Czeka nas gorąca górnicza wiosna

Sytuację na Śląsku dodatkowo zaognia impas rozmów zarządów spółek ze związkami zawodowymi. Mimo wielogodzinnych negocjacji, nie udało się wypracować rozwiązań, które by wszystkie strony satysfakcjonowały, albo takiego porozumienia, by wszystkie strony czuły się tak samo przegrane. Uczestnictwo w rozmowach wiceministra ds. energii Grzegorza Tobiszo-wskiego (dwa razy był w Kompanii Węglowej i raz w Katowickim Holdingu Węglowym) też niczego nie wniosło.

W Kompanii rozmowy zostały zerwane, ponieważ strona związkowa uzależniła ich dalsze prowadzenie od wycofania się zarządu z wypowiedzenia porozumienia z lipca 2015 roku, które dawało pracownikom gwarancje niezmienności warunków zatrudnienia w momencie przejęcia przez nowy podmiot, ale nie dłużej niż przez rok.

W Katowickim Holdingu Węglowym z powodu braku jednogłośnej zgody co do zmiany zapisów w Układzie Zbiorowym, która umożliwiałaby rozbicie wypłaty czternastki na raty i przesunięcie terminu płatności (porozumienie podpisało 5 z 8 organizacji związkowych), zarząd podjął autonomiczną decyzję, aby pierwsza transza nagrody została wysłana na konta górników 5 lutego (1,2 tys. zł), a druga - do 2 lipca.

Warunki tej wypłaty są gorsze od tych, które zaproponowano podczas negocjacji. Gdyby wszyscy zgodzili się zawrzeć ugodę, 1 marca mogłoby zostać wypłacone ponad 2 tys. zł, a do 1 czerwca pozostała część powiększona o 5-procentowe odsetki.

Brak jednomyślności związków zawodowych w KHW doprowadził do wzrostu napięcia między organizacjami. Sierpień 80 skrytykował swoich kolegów, zarzucając im, że nie reprezentowali podczas tych rozmów strony społecznej, a swoje partykularne interesy biznesowe.

Niesmak i impas pozostały. Co czeka nas w najbliższych miesiącach? Oto przykładowe  możliwe scenariusze.

1. W Holdingu sytuacja się ustabilizuje
Raczej wątpliwe, by w Katowickim Holdingu Węglowym doszło do eskalacji napięcia, mimo że w połowie zeszłego tygodnia w kopalni Wujek został zawiązany sztab strajkowy, a impulsem miało być niewypłacenie nagrody rocznej do 5 lutego w całości.

Sztab jest w trakcie rozeznawania opinii górników co do dalszych działań. W tym momencie wszystko uzależnione jest od tego, czy ponad 90 proc. pracowników opowie się za rozpoczęciem strajku.

Ale czy ponad 3 tysiące  górników zdecyduje się na to? Wątpliwe przy obecnej sytuacji spółki. W piątek odbyła się konferencja prasowa pod pomnikiem w kopalni Wujek. Zaproszeni byli na nią górnicy i ich rodziny. Z 15 tys. pracowników KHW przyszło ok. 100 osób.

Jedno jest pewne. W KHW doszło do potężnego rozłamu wśród samych związkowców.

Sytuacja jest o tyle niesprzyjająca, że strona społeczna tak naprawdę dostała prztyczka w nos od zarządu. Bo gdyby kompromis udało się zawrzeć, to najmniej zarabiający pracownicy (co prawda z miesięcznym opóźnieniem, ale jednak) 1 marca mogliby otrzymać nawet 70 proc. wartości ich nagrody rocznej za 2015 rok.

2. Zarząd KW się nie cofnie, napięcie będzie rosło
W Kompanii Węglowej sytuacja jest bardzo trudna. Zarząd skoncentrowany jest teraz na pozyskiwaniu inwestorów, którzy byliby w stanie włożyć w Polską Grupę Górniczą (nową KW - przyp. red.) 1,5 mld zł. 700 mln zł już jest. To pieniądze z emisji obligacji.

Jednak poszukiwanie inwestorów odbywa się w obliczu konfliktu ze związkami zawodowymi. Warunek strony społecznej jest prosty: nie chcą rozpoczynać negocjacji, jak sami to określają - z odbezpieczonym pistoletem przystawionym do  skroni. I trzeba to zrozumieć. Bo konstrukcja inwestorska PGG może skutkować niemałą rewolucją w systemie płacowym.

Dla Kompanii Węglowej scenariusze są dwa. Opcja pierwsza, bardzo pesymistyczna: zarząd po raz drugi podejmie decyzję o utrzymaniu wypowiedzenia. I to może być przyczynkiem do wybuchu niepokojów. Te z kolei mogą opóźnić powstanie Polskiej Grupy Górniczej. A wtedy sytuacja może być bardzo dramatyczna.

Wariant drugi: uda się załagodzić to napięcie, a stronie społecznej zostanie przedstawione jakieś kompromisowe rozwiązanie, które związki zdecydują się przyjąć. W tej kwestii piłeczka jest po stronie zarządu.

Kalendarium wydarzeń

25 stycznia - 4 lutego
Negocjacje ws. czternastek w KHW. Początkowo zaproponowano, aby nagroda została wypłacona w dwóch ratach: do 5 lutego - 20 proc., do 1 lipca - 80 proc. W toku rozmów proporcje się zmieniały. 2 lutego padły dwie nowe propozycje. Wówczas w rozmowach wziął udział Grzegorz Tobiszowski, wiceminister w resorcie ds. energii. 3 lutego 5 z 8 organizacji związkowych przyjęło propozycję zarządu. W obliczu braku jednogłośnej zgody, porozumienie nie zostało zawarte, a zarząd zdecydował o wypłacie pier-wszej raty „14” w wys. 1,2 tys. zł.

26 stycznia
Pierwsza runda rozmów w KW. Bez żadnych efektów.

28 stycznia
Zarząd KW wypowiada porozumienie z lipca 2015 roku.

29 stycznia
Wcześniej zapowiedziane spotkanie w KW zostało przesunięte na 1 lutego. Swoją obecność zapowiedział Grzegorz Tobiszowski.

1 lutego
W rozmowach w KW bierze udział Grzegorz Tobiszowski. Bez żadnych rozwiązań.

3 lutego
Drugie spotkanie z wiceministrem w KW. Rozmowy zostają zerwane. Dalsze negocjacje uzależnione od wycofania się zarządu z wypowiedzenia porozumienia.

5 lutego
Spotkanie trójstronnego zespołu w Warszawie. Informacje odnośnie wypowiedzianego porozumienia w połowie tego tygodnia.