Marsz na Zgodę w Katowicach. 78. rocznica Tragedii Górnośląskiej - masowych deportacji po przejęciu regionu przez Armię Czerwoną

Armia Czerwona w 1945 r. zamiast wyzwolenia przyniosła terror. Masowe aresztowania ludności Górnego Śląska i deportacje do pracy przymusowej na terenie Związku Radzieckiego prowadzone były przez sowieckie organy bezpieczeństwa – NKWD i Smiersz. Podstawą do tych działań była zgoda aliantów udzielona podczas konferencji jałtańskiej, w myśl której ZSRR mógł wykorzystywać ludność niemiecką do pracy przymusowej.

Z formalnego punktu widzenia masowe deportacje miały stanowić formę mobilizacji i reparacji, w związku z tym zatrzymanym nie musiano przedstawiać żadnych zarzutów. W praktyce o aresztowaniach i wywózce decydowały wiek i kwalifikacje, które były przydatne Sowietom podczas pracy przymusowej.

Według różnych źródeł, do Związku Radzieckiego wywieziono z Górnego Śląska od 40 tys. do nawet 90 tys. osób. Dokładna liczba osób deportowanych jest trudna do określenia, nie wiadomo również dokładnie, ilu mieszkańców regionu wróciło z ZSRR, przypuszczalnie nie było to więcej niż 20 proc.

- Chcemy uczcić ich pamięć w symboliczny sposób przemierzając 10-cio kilometrową trasę z Katowic pod bramę byłego polskiego obozu koncentracyjnego Świętochłowice – Zgoda – piszą organizatorzy marszu.

By utrzymać pamięć o tamtych tragicznych wydarzeniach, w Katowicach został zorganizowany kolejny Marsz na Zgodę. Uczestnicy zebrali się na placu Wolności, skąd przeszli do Świętochłowic, by dotrzeć pod "Kamień Pamięci". Tam zapalili znicze i złożyli kwiaty. Na świętochłowickiej Zgodzie 78 lat temu Sowieci więzili mieszkańców Górnego Śląska.

Jedną z największych zbrodni, jakiej dopuściła się Armia Czerwona na ludności Górnego Śląska jest Tragedia Miechowicka. W okolicy obecnej dzielnicy Bytomia, 25 stycznia, toczyły się nierówne walki resztkami sił niemieckich, a jednostkami Armii Czerwonej. Jako, że miejscowość nie stawiała oporu, została szybko zajęta przez radzieckich żołnierzy, którzy plądrowali piwnice i mieszkania w poszukiwaniu mężczyzn – zabijano ich na miejscu. Sowiecki terror szybko rozlał się na ulice Miechowic. Mieszkańców torturowano, znęcano się nad dziećmi, a kobiety brutalnie gwałcono. 28 stycznia w Bytomiu odbyła się inscenizacja historyczna przypominająca tragiczne wydarzenia sprzed 78 lat.

Więcej o rekonstrukcji, a także o wydarzeniach w styczniu 1945 r. piszemy w artykule.