Polskiego" - wspominał księżną Adam Tracz, autor książki o polskich Habsburgach.

Wystawa w Żywieckiej Bibliotece Samorządowej to nie był jedyny punkt obchodów 100. rocznicy urodzin księżnej. Po południu w żywieckiej konkatedrze została odprawiona msza św. w jej intencji, a później w sali koncertowej żywieckiej Szkoły Muzycznej zaprezentowane zostanie widowisko „Urodziny u księżnej". Jego autorem jest Mariusz Hujdus, rzecznik prasowy Urzędu Miejskiego w Żywcu, który przed laty relacjonował przyjazd księżnej do Żywca, a później różne wydarzenia z jej udziałem, m.in. jako dziennikarz „Trybuny Śląskiej" i „Dziennika Zachodniego".

- Inscenizacja będzie przypominała, jak wyglądały urodziny u Marii Krystyny Habsburg, bo kiedy księżna wróciła do Żywca, to zawsze 8 grudnia dość hucznie je obchodziliśmy. Zawsze byli ciekawi goście, była Asysta Żywiecka, jukace i dzieci z przedszkoli. To wszystko będzie dzisiaj w tym widowisko. Aktorzy z Teatru Lalek Banialuka w Bielsku-Białej Katarzyna Pohl i Kazimierz Pohl zadbali o to, by była odpowiednia oprawa teatralna. Katarzyna Pohl wcieliła się w rolę Marii Krystyny Habsburg i właśnie do niej będą przychodzili różni goście - zdradził temat widowiska w rozmowie z DZ Mariusz Hujdus. Dodał, że zapamiętał księżną jako osobę ciepłą, serdeczną, która nie dzieliła ludzi na ważnych czy mniej ważnych, ale do każdego odnosiła się z szacunkiem. - Dla każdego miała otwarte serce - powiedział Mariusz Hujdus.

W niedzielę 10 grudnia o godz. 12.00 w żywieckim Muzeum Miejskim rozpocznie się spotkanie z prof. Waldemarem Łazugą, autorem książki „Uwikłani w przeszłość" o losach Habsburgów. Warto się wybrać!

O żywieckich Habsburgach pisaliśmy m.in. TUTAJ