Dzieciątkowe przykazania: Na Śląsku prezenty przynosi Dzieciątko
Śląskie Dzieciątko to bezcenny i oryginalny element regionalnego dziedzictwa kultury. A to Dzieciątko należy rozumieć jako śląski zwyczaj dawania prezentów...
PLUS
Marek Szołtysek: Makówki i gańba
Może to kogoś zaboli, ale powiem brutalnie i szczerze: Jeżeli w jakiejś rodzinie podczas wigilijnej wieczerzy na stół nie są podawane makówki, to w sensie...
PLUS
Marek Szołtysek: Jarmark na Nikiszu
W niedzielę śląscy chrześcijanie, a konkretnie katolicy i ewangelicy, rozpoczynają okres adwentu. Nazwa ta pochodzi od języka łacińskiego, w którym słowo...
PLUS
Marek Szołtysek: Co ma Ślązok w mózgu?
Rozmawiałem ze Ślązoczką pochodzącą z Rybnika. Całe swoje dorosłe życie mieszka we Wrocławiu, gdzie jak powszechnie wiadomo - Ślązoka, czy właściwie trzeba...
PLUS
Marek Szołtysek. Dzień prania
Współczesna gospodyni, mówiąc – mam dzisiaj pranie – ma na myśli czynności typu: zabrać brudne ubrania z kosza w łazience, posegregować na kolorowe i białe...
PLUS
Marek Szołtysek. Muł dla kolekcjonerów
W latach 70. i 80. XX wieku ludzie na Śląsku nie chcieli już zimą grzać się tylko w kuchni przy malutkim piecu-żeleźnioku. W każdym śląskim domu chcieli mieć...
Marek Szołtysek: Wice i Gorole
Na opolskiej części Górnego Śląska (tak, Opolszczyzna to zachodnia część Górnego Śląska!), która do 1945 była częścią Niemiec i gdzie po wojnie trafiło sporo...
Szołtysek: Kocynder znaczy dowcipniś
Wykształcony mieszkaniec współczesnego Śląska wie, że Zagłoba jest dowcipnym bohaterem powieści Sienkiewicza, a Stańczyk to błazen. Większość ma wiedzę, gdzie...
Szołtysek: Pisiaty, pisiato, pisiate nie mają nic wspólnego z PiS
Ostatnio zaś opowiadając o śląskich strojach regionalnych, użyłem określenia - pisiate. Wówczas niektórzy sądzili, że robię dygresję polityczną do zwolenników...
Szołtysek: Co Ślązoki mogą wiedzieć o Amerykanach?
Pamiętam, jak w czasach komunizmu opowiadano wic, jak zrobić w Polsce dobrobyt. Proponowano, żeby wypowiedzieć wojnę USA. Wtedy przegramy, będą nas okupować - i...
Jechać do badów
Często spotykam się z opiniami, że dzisiaj ludzie - jak idzie o śląską mowę - nie mówią już tak samo dobrze i pięknie, jak to było dawniej za czasów babć i...
Szołtysek: Hamstrowanie to cecha niektórych Ślązoków
Kiedy chodziłem do szkoły podstawowej, koleżanka z klasy powiedziała na lekcji, że ma hamstera (czyli chomika). Pani od przyrody, chcąc jakoś ukryć fakt, że nie...
Królewskie spacery
Jest takie miejsce na ziemi, które każdy kilka razy dziennie musi odwiedzać. Mowa o ubikacji, nazywanej na Śląsku: haziel, srocz, antek, przybytek, wychodek,...
Marek Szołtysek: Odzyskanie głosu
Sztuką jest przy biesiadnym stole nie rozmawiać o polityce, a zamiast tego opowiadać o niezwykłych dawnych zdarzeniach.
Skąd się wzięły przekleństwa na Śląsku? Pierony czy kur...?
Jak zaś idzie o polskie czy wschodniopolskie wulgaryzmy, zaczynające się na litery ch, k, p, s, j…, to przychodziły one na Śląsk w kilku falach....
Szołtysek: Frelka od cysorza
Wielgo komedyjo, czyli wyjątkowo dużo śmiechu było kiedyś w Cieszynie z pewną starą panną, zwaną tam „Frojlajn Just”, albo - panną Just. Ta cieszynianka...
W niebie mówią po śląsku. To dla Ślązaków jest zachęcające
Skoro Matka Boska mówiła w pirenejskiej gwarze bigourdan, to w niebie mówi się po pirenejsku, i wszystkimi innymi językami, dialektami, etnodialektami, gwarami...
Czy brzydko jest łonaczyć? Oczywiście!
Śląska mowa ma w pewnym sensie odpowiednik karcianego jokera. A mam tu na myśli czasownik łonaczyć, wymawiany też - onaczyć, onacyć, czyli robić coś. Można się...
Szołtysek: Adwentowe wieńce z Niemiec
Około stu lat temu niektórzy Polacy krytykowali śląską kulturę za to, że zaakceptowała i przyjęła za swoją niemiecką wówczas tradycję strojenia choinki na...
Szołtysek: Sienkiewicz i śląskie ausdruki
Nie jestem miłośnikiem polskiego romantyzmu, ale staropolskie czasy bardzo mi się podobają. Cenię też staropolskie nastroje, wykreowane w powieściach Henryka...
Szołtysek: Ślązacy wariują z miłości
Słynna „Kronika Polski” Wincentego Kadłubka z około 1220 roku zaczyna się po łacinie słowami: Tres tribus ex causis… Mało kto to rozumie, ale brzmi uczenie....
Szołtysek: Pochwała borsuka
Pokolenie ludzi wychowanych na filmach rysunkowych doskonale zna takiego amerykańskiego zwierzaka - skunksa, który kojarzy się głównie z tym, że potrafi...
Popularne
Najnowsze firmy
Dodano wczoraj w kategorii Przemysł chemiczny
Dodano wczoraj w kategorii Konstrukcje stalowe
Dodano 2 dni temu w kategorii Sprzęt i akcesoria dla przemysłu
Dodano 3 dni temu w kategorii Budowa domów