Chęciński o dzisiejszym proteście wobec rządu: 6 lat temu PiS mówiło, że Polska jest w ruinie. Dziś realizuje swój program wyborczy

W samorządach dziś ostatni gasi światło?
Tyle nam może wkrótce pozostać: zgaszenie światła. Dzisiejsza akcja symbolicznego wyłączania światła w miastach to chęć protestu przeciwko polityce rządu wobec samorządów. Zaczęło się w zeszłym roku: od systematycznego obniżania dochodów gmin. Niebawem Sejm przyjmie ustawę uważaną za najbardziej antysamorządową w historii Polski.

Ustawa dotyczącą zryczałtowanego podatku PIT?
Tak. Ona podnosi granice płacenia zryczałtowanego podatku PIT, w którym samorządy nie mają udziału. Część zwykłego podatku trafi do puli podatku zryczałtowanego. Mówimy o ubytku w wysokości 1,5 mld zł rocznie. W ten sposób zyskuje państwo, tracą samorządy, bo te pieniądze pójdą bezpośrednio do budżetu centralnego. To druga przyczyna dzisiejszego protestu. Trzecia to działalność panów Morawieckiego i Ziobry, którzy zamierzają zawetować budżet Unii Europejskiej, co zablokuje tysiące inwestycji w samorządów.

Co z samorządową ustawą zwiększającą udział gmin w podatku PIT?
Wystąpiliśmy z taką inicjatywą do Senatu. Samorządowcy nie chcą żadnych dodatkowych pieniędzy. Chcemy zwrotu albo zrównoważenia tego, co rząd nam zabiera.

Po co rząd to robi?
PiS to partia, która doktrynalnie wykazuje tęsknotę za PRL. Tamta władza nienawidziła samorządności. I PiS też chce dziś rządzić centralnie. Krok po kroku – widzimy kolejne etapy centralizacji państwa. Rząd woli chwalić się programami dofinansowującymi samorządy, grać dobrego gospodarza, co w praktyce wcale nie jest ani szybsze, ani skuteczniejsze. Inwestycje trzeba planować dłużej, zgodnie z tym, kiedy pozwoli władza centralna, a nie gdy są realne potrzeby albo lepsza sytuacja np. na rynku budowlanym. W ten sposób samorządy mają dostęp nie do pieniędzy na niezbędne przedsięwzięcia, tylko na takie, na które jest dofinansowanie.

Skutki takiej polityki według pana?
Ograniczanie możliwości inwestycyjnych samorzadów. Przecież to samorządy prowadzą inwestycje, w których startują średnie i małe firmy, a ich kondycja jest niezbędna dla lokalnego rynku. To jest scenariusz na recesję i rosnące bezrobocie. 6 lat temu PiS powtarzał, że Polska jest w ruinie i dziś takimi działaniami po prostu realizuje swój program wyborczy.

W rządzie jest pełnomocnik do spraw samorządów. Rozmawiacie z nim o swojej ustawie?
Mam wrażenie, że część Zjednoczonej Prawicy rozumie sytuację samorządów. Mam na myśli tę skupioną przy wicepremierze Gowinie. Gdyby ta frakcja miała faktycznie coś do powiedzenia w obozie rządzącym, może toczylibyśmy jakieś negocjacje, rozmawialibyśmy o wspólnym interesie. Patrząc na cały rząd widzimy raczej celowe działania, by samorządy znalazły się pod pantoflem władzy centralnej.

Co to w praktyce znaczy?
Prezydenci, burmistrzowie i wójtowie będą marionetkami w rękach rządzących. Będą podejmować decyzje nie w oparciu o wolę swoich mieszkańców, ale zgodnie z życzeniem Nowogrodzkiej. Na tym polega centralizacja według PiS. Myślałem kiedyś, że tak partia ta chce również przejmować władzę w miastach, ale przecież przy polityce, którą prowadzi, za 3 lata nie będzie co zbierać w samorządach.